Reacties van Marcus

ee(r)st wordt jost

beest > bjost
meester >mjoster
eerst > jost
meest > mjost …
gehoord in de Zuiderkempen, het Hageland en Haspengouw
“De mjoster hei e fjost gegoven” (Booischot)

SN komt niet van mij, stond reeds in versie 1, terecht trouwens . Aanvulling wel van mij. Eenzelvig in uw betekenis is heel juist omschreven, zo veel als “erg op zich betrokken”. Vroeger heel courant, maar ik weet niet of dat nu niet "introvert"of “self-centered” geworden is. Al die logen en peuten onder ons hebben hun linguïstische sporen achter zich gelaten.

ook: formidastisch

Zuiver grammaticaal hebben de puristen gelijk en is het vernissen, verniste, gevernist. De “ver” in vernissen is immers geen voorvoegsel, maar een overblijfsel van het Griekse woord “bereník?”, wat betekent “harsboom”. Als ge zegt “vernist” dan doet ge dat naar analogie van werkwoorden zoals vergissen, vergiste, vergist en vermissen, vermiste, vermist.
Is “vernist” daarom verkeerd? Bijlange niet. Ikzelf heb heel mijn leven lang trappen en deuren gevernist, maar ik versta precies wat het betekent en voor het eerst is het me opgevallen dat sommige mensen zouden kunnen zeggen dat ze het raam “vernist” hebben. Een van de factoren die zorgt dat de talen veranderen is immers de analogie. Men merkt dat onder meer bij de evolutie van de sterke werkwoorden. Wat is juist: melken, molk, gemolken of melken, melkte, gemolken … aangezien het voltooid deelwoord sterk is, is grammaticaal gezien “melkte” foutief. Maar het staat wel in het groene boekje.
Taal evolueert zoals alles. Sommige mensen en instellingen kunnen zich daarmee verzoenen, andere niet. Het is natuurlijk wel heel gemakkelijk om op basis van het eigen groot gelijk etiketten met “juist” of “niet juist” aan te brengen. Ik zou eerder zeggen: “vernist” is een Vlaamse variant van “gevernist”.
Zijn er dan geen fouten meer. Jawel. Ik las daarstraks een artikel in de Knack met de volgende zinsnede: “Ondanks het verlies dat Egypte in deze oorlog leidde, vinden er jaarlijks grote vieringen plaats om het geclaimde zegevieren van de Egyptenaren te herdenken.” Het moet natuurlijk “verlies dat Egype leed”, want bij mijn weten is er niemand die het werkwoord lijden de hoofdtijden “leidde, geleid” toekent in plaats van “leed, geleden”. Alhoewel ge tegenwoordig van alles kunt verwachten…

ne worst?

Naar mijn gevoel is worst /wuist/ altijd vrouwelijk, en dus een worst ipv ne worst, tenzij het in ’t Stad anders is natuurlijk. Ik heb trouwens het woord nooit als scheldwoord horen gebruiken.