pootjesziekte

pootjesziekte

(de ~, (vr.), geen mv.)

podagra, jicht, flerecijn

zie ook de reacties

zie ook pootje, notarisziekte, kozijntjes

Door de pootjesziekte kan hij moeilijk stappen.

De pootjesziekte krijgt ge door teveel urinezuur in uw bloed.

Vroeger werd de benaming pootjesziekte gebruikt voor de rijkemensenziekte: de adel die teveel dronk en at.

- “Uwe vent mankt zo, wat is er aan de hand?”
- “De pootjesziekte. Dat ligt aan zijn eigen (eigen, zijn ~), dat hij wat minder aperitieft en wat minder eet.”

Mijn broer heeft ooit de peutjesziekte gehad. Het was enorm pijnlijk en het duurde heel lang eer het genezen was.

---

Is de pootjesziekte of pootziekte geen mond en klauwzeer bij schapen?

jicht bij dieren

Bij de meeste dieren komt jicht zelden voor omdat zij uricase kunnen aanmaken, een enzym dat urinezuur afbreekt. Mensen en andere hogere primaten kunnen dit niet en daarom komt jicht bij hen wel voor.¹ Vermoedelijk heeft de dinosaurussoort Tyrannosaurus rex ook aan jicht geleden, zoals zou blijken uit het skelet van “Sue”, een van de opgegraven exemplaren. (wikipedia)

mond- en klauwzeer bij dieren

Mond-en-klauwzeer (MKZ) of tongblaar (Latijn: aphthae epizooticae) is een zeer besmettelijke virusziekte bij evenhoevigen zoals rundvee en varkens, schapen, herten en geiten. Andere dieren en ook mensen kunnen er hinder van ondervinden, maar lopen geen risico. De ziekte is voor dieren zeer besmettelijk, vergelijkbaar met griep bij mensen.
Voor mensen is MKZ volstrekt ongevaarlijk, ook voor kinderen, zieken en ouderen. Mensen kunnen de ziekte wel krijgen, maar dat is zeer zeldzaam. Het is alleen mogelijk door contact met besmet vee, door het drinken van besmette, rauwe (ongepasteuriseerde) melk of het eten van besmet, rauw vlees. Er zijn enkele uitzonderlijke gevallen geweest van mensen die lichte ziekteverschijnselen kregen in de vorm van pijnloze blaasjes rondom de mond. Deze verdwenen na enkele dagen vanzelf. Er is wel een verwant virus dat bij mensen hand- voet- en mondziekte veroorzaakt, een onschuldige virale ziekte die in de zomer geregeld tot epidemietjes leidt onder schoolkinderen en vanzelf overgaat. (wikipedia)

foto van de ziekte aan de poten bij een varken:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Mond-en-klauwzeer#/media/File:Foot_and_mouth_disease_in_swine.jpg

foto van de ziekte in de mond van een koe:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Mond-en-klauwzeer#/media/File:Foot_and_mouth_disease_in_mouth.jpg

Ik bedoelde eigenlijk dat pootjesziekte of pootziekte niet jicht betekent.
Het is/was een dialectische benaming, namelijk een Brabantse (dus ook Noord-Brabant, Kempen enz.) voor mond- en klauwzeer.
Zie Google op “pootziekte”. Minder ook “pootjesziekte”.
Bv.:

http://www.volksverhalenbank.be/mzoeken/zoeken_Detail.php?ID=46382

http://www.waaserfgoed.be/collectie/14-bladeren-gemeente/12310-beveren/22778-interview-gillitte-de-bock-pootziekte

“Ooit is er de ‘pootjesziekte’ (mond en klauwzeer) onder het vee geweest. Met ontsmettingen en schutkringen heeft men dat toen waarschijnlijk opgelost.”
www.zevenneten.be/leesvoer/kdomein/kdomein.html

Ik denk nog altijd dat de definitie niet klopt.

Zie google op pootziekte en pootjesziekte en

WNT: Pootziekte, zekere schapenziekte, een soort van klauwzeer bij schapen of bij ander vee.

Zo te zien is het inderdaad vooral mond- en klauwzeer bij de dieren. Ik vind wel enkele bronnen zijn die naar mensen verwijzen, maar dat gaat het over varianten:

In dergelijke gevallen wordt jicht ook wel het pootje of podagra genoemd. (wikpideia; maar pootje is niet echt pootziekte natuurlijk)

De dorpsjeugd werd verteld dat hij aan de ‘pootziekte’ leed – correcter de Ziekte van Pott, een tuberculose van de wervels. (tijd.be)

Definitie van pootjesziekte is gewijzigd.

Dan wordt de regio veranderd want in de Kempen wordt deze benaming daar ook voor gebruikt.

Spijtig dat niemand daar een bron kan van vinden.

Zijn er hier geen Kempenaren die dit kunnen bevestigen?

In deze tekst komt zowel ‘pootjes’ voor als ‘pootjesziekte’. Het is wel een NL tekst uit Nijmegen!

http://repository.ubn.ru.nl/bitstream/handle/2066/148283/mmubn000001_027413381.pdf?sequence=1

Het verkleinwoord pootje is een schertsende benaming voor jicht (podagra) (zie 1.13. “Mond- en klauwzeer”); daarom is de benaming van het type rot pootje in verband met het hierboven gegeven citaat uit Vergilius heel interebsant.

en

Klauwzeer, klauwziekte, pootziekte, potenziente, pootjeszieAte, pootplaag, voetziekte, kootziekte, kwade poot, kwade poten, het pootje, benadrukken het voetzeer. Kootziekte duidt op een der symptomen, de blaren bi] dat deel van de voet.

Er zijn veel Kempenaren die dit kunnen bevestigen maar die zitten helaas niet op het VW. Maar waar het vandaan komt weet ik niet.
Het gebruik hiervan is afkeurend voor mensen die, door hun eigen schuld, de gevolgen van hun losbandig leven moeten dragen en dat ze daarover niet moeten klagen. Zie conversatievoorbeeld. Ik hoop dat het zo duidelijker is.

Misschien naar analogie met de pootjesziekte bij dieren?