Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
middag, van 12 uur tot 13 uur ’s noens
zie ook snoenes
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Middelnederlands noen en noene, gelijk thans nog in het West-Vlaams.
In de latere taal wordt met noen meer het eigenlijke middaguur bedoeld. In de noordelijke provinciën wordt noen niet meer gebruikt, in de zuidelijke is het nog altijd gewoon (een zeer gebruikelijke vorm is daar noenend: verg. avond, morgend). De middag, eigenlijk het tijdstip van 12 ure, maar in het dagelijksch leven de tijd ongeveer van 12 tot 1 ure, wanneer de voornaamste maaltijd wordt gehouden.
Fakkel der Nederduitsche Taale: is van het latijnse nona, de negende uure. Novem waaruit de v weggelaten is. Dat was de tijd van het Romeinse avondmaal. Het veranderde gebruik heeft daar de noen van gemaakt. Het middagmaal heet dan noenmaal.
(in onbruik in Antwerpen)
Deze noen eten we spineus me stoemp en spek, mmm.
Op de noen horen we altijd het kerkklokske van het begijnhof luiden.
ge kunt ze kussen, ge kunt de(n) boom in,…
Woordenboek der Nederlandsche Taal: zak: (gewestelijk) in Vlaams-België: Je kan mijn zak opblazen e.d., loop heen, je kan me den pot op
Van Dale 2013 online haalt het aan: (volkstaal) ze kunnen mijn zak opblazen (het pijpje hangt er bij)
Jongen, ge kunt mijne zak opblazen! Trekt uwe plan, ik ben ermee weg, janmijnkloten.
Blaast mijne zak op! Ik heb er genoeg van…
Ik ben het hier beu, ze kunnen hier allemaal mijne zak opblazen…
Ge moogt em allemaal eens opblazen se. Ik steek hier gene poot meer uit.
‘Luister.’ ‘Ja, Mijnheer de Puydt. … Alles fout. En het is mijn eigen fout, van niemand anders. … ’Uw grootvader kan mijn zak opblazen,’ zei De Puydt. (uit: Het Verdriet van België)
er naar raden
iets op goed geluk af doen
niet genoeg zijn best doen
< Vroeger werd de klak bij wijze van orakel gebruikt.
In onze streke, als men uitgaat om een peerd te koopen, men smijt zijn klakke omhooge, en alwaar de vooie wijst als zij gevallen is, aldaar moet men gaan om eenen goeden koop te doen. (uit: Rond den Heerd bij De Bo (c. 1866)). (Woordenboek der Nederlandsche Taal)
SN: er met de pet naar gooien
vgl. ook: klak, er met uw ~ hene slaan
nieuwsblad.be: Strijbos gooit er met zijn klak naar, werd wel eens gezegd. De meest talentrijke rijder van het peloton maar hij geeft te snel op.
seniorennet.be: Hij gooit er met zijn klak naar (raden naar)
De laatste tijd interesseert hem het doen en laten in zijn café niet echt ni meer precies want hij is er met zijn klak aan ’t henne smijten.
kwak
dim., klakske
een klakske kan ook een klak zijn, zelfs een grote (in WVL althans)
prov. Antwerpen: klod
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Klodder, kwak, klad, smet van slijk of vuil.
Een klakke spog. Klakken spuwen. DE BO (1873)
De klakken modder zitten an dat peerd zen pooten. Ald.
Piet bestelt een portie frieten.
‘Doe er maar nen grote klak mayonnaise bij’ roept hij de dienster na.
andere betekenis van klak
In de diamantstreek noemde men “diamanten snijden” kortweg “snijden”. Snijden is een zogenaamd “verspanende” bewerking waarbij men met behulp van een diamant een andere steen de gewenste vorm geeft. Vroeger gebeurde dat manueel, in de twintigste eeuw had men hiervoor kleine draaibankjes, de zogenaamde “snijmachines” die in een “snijkamer” of “het fabriek” stonden.
Uitspraak in de Kempen voor snijden: “snaan, snee, gesneeje”.
Zie ook slijpen, snijder
Mijn moeder heeft leren snijden thuis in ’t fabriek bij haar oudere zuster, die snee al voor den oorlog en was heel bekwaam.
> andere betekenis van snijden
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
