persé

persé

(bijw.)

- Echt, uitgerekend, perfors, parforce
- niettegenstaande alle weerstand, kost wat kost, malgré
SN: per se

uitspraak: përsee (Antw.)

< Latijn: per se (letterlijk: ‘door zich’)

Genootschap Onze Taal: Wat is de juiste spelling: per se of persé?
Per se, in twee woorden en zonder accent aigu, is de spelling die bij de taal van oorsprong aansluit: het Latijn. Het betekent letterlijk ‘op zichzelf’. Deze vorm staat in alle spellinggidsen en woordenboeken. Vbn.:
- Sandra wilde per se om zes uur vertrekken. (per se = ‘beslist’)
- Van mij hoefde dat niet per se. (per se = ‘noodzakelijkerwijs’)
- Eén glaasje wijn per dag is per se niet slecht voor de gezondheid. (per se = ‘op zichzelf beschouwd’; in deze betekenis komt per se niet zo vaak meer voor)

Naast per se vermeldt het Witte Boekje (2006) ook de vernederlandste vorm persé. Deze vorm komt vaak voor, omdat de Latijnse herkomst, met de uitspraak ‘pèr see’, bij veel mensen onbekend is. Volgens ons is er weinig bezwaar tegen deze vernederlandste vorm. De officiële spelling keurt alleen per se goed, maar in de Technische Handleiding, het basisdocument van de officiële spelling, staat wel: “Het aan het Latijn ontleende per se wordt vaak gespeld als persé, wat illustreert dat het in die vorm door een groot deel van de taalgemeenschap als een aanvaardbare of zelfs gewenste aanpassing wordt ervaren. Het is denkbaar dat deze spelwijze op termijn als nevenvorm de status van officiële spelling verwerft, of zelfs de oorspronkelijke vorm vervangt.” De officiële spelling zet de deur dus op een kier voor persé." (https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/perse)

390

AN?

per se (bijwoord)
1 beslist
2 noodzakelijkerwijs
3 zeker
4 op zichzelf beschouwd

wnt

In verschillende vaste verbindingen van vreemden oorsprong, in latijnschen, italiaanschen en soms ook in verfranschten vorm.
Per se, door of uit zich zelf, zonder toedoen van een ander, voortvloeiende uit het wezen van de persoon of zaak, en vandaar gebezigd in toepassing op iets dat niet anders kan geschieden, dat uiteraard zoo is, dat van zelf spreekt.
Vandaar ook in den zin van: in elk geval, bepaald, stellig.

wordt ook in UK, AUS en USA gebruikt en uitgesproken zoals wij het uitspreken. Het betekent: zozeer.