kave

kave

(de ~ (v.), ~n)

schoorsteen

< kaaf (schoorsteen) {cave (schoorsteen, schouw) 1465-1469} < latijn cavea holte, kooi). (P.A.F. van Veen en N. van der S?s)

Er komt zwarte rook uit de kave van de buurman.

---

— vroeger en thans nog veelal KAVE —, znw. vr., in Noord-Nederland onbekend. Mnl. cave, schoorsteen.

–?1. Eigenlijk. Schoorsteen, schouw; verg. gelijkbet., eveneens alleen zuidndl., kafkoen en kafoor.
Kave, kaf-koen. Fland. j. schoude, KIL. ¹⁵⁸⁸.
— Kaaf, kave, Schouw, schoorsteen, fr. cheminée, DE BO ¹⁸⁷³.
De rook trekt door de kave; ik zag van ver de kaven rooken; de kave van een stoomtuig, DE BO ¹⁸⁷³.
Schoorsteen … In W.-Vl.: schouw, kaaf, kave, kafkoen, kafoor en vierpijp, V. KEIRSBILCK, Mets. 269.
— Ick werde gheiaecht gheheel wt den sinne, Ick crope van vreesen ter caven inne, Gentsche Sp. 305 ¹⁵³⁹.
Daer werden emmertoes ij caven in ghemaect (in zeker kerkgebouw), ende dat achter int vertreck daer zij een camerkin of ij hadden om … tzwinterdaechs haer te mogen waermen, V. VAERNEWIJCK, Ber. T. 2, 26 ¹⁵⁶⁶.
Die eerst zyne cave heeft beghinnen maecken an eenen ghemeenen muer, die blyft er, Cost. v. Auden. 1, 150 (a°. 1615).
Op de konings kave zat er een zwarte rave, Op enz., LOOTENS en FEYS, Chants pop. 94 ¹⁸⁷⁹.
Ons knaapje … vraagt … hoe dat Sinte Maarten vindt zijn schoe, en hoe hij door de kaaf geraakt, en hoe hij zich niet zwart en maakt, DE GHELDERE, in VERRIEST, Vl. K. 1, 42.
Geen’ heerdstêe nu, geen’ kave, in ‘t dorp, of rook ’n laat ze puilen ten avonde in, die nederdaalt, GEZELLE 6, 247.
’t Kaafken (is) aan het rooken, RODENBACH 138.
Des winters bij nachte …, daar de winden in de kave huilen, VERRIEST, Vl. K. 1, 60.
Met één klom ze (eene kat) door de kave naar buiten, in Volksk. 7, 130.
?— Zegsw. Zoo zwart als de kave (DE BO ¹⁸⁷³), zeer zwart. — Daarnaast Wit als de of een kave, in ’t geheel niet wit; ”pikzwart”.
Berimpelt vel, wit als een kave of schauwe, D’HEERE, Boomg. d. Poës. 54.
?2. Als benaming voor (het bovenste gedeelte van) een lampeglas.
De kave van den quinquet, van het lichtvat. ’t Bovenste, ’t smalste van de glazen buize, die op den lichter staat. — Hij hield het boven de kave van den quinquet, en ’t schoot in brande. Loquela 13, 75 ¹⁸⁹³.
?3. Als benaming voor den koker waardoor een onderaardsch riool gemeenschap heeft met den beganen grond.

kave

’t Is slechts de rook die deur de kave gaat zei men van een gierig mens.