Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #561

    emtrok

    jas, vest

    emtrok komt zeer zeker van hemdrok.

    Ik ga mijnen emtrok aantrekken, want ’t is buiten friskes

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door reinhardt en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Mar 2024 07:40)

    👍
    4

    #562

    nazicht doen
    (uitdr.)

    controle doen, inspectie doen, onderzoek doen

    zie ook nazicht

    Zie je een verdachte situatie in je wijk, maar ben je niet zeker? Bel 101. Enkel zo kan politie nazicht doen en kort op de bal spelen. (politie.be)

    Brandweer moet nazicht doen nadat bestelwagen tegen gevel reed (hln.be)

    Er werd onmiddellijk na de aanslag nog nazicht gedaan in de omgeving maar de dader of daders werden voorlopig nog niet gevat. (standaard.be)

    De politie deed nazicht in de omgeving en kon de auto lokaliseren wanneer die vanop een parking van enkele winkels vertrok. (vrt.be)

    De diensten van de Kamer moeten vooral de correcties en het
    nazicht doen, maar toch niet bijna een heel wetsontwerp
    herschrijven. (dekamer.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (09 Mar 2024 08:23)

    👍
    4

    #563

    vorser
    (zn. m.; ~s)

    (wetenschappelijk) onderzoeker, navorser

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    Niet zo bij Mollen, die voltijds bij Natuurpunt werkt en pas als vorser aan de slag kan na de dagtaak – ‘als de kinderen in bed liggen’. (standaard.be)

    Zij is eveneens verbonden aan de lerarenopleiding van de VUB en is vorser aan de Universiteit van Antwerpen. (davidsfonds.be)

    Amerikaanse vorsers hebben gemeld dat ze een doorbraak bereikten in de strijd tegen de ziekte van Alzheimer (demorgen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Mar 2024 06:46)

    👍
    4

    #564

    Xavier Waterslaeghers-syndroom
    (zn. o.; ~syndromen)

    het idee dat het leger uit dikbuikige en klunzige tooghangers bestaat, naar het beeld van de boefer Xavier Waterslaeghers uit de populaire reeks F.C. De Kampioenen

    zie ook verzamellemma Vlaamse TV

    Van de zeven pelotons van elk 42 manschappen zijn er maar vijf ingevuld. Gisteren werd een jobdag georganiseerd waarop toch een zestigtal geïnteresseerden kwamen opdagen. “Maar veel haken er ook af omdat ze het werk onderschatten of omdat ze lijden aan het Xavier Waterslaeghers-syndroom.” (HLN – 2017)

    Voor zijn rekrutering heeft het leger vele jaren gekampt met een Xavier Waterslaeghers-syndroom: het idee dat de eigen krijgsmacht, net zoals in het populaire tv-programma FC De Kampioenen, vooral uit dikbuikige en luie tooghangers bestaat. Kamp Waes zet daar nu een totaal ander beeld tegenover. (demorgen.be – 2024)

    Maar de man blijft niet bij de pakken zitten. Werkt keihard, vooral achter de schermen, aan een toekomstplan dat evenwicht houdt tussen een afgeslankt leger en de broodnodige investeringen in materiaal zodat het ‘Xavier Waterslaeghers’-syndroom afgeschud kan worden en de internationale gemeenschap gesust wordt. En met resultaat. Het zogenaamde Kerstakkoord van vorige week bevat een omvangrijk toekomstplan voor Defensie. (dezondag.be – 2015)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 May 2024 10:03)

    👍
    4

    #565

    navorming
    (zn. v;; ~en)

    nascholing, bijscholing

    vnw: bijscholing

    team-taaladvies: Navorming is standaardtaal in België. Standaardtaal in het hele taalgebied zijn nascholing en bijscholing.

    Via de navorming ontwikkelingssamenwerking kun jij je professionaliseren in deze complexe thema’s. (vives.be)

    “Wij hebben meer middelen nodig om al wie meewerkt in het pastorale goed op te leiden en navorming aan te bieden”, legt hij uit aan VRT Nieuws. (vrt.be)

    Het rijbewijs mag niet het eindpunt zijn van de opleiding: navorming en bijsturing zijn belangrijk voor elke weggebruiker (demorgen.be)

    Het aantal Vlamingen dat opleidingscheques ontving, is vorig jaar fors gedaald. Hobbycursussen, maar ook navormingen, vallen uit de boot. (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (07 Mar 2024 08:57)

    👍
    3

    #566

    brokkelbrein
    (z.n. het ~ (o.) ~en)

    een brein dat slecht geconcentreerd is door veelvuldig gebruik van smartphones

    Noot: het woord is bedacht door de Belgische neuropsychiater Theo Compernolle en vrijwel meteen overgenomen door de Nederlandse media

    ‘In dit boek wil ik aantonen hoe we ervoor kunnen zorgen dat kinderen geen schermslaven worden met een inefficiënt brokkelbrein, maar meesters die hun mooie technologieën digivrij gebruiken om gefocust te leren, te consumeren en zich te amuseren.’ – Theo Compernolle.

    Het is weer die tijd van het jaar: de blokperiode Voor veel studenten betekent dat weinig slaap, veel stress en paniek. Een goede studiemethode kan een wereld van verschil maken. Maar hoe je dat nu, efficiënt studeren, wanneer je een brokkel- of Tiktok-brein hebt? Bron: DS

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (06 Mar 2024 20:32)

    👍
    3

    #567

    navetteur
    (zn. m. ~s)

    pendelaar

    znwb: Iem. die dagelijks heen en weer reist, inz. met de trein, tussen zijn woonplaats en de plaats waar hij werkt, studeert enz.

    vnw: forens, pendelaar, spoorstudent

    zie ook navetteren

    Ikke, bijna op pensioen, nu al een paar jaar een volwaardige “dopper”, die ze niet meer kunnen gebruiken (te duur), die indertijd in Brussel wilde wonen om gene “navetteur, stilstaande autostrade aanschuiver” te zijn (.kodiel.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Aug 2024 16:24)

    👍
    3

    #568

    navetteren
    (ww. nevetteerde; genavetteerd)

    pendelen

    vnw: forenzen, pendelen

    vgl. navette, de ~ doen; navetteur

    Euroports heeft in dit opzicht zeven lichters ingezet die navetteren tussen de havens van Antwerpen en van Luik. (made-in.be)

    Ik was toen nog humaniorastudent, ‘navetteerde’ elke dag van Beveren-Waas naar Antwerpen en tijdens die menigvuldige verplaatsingen – en ook gedurende de middagstudie op school – pleegde ik mijn eerste roman, een allereerste papieren kindje, dat zijn weg niet maakte in de wereld, maar waarvan ik, niettegenstaande zijn kreupelheid, nog steeds hou. (Vlaanderen. Kunsttijdschrift. Jaargang 16 – 1967)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Mar 2024 10:04)

    👍
    3

    #569

    navet, de ~ doen

    zie navette, de ~ doen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (05 Mar 2024 09:40)

    👍
    3

    #570

    aperitieflezing
    (z.n. de (v.) ~en)

    lezing waar een drankje bij geserveerd wordt

    Het wordt dus zeker en vast een boeiende aperitieflezing met een hapje en een drankje en deze boeiende spreker. (boekenweekend.be)

    Historisch taalkundige Joop van der Horst heeft daarover zoveel te zeggen dat hij meteen twee aperitieflezingen voor zijn rekening neemt. (kantlijn.be)

    Jan D’hondt, archivaris van Stad Brugge, neemt je tijdens een apertieflezing, mee naar de wereld van de Brugse brouwers van weleer. Hij vertelt over de nauwe band tussen Café Vlissinghe en brouwerij ‘Den Arend’, later ook bekend als ‘Aigle Belgica’. (Erfgoed Brugge)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (03 Mar 2024 18:59)

    👍
    3

    #571

    Wetstraat, de ~ en de Dorpsstraat
    (vaste woordgroep )

    term waarmee de afstand tussen de politiek en het dagelijkse leven in België wordt aangegeven

    zie ook Wetstraat; Dorpsstraat, de ~

    Rousseau en Vooruit mogen van geluk spreken dat er een diepe kloof gaapt tussen de Wetstraat en de Dorpsstraat. (Belang van Limburg)

    In Vlaanderen zijn de Wetstraat en de Dorpsstraat al jaren geen communicerende vaten meer. (CD&V)

    Zijn de Wetstraat en de Dorpsstraat ook terug te vinden in de afstand tussen Wetstratees en Dorpsstratees? (Research Gate)

    Vlaanderen ligt qua woordkeuze dichter bij Nederland dan de Dorpsstraat bij Wetstraat. (Joris Snaet, KU Leuven)

    Un mariage des socialistes et des nationalistes au nord du pays mènerait selon Sammy Mahdi à un centralisme qui aggraverait encore le fossé entre “la rue de la Loi et la rue du Village”. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Mar 2024 11:08)

    👍
    2

    #572

    naverkoopdienst
    (zn. m.; ~en)

    vnw: servicedienst

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 4

    Reizigers die extra kosten hebben moeten maken, kunnen een kostennota indienen bij de naverkoopdienst. (demorgen.be)

    In België blijven 115 personeelsleden over, vooral verkopers en technici van de naverkoopdienst. (standaard.be)

    Groothandelaars worden beoordeeld op hun productenaanbod, technische naverkoopdienst, marktdekking en geografische beschikbaarheid. (knack.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (05 Mar 2024 13:59)

    👍
    3

    #573

    het is telefoon
    (uitdr.)

    de telefoon rinkelt

    opm: waarschijnlijk verouderend sinds de vaste lijnen meer en meer in onbruik geraken?

    zie ook telefoon, ~ hebben (of krijgen)

    Jean: Gerda, ’t is telefoon, pakt gij op?
    Gerda: Seg Jean, ik staan hier met mijn handen vol, kunt gij nu zelf eens niet ne keer oppakken? Ge moet gewoon uw gazet neerleggen en uwen arm uitstrekken.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Mar 2024 16:31)

    👍
    3

    #574

    navelbuik
    (zn. m.; ~en)

    navel, nagelenbuik, nagelbuik

    vnw: navel

    Slongs: “Als ik naast Natalia sta, kom ik tot haar navelbuik” | Foto (hln.be)

    Waarom wordt Eva altijd voorgesteld met een navelbuik? Zij was toch de eerste? (ikhebeenvraag.be)

    Zo’n twintig jaar geleden begon ze menselijke huidstructuren te schilderen, zoals een navelbuik, handen. (oostende.be)

    Véronique stuurde ons deze foto van de éénjarige Margot die op vakantie haar navelbuik ontdekte. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Mar 2024 11:40)

    👍
    3

    #575

    natie, aan de ~

    zie aan de natie

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (01 Mar 2024 09:54)

    👍
    2

    #576

    aan de natie
    (uitdr.)

    bij een natie, bij een havenbedrijf, aan de haven

    vnw: aan de natie werken: in de haven, bij een havenbedrijf

    Vader werkte ‘aan de Natie’ (haven van Antwerpen). Paul zelf was bij de Chiro (lavigerie.be)

    Op dat trouwfeest werd veel wodka gedronken, de vader van de bruid werkte aan de natie en daar viel regelmatig een bak van dat spul van den boot. (VW: van den boot gevallen)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (05 Mar 2024 14:00)

    👍
    3

    #577

    napperon
    (zn. m.; ~s)

    vnw:
    •tafellaken, tafelkleedje, tafelloper
    •ontbijtservet

    znwb: Tafelkleedje; dekservet, ontbijtservet.

    vgl. nap

    Napperon of het klein tafellaken (ook wel eens dekservet genoemd), wordt in de eerste plaats gebruikt om een nappe die licht bevuild is te bedekken. Dit heeft vooral zijn nut om de vrij hoge kosten van wasserij te drukken. (serveerkunde.be)

    Met een napperon beschermt u de tafel en het tafelkleed. (disposableshop.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Aug 2024 16:25)

    👍
    3

    #578

    nap
    (zn. m.; ~pen)

    vnw:
    •tafellaken, tafelkleedje, tafelloper
    •ontbijtservet

    ook napperon

    Het verschil met Riu is dat hier enkel een nap op de tafel lag en bij Riu tafellakens. (tripadvisor.be)

    Ze strijkt de nappen op de tafel zelf, het ijzer rolt ze mee op een karretje. “Omdat we geen plooi willen zien”, zegt de chef. (gva.be)

    Hoe kies ik de juiste nap bij mijn tafels? (rentevent.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Feb 2024 15:17)

    👍
    3

    #579

    nakend zijn
    (uitdr.)

    op til zijn, dichterbij komend

    vnw: nakend zijn: dichtbij zijn

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 4

    zie ook nakend

    Meer details over kidnapping ouders Luis Diaz, vrijlating vader zou nakend zijn. (demorgen.be)

    “Een nieuw akkoord zou nakend zijn. Het zou fragieler zijn dan het vorige”, zo verklaarde Bennett voor aanvang van de wekelijkse vergadering (hln.be)

    Turkse inval in Noord-Syrië is nakend, VS trekken zich terug. (knack.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (23 Feb 2024 22:39)

    👍
    2

    #580

    nagelbuik
    (zn. m.; ~en)

    navel, nagelenbuik, navelbuik

    vnw

    m’n nagelbuik hangt veel te laag. (urbanus.be)

    Vooral die met een uitsnijding tot de nagelbuik. Wat moet er gezien worden?? (hln.be)

    Haar hand daalde stilletjes richting nagelbuik waar ze zorgzaam een pluisje uit trok. (4pleasure.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Mar 2024 11:40)

    👍
    2

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.