Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
- Echt, uitgerekend, perfors, parforce
- niettegenstaande alle weerstand, kost wat kost,
SN: per se
uitspraak: përsee (Antw.)
< Latijn: per se (letterlijk: ‘door zich’)
Genootschap Onze Taal: Wat is de juiste spelling: per se of persé?
Per se, in twee woorden en zonder accent aigu, is de spelling die bij de taal van oorsprong aansluit: het Latijn. Het betekent letterlijk ‘op zichzelf’. Deze vorm staat in alle spellinggidsen en woordenboeken. Vbn.:
Naast per se vermeldt het Witte Boekje (2006) ook de vernederlandste vorm persé. Deze vorm komt vaak voor, omdat de Latijnse herkomst, met de uitspraak ‘pèr see’, bij veel mensen onbekend is. Volgens ons is er weinig bezwaar tegen deze vernederlandste vorm. De officiële spelling keurt alleen per se goed, maar in de Technische Handleiding, het basisdocument van de officiële spelling, staat wel: “Het aan het Latijn ontleende per se wordt vaak gespeld als persé, wat illustreert dat het in die vorm door een groot deel van de taalgemeenschap als een aanvaardbare of zelfs gewenste aanpassing wordt ervaren. Het is denkbaar dat deze spelwijze op termijn als nevenvorm de status van officiële spelling verwerft, of zelfs de oorspronkelijke vorm vervangt.” De officiële spelling zet de deur dus op een kier voor persé." (https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/perse)
Moet gij nu persé juist vandaag den otto wassen?
Hij wou en hij zou persee aan de overkant geraken. Hij is dan maar in ’t water gesprongen en is overgezwommen.
optocht waarbij reuzenpoppen worden rondgedragen
Van Dale 2015 online: in België, Frankrijk en Spanje
zie ook reuzegom
lecavzw.be: Wie de Borgerhoutse Septemberfeesten kent, denkt dadelijk aan de jaarlijkse Reuzenommegang. Al bijna 300 jaar lang wordt de Reuzenommegang georganiseerd en het blijft een echte voltreffer
hln.be: De reuzenommegang Katuit staat dit jaar helemaal in het teken van muziek.
(verouderd) reus
alleen nog maar gekend door een oud Vlaams liedje waarin de reus bezongen wordt die tijdens een ommegang door de straten gedragen wordt; zie reuzenommegang
- gom, het tweede deel van de samenstelling gaat terug op een Germaans woord dat “man” betekent en verwant is met het Latijnse “homo”
“Al die daer zeidt: ‘de Reus die kom’!’
Zy liegen daer om.
Keere weêrom, Reusken, Reusken,
Keere weêrom,
Reuzegom!”
(Oude Vlaemsche liederen(1848)–J.F. Willems)
(pej.; met de gepaste intonatie) drukt verontwaardiging uit
uitgebreide variant: awel merci nog ni
Awel merci! Na alles wat ik voor u gedaan heb? Stank voor dank noemen ze dat.
Awel merci. Wij onze nikkel afdraaien (nikkel, zijne ~ afdraaien) terwijl zij op café zitten. (café, op ~)
Als het dat maar is wat ik ervoor krijg? Awel merci nog ni!
gratis
“niets” is oorpronkelijk de genitiefvorm van “niet”; het is dus eigenlijk
“voor/veur niet” met verdoffing tot doffe e
MNW: Vore niet (14de E.)
zie ook de uitdrukkingen: van de verniet, steendood of Verniet, steendood, verniet, van de ~ zijn
In den Bazar kunt ge nen tweede koffie verniet krijgen.
Gij krijgt het boek voor niet, als het gedrukt is, Conscience (ed. 1867)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
