Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door Marcus

    rode X
    (vaste woordgroep)

    rood andreaskruis dat aangeeft dat een rijstrook afgesloten is
    (verkeerswezen)

    het aanbrengen van een rode x boven een rijstrook noemt men tegenwoordig “afkruisen”, wat zowel in Nederland als Vlaanderen gebruikelijk is

    Wegen en Verkeer start campagne ‘Een rode X negeren, is je leven riskeren’ (DS120115)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 12 Jan 2015 18:24
    0 reactie(s)

    vortzak
    (de ~, ~en man. zelfst. nw.)

    smeerlap, rotzak
    zie ook vort en vorten

    Intussen in een West-Vlaams café. “Vortzak! Mak daj wegziet! Of moek de fliekn oalen?” “Wat zegt hij?” “Geen idee. Hij praat Albanees”. (Twitter)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 12 Jan 2015 17:48
    0 reactie(s)

    vortzak
    (de ~, ~en man. zelfst. nw.)

    smeerlap, rotzak

    Intussen in een West-Vlaams café. “Vortzak! Mak daj wegziet! Of moek de fliekn oalen?” “Wat zegt hij?” “Geen idee. Hij praat Albanees”. (Twitter)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 12 Jan 2015 17:47
    0 reactie(s)

    vort
    (bn.)

    rot; verrot, corrupt; onaangenaam
    zie ook: vorten, vrotten, vrot, vortzak

    ook in West-Vl.

    VMNW: vart: rot, verrot
    Oudste attestatie: West-Vlaanderen, 1287

    MNW: vort, vurt, vart: rot, verrot
    Het woord is vooral eigen aan het Vlaamsch en uit de andere Germaanse talen niet opgeteekend. Misschien is het verwant met vort, “crepitus ventris”, indien nl. hiervan de eerste beteekenis is geweest “stinkend”.

    • Dat hout heeft te lang in de regen gereden, en is nu helemaal vort.
    • “Gij gaat hier wel zelf die vorte boel opkuisen, hé makker!” riep hij buiten zichzelf.
    • Met de snelheidscontrole op de autostrade laatst stonden de flikken heel vort opgesteld.
    • De Fred zit nu zo heel vort te kijken na ze computerscherm omdat er iets nie lukt.
    • “Hier zijn sommige vuyle, vorte gecorrumpeerde stinckende leden, gelijck ic heb beginnen te seggen, diemen nootsakelick als een smettende peste, of als een etende cancker behoort af te snijden,” – uit ‘Historie van Broer Cornelis Adriaensen van Dordrecht’, 1569
    Provincie Limburg
    Bewerking door Marcus op 12 Jan 2015 17:44
    6 reactie(s)

    rotzak
    (de ~ (m.), ~ken)

    klootzak, smeerlap, vortzak

    WNT:
    Gemeen scheldwoord voor iemand die is aangetast of aangestoken door een venerische ziekte (of andere vuile huidziekte); in ’t bijzonder als een oud minachtend scheldwoord voor de Walen en Franschen (verg. de benaming Fransche ziekte voor: syphilis, en zie verder nog voor de aan de Franschen toegeschreven neiging tot het sexueele Dl. III).

    Nog thans in Z.-Nederl. voor: ”iemand die aangedaan is van koningszeer, venusziekte”

    Daarnaast ook opgevat als: log of lomp persoon. Verg. SCHUERM., Bijv. (1883): ”dikke, zwaarlijvige vent” en V. MOOCK: ”lomp, ongeschikt mensch, maroufle, bouvier”.
    Deze beteekenis is vermoedelijk ontstaan doordat men aan zak in algemeenen zin heeft gedacht (als in: zoutzak voor: domme, logge vent; lamzak enz.), terwijl de oorspr. opvatting van zak (in verband met rot: venerisch) zal zijn geweest die van: balzak.

    Rotzak … scheldw.: veeltijds per abuis door zommige welgemeste en logge Nederlanders de Franschen en Waalen toegepast MARIN.

    © 2007 INL. Artikel gepubliceerd in 1921.

    Die rotzak heeft mij weer liggen.(bij mijn kloten)

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door Marcus op 12 Jan 2015 17:43
    2 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.