Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
BE: cement, een mengsel van zand en kalk
NL: specie, steengruis
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Hoe den mortele daer aen vestighen … mocht onder dat water, Proza-Sp.(Brabant, 1515)
Eenen knecht, die daer moortel drouch, (Vlaanderen, 1440-1460).
Die knecht soude sitten gaen up eenen waghen ende halen steene of moortele, (Vlaanderen, 1440-1460).
De metser metst een muureke met mortel.
Doen alsof, toevallig
ook alkaks, askaks, alskaks
Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij alskaks: in de volksspraak veelal ASKAKS, ook in twee woorden geschreven —. Voorheen zeer gewone, thans in Noord-Nederland verouderde, maar in Vlaamsch België nog in de dagelijksche spreektaal gebruikelijke uitdrukking, om te kennen te geven, dat het gezegde niet in ernst moet opgevat worden, maar alleen de strekking heeft om aan de zaak, waarvan sprake is, een fraaien glimp te geven.
Bij ‘kak’ is waarschijnlijk een verband met kaken, kakelen, in de zin van praten, ijdel snappen.
De etymologie blijft onzeker.
Ik zal er eens akaks passeren….
“Lokerse pareltjes (Lokeren)
akaks. 1) toevallig, onverwacht, 2) terloops, langs zijn neus weg” (standaard.be 1 sep. 2008)
1) zich vergissen in het pakken
2) zich vergissen, bedrogen uitkomen
zie ook mispakken, mispakken, zich ~ aan
Van Dale online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
1) Ik heb me mispakt. In plaats van tomatenblokjes in blik heb ik tomatencoulis bij.
2) Jo Peters: “Tijdens de vorige jaargangen bleken de kandidaten zich wat te mispakken aan de inrichting van het interieur. (pop-up restaurant)
verkeerd pakken
Woordenboek der Nederlandsche Taal: mispakken, dat in Noord-Nederland, indien het gebruikt werd, scheidbaar zou zijn, is in Zuid-Nederland eene onscheidbare samenstelling. (De Bo (1873) en Cornelissen-Vervliet).
Fiele hoorde, hoe ze naar heur kleeren tastte, mispakte, en in ’t donker voortzocht, R. Stijns, in Vlaanderen.
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zie ook mispakken, zich ~ aan, mispakken, zich ~
Oei, ik heb me mispakt. Nu sta ik hier met een koffielepeltje in m’n handen en ik had een soeplepel nodig.
verkeerd pakken
Woordenboek der Nederlandsche Taal: mispakken, dat in Noord-Nederland, indien het gebruikt werd, scheidbaar zou zijn, is in Zuid-Nederland eene onscheidbare samenstelling. (De Bo (1873) en Cornelissen-Vervliet).
Fiele hoorde, hoe ze naar heur kleeren tastte, mispakte, en in ’t donker voortzocht, R. Stijns, in Vlaanderen.
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zie ook mispakken, zich ~ aan, mispakken, zich ~
Ze heeft de leuning van de trap mispakt en nu heeft ze een gebroken been.
Oei, ik heb me mispakt. Nu sta ik hier met een koffielepeltje in m’n handen en ik had een soeplepel nodig.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
