Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door fansy

    ommegang
    (de ~ (m.), -en)

    1) BE: gebruikt voor enkele stoeten en optochten bij een feestelijke gelegenheid, inzonderheid bij een kermis
    vb de Ommegang van Mechelen, de ommegang van Brussel, de ommegang van Dendermonde,…

    Oorsprong: een religieuze processie in de Zuidelijke Nederlanden. = “om (rond) de kerk gaan", ter verering van een heilige. In NL is een ommegang nog religieus getint.

    2) Ommegang is ook de bijnaam van de militaire operatie tegen de Simba-opstand in Stanleyville (Kisangani) in 1964.
    De benaming werd door kolonel Fréderic Vandewalle gegeven
    naar het jaarlijkse Brusselse festival ‘Ommegang’,
    vanwege de diverse samenstelling van de troepen (Belgische en Amerikaanse soldaten en Congolese huurlingen), waardoor de opmars gelijkenissen had met de gelijknamige historische optocht.

    1) De Ommegang van Mechelen is een aloude Mechelse traditie van de reuzenstoet. De reuzenfamilie, ’t veergebreuderspjeid, de praalwagens van De Peoene en De Lisbloem (rederijkerskamers), ’t Schip van Oorlog (Schip van ’s Lands Welvaren), het Rad van Fortuin, de Kemeltjes, de Paardjes en natuurlijk Opsinjoorke.

    De Ommegang, of een selectie uit zijn elementen, begeleidt soms ook andere stoeten in de stad.

    2) De ommegang werd samengesteld ten tijde van de Congocrisis om 2300 Westerse gegijzelden te bevrijden uit Stanleystad en Paulis.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 18 Jun 2011 21:19
    0 reactie(s)

    pijnder
    (de ~ (m.), ~s)

    De Pijnders zijn de exclusieve dragers van het Ros Beiaard in de Ommegangen.

    De leden zijn verenigd in de gilde der Vrije Pijnders met aan het hoofd een gildedeken.
    Zij hebben niet alleen de verantwoordelijkheid over de veiligheid van de Vier Heemskinderen, maar de bewegingen van het Ros Beiaard moeten ook gelijk gebeuren met de regie-aanwijzingen. Tempo en aangepaste snelheid zijn van heel belangrijk. De Pijnders bestaan uit drie groepen van twaalf dragers. Elke ploeg wordt aangevoerd door een ploegleider die de cadans bepaalt en het bevel geeft om te steigeren, te groeten of te wijken.

    Oorsprong: 14de E. Het pijndersambacht had het monopolie over lossen en laden van schepen en kelderen van wijn en bier.

    De taak van de Pijnders is niet te onderschatten.

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 18 Jun 2011 20:25
    1 reactie(s)

    basseng
    (de ~ (m.), ~en)

    Fr bassin – teil,vroeger meestal uit zink
    West Vlaams: bassing

    ook zwembad

    wast u maar in de basseng

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 18 Jun 2011 20:09
    6 reactie(s)

    sinjoor
    (de ~ (m.), ~en)

    Geboren en getogen (en overtuigd) Antwerpenaar

    De sinjoren is de (bij)naam voor de inwoners van Antwerpen en dateert uit de periode van de Spaanse Inquisitie.
    Het is afgeleid van het Spaanse/Catalaanse señor/senyor, wat ‘(deftige) heer’ betekent. In “’t stad” beschouwt men trouwens enkel personen van wie de ouders en voorouders in Antwerpen geboren zijn als ‘sinjoor’.

    Mensen die in Antwerpen geboren zijn, maar van wie de ouders niet allebei Antwerpenaar zijn, worden pagadder genoemd.

    Echte Sinjoren ziede tegewoordig helaas minder en minder.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 18 Jun 2011 20:07
    0 reactie(s)

    pagadder
    (de ~ (m.), ~s)

    kleine jongen of meisje, meestal vertederend bedoeld!

    > Sp. pagador (=betaler), > m.e. lat. pacare (=schuld voldoen, tevreden stellen) > lat. pacare (=tot rust, vrede brengen)
    vgl. paaien

    ook: Mensen die in Antwerpen geboren zijn, maar van wie de ouders niet allebei Antwerpenaar zijn, worden pagadder genoemd.

    De juf vertelt een sprookje aan haar pagadders.

    Regio Antwerpen
    Bewerking door fansy op 18 Jun 2011 20:07
    1 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.