Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door Marcus

    Maria
    (eigennaam)

    Maria was in de bijbel de naam van de moeder van Jezus Christus; niet verwonderlijk is het een van de meest voorkomende vrouwennamen ter wereld en zeker in een katholiek land zoals België. In 2013 was Maria de meest voorkomende naam in alle regio’s, gevolgd door Marie. Er zijn talloze varianten voorhanden die de laatste jaren ook in Vlaanderen opduiken.

    Traditioneel spreekt men de naam Maria uit met de klemtoon op de twee lettergreep als het gaat over de moeder van Christus of andere bijbelse figuren met de naam Maria. Ook in officiële situaties, bij een huwelijk of bij een verklaring op de rechtbank wordt deze uitspraak aangehouden. In een meer ongedwongen sfeer valt de uitspraak dikwijls op de eerste lettergreep: /márreja/ (Antwerpse Kempen) of /marjá/ (Hageland).

    Dikwijls wordt in de dagelijkse omgang ook Marie gebruikt, wat eigenlijk een Franse variant is. De klemtoon ligt daarbij bij op de tweede lettergreep.

    In vele streken van Vlaanderen wordt de naam verkort tot Mie, de ie wordt halflang uitgesproken. Ook Mit is een verkorte vorm, die dikwijls Miet wordt geschreven. Daarnaast komen nog veel voor: Mia, Ria, en (nu minder) Maaike en Ma (korte a).

    Verkleinwoorden zijn zeer veel in gebruik en hebben dikwijls de status van officiële naam:
    Marieke, Mieke, Mitteke, Mitje, Mietje, Makke. Ook de Franse diminutief Mariette komt veel voor en krijgt op zijn beurt de afkorting Jet, die dan ook het verkleinwoord Jetje wordt. (Jetje kan ook een verkleinwoord zijn van andere namen, bijv. Henriette en is ook zeer populair in Nederland)

    Combinaties met andere, overwegend Franse vrouwelijke voornamen, zijn legio: Marie-Francoise, Marie-José, Marie-Claire, Anne-Marie of Marie-Anne, Marie-Claude enzovoorts.
    Ook combinaties met overwegend Franse mannelijke voornamen zijn mogelijk, zowel in namen voor vrouwen als voor mannen: Jean-Marie, Joseph-Marie, Marie-Joseph…
    Heel dikwijls worden Franse combinatienamen vervlaamst: Marie-José wordt Miejo of Jo, Anne–Marie wordt Annemarie en vandaar Annemie, Marie-Joseph wordt Miejef, Marie-Louise wordt Marieloe enzovoorts.

    Minder verspreid maar toch vrij veel voorkomend is de naam Myriam die in wezen hetzelfde is als Maria. Hij wordt wel eens afgekort tot Mir.

    Ook in de islamitische wereld treft men Myriam veelvuldig aan, zij het met een andere spelling, bijvoorbeeld Meryem, Meyrem of Merjem.

    Uiteraard komen de meeste van deze varianten ook voor in Nederland.

    Maria Anna Sofia Cecilia Kalogeropoulos, beter bekend onder haar artiestennaam Maria Callas was een van de beroemdste operazangeressen van na de Tweede Wereldoorlog. (Wikipedia)

    - Wat is uw naam?
    - Ik heet Maria Peeters maar alleman noemt mij Marie van ’t Smetje.

    Mie Citroen
    Mie Citroen Kwam Van De Mijn
    Met Een Mand Vol Vis
    Wie Haar Kent Zegt ’t Is Een Fijn
    Die Nooit Verlegen Is
    (http://www.axlpeleman.be/volksliekes/liedjes

    Miet Smet
    Maria Bertha Petrus Smet is een Belgische christendemocratische politica uit Vlaanderen. Zij is een dochter van CVP-senator Albert Smet. (Wikipedia)

    Mia van Gorky opnieuw verkozen tot beste Belgische plaat (DS 051215)

    Ria Valk (Eindhoven, 11 februari 1941) maakt in 1959 haar eerste single, nadat ze is opgevallen door haar tweede plaats bij de Elvis-verkiezingen. (muziekencyclopedie)

    Mitje Geysen, Functies Lid werkgroep ontwikkelingssamenwerking (http://www.kontich.be/

    Legendarische winkelierster ‘Mitteke’ (91) overleden (HLN 300115)

    Onze buurvrouw noemden we Makke Boer, maar eigenlijk heette ze Maria Verbeek.

    Mijn beste vriend had een lief uit het noorden van de Kempen, ze heette Maaike en dat kenden wij niet. Ze was nogal klein van stuk en dan zegden we: “Ja ’t is maar een maaike, he!” en dan was hem natuurlijk kwaad.

    “Wat nu Marilou?” Is de titel van een roman van Jean Du Parc (1955)

    Miejef Callaert is een Vlaamse kunstenares.

    Meyrem Almaci is een Belgische politica voor Groen met de dubbele nationaliteit: Belgisch-Turks. Sinds 15 november 2014 is ze voorzitster van deze partij. ( Wikipedia )

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 26 Mar 2016 19:46
    3 reactie(s)

    vinsteren
    (vinsterde, gevinsterd, zwak ww.)

    - iets tentoonstellen, /vinster/ is de Hasseltse uitspraak van venster, in het venster leggen dus
    - de geslachtsdelen tonen (verouderd)
    afgeleid van vinsterpieke en vinstermieke, beeldjes uit brood die naakte figuren voorstelden (Hasselt)

    ‘Vinsteren’ betekent dan het uitstallen, tonen (van de geslachtsdelen).
    (http://hasel.be/vinstermikken

    Vinsteren is dus etaleren tonen (…)De broden werden door middel van suiker bijgewerkt om dat geslacht te accentueren. Vinsteren betekent dan het uitstallen tonen van de geslachtsdelen. (http://archive-be.com/)

    Provincie Limburg
    Bewerking door Marcus op 26 Mar 2016 14:54
    1 reactie(s)

    mikken
    (de ~, zelfst. nw. geen mv.)

    billen, dijen of achterwerk (verouderd)

    zou afgeleid zijn van vinstermik in de vorm van een vinsterpieke en vinstermieke, beelden uit brood die naakte figuren voorstellen

    ‘Mikken’ verwijst naar billen, dijen, achterwerk. (http://hasel.be/vinstermikken)

    Provincie Limburg
    Bewerking door Marcus op 26 Mar 2016 14:54
    1 reactie(s)

    kramiek
    (de ~ (m.), ~en)

    fijn tarwebrood met krenten

    zie ook rozijnenbrood, korentenbrood, korent
    de ie wordt kort uitgesproken
    Fr. cramique < Middelned. cramicke

    VD BE

    Ons middagmaal van koffie met kramiek.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 26 Mar 2016 14:50
    0 reactie(s)

    vinsteren
    (vinsterde, gevinsterd, zwak ww.)

    - iets tentoonstellen, /vinster/ is de Hasseltse uitspraak van venster, in het venster leggen dus
    - de geslachtsdelen tonen (verouderd)
    afgeleid van vinsterpieke en vinstermieke, broodbeeldjes die naakte figuren voorstelden (Hasselt)

    ‘Vinsteren’ betekent dan het uitstallen, tonen (van de geslachtsdelen).
    (http://hasel.be/vinstermikken

    Vinsteren is dus etaleren tonen (…)De broden werden door middel van suiker bijgewerkt om dat geslacht te accentueren. Vinsteren betekent dan het uitstallen tonen van de geslachtsdelen. (http://archive-be.com/)

    Provincie Limburg
    Bewerking door Marcus op 26 Mar 2016 14:02
    1 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.