Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #141

    voorliggen, er goed ~
    (uitdrukking)

    Er goed voorliggen.

    In een gunstige positie verkeren.
    Prettige vooruitzichten hebben.

    Morgen moet je niet gaan werken en ze voorspellen goed weer.
    Amai, ge ligt er goed voor.

    (ofte ge ligt er goe veur)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door moomer (29 Sep 2024 15:16)

    👍
    4

    #142

    beewegen
    (ww. beeweegde; gebeeweegd)

    gaan beewegen: een beeweg volgen om op bedevaart te gaan

    Groot Woordenboek der Nederlandse Taal (1950): (beeweegde, heeft gebeeweegd), (Zuidn.) ter beevaart gaan.

    Ze zijn gaan beewegen om te bidden voor een goede afloop.

    In de ommegang rond de kerk gingen de vissers en hun gezinnen ‘beewegen’ langs de zeven stenen kapelletjes (kerknet.be)

    Sinds eeuwen kwamen gelovigen naar de kapel beewegen en bidden tot Onze-Lieve-Vrouw onder de aanroeping van “Maria Middelares aller genade”. (mariaparochie.be)

    Deze boom zou dus al 500 jaar oud zijn, maar ook dat is overlevering. In een boekje van 1886 met als titel “Hoe moet men beewegen.” (sint-andrieskerk.be)

    Vanaf dat jaar werd er druk “gebeeweegd” (beeweegen = een gebedsweg doen) naar Wimmertingen en verwierf het dorp bekendheid als bedevaartsoord. (hasel.be)

    Te Kachtem beeweegde men op zijn naamfeest tegen de vallende ziekte. (dbnl.com)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door moomer en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Oct 2024 07:02)

    👍
    4

    #143

    patatten, zich in de ~ laten zetten
    (uitdr.)

    vnw: zich laten bedriegen

    Woordenboek van Populair Taalgebruik (Marc De Coster; 2020-2024): (1911) (Vlaaderen, inf.) zich laten bedriegen

    “En als onze Duivels zich in de patatten laten zetten op dit tornooi, zal het niet bij gebrek aan steun van Air en Belviva zijn!” (mm.be)

    Heb mijzelf er wel serieus mee in de patatten gezet. Heb vorig jaar na 7.5 jaar mijn job opgegeven om dichter bij huis te werken omdat mijn schoonmoeder … (happymama.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (29 Sep 2024 06:47)

    👍
    4

    #144

    paswerker
    (zn. m. ; ~s)

    vnw:
    •bankwerker, iemand die metaal bewerkt aan een draaibank
    •monteur

    znwb: Pers. die metaal e.d. bewerkt aan een (draai)bank: bankwerker; soms bep.: monteur (in een garagebedrijf).

    45 jobs voor paswerker gevonden (vdab.be)

    Als monteur paswerker zorg jij mee voor de montage van onze machines. (qjobs.be)

    Voor de versterking van de matrijzenafdeling van onze klant zijn we op zoek naar een paswerker/matrijsmaker. (experza.be)

    Pa was paswerker, zijn zoon schrijnwerker. Ze timmerden en zaagden op bestelling voor de privé (demorgen.be)

    Hij was als paswerker bovengronds aan de slag. Zo zorgde hij ervoor dat het materiaal onder in de mijngangen perfect in orde was. (hbvl.be)

    Zwart-witfoto van enkele paswerkers terwijl ze het roer onderaan het schip monteren. Scheepswerf Boel, Temse. (opac.amsab.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 Sep 2024 07:54)

    👍
    4

    #145

    patissier
    (zn. m.; ~s)

    bakker in een patisserie; pasteibakker

    SN-NL: banketbakker

    znwb: banketbakker

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    Pierre Marcolini (56) is uitgeroepen tot de beste patissier ter wereld (vrt.be)

    In de zesde aflevering van Celebrity MasterChef waagden de zeven overgebleven kandidaten zich aan een dessert van patissier Joost Arijs. (demorgen.be)

    Het is al een hele tijd dat vacatures voor brood- en banketbakkers of patissiers heel moeilijk ingevuld geraken”, zegt Bert Vangronsveld. (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (27 Sep 2024 08:58)

    👍
    5

    #146

    pasteibakker
    (zn. m.; ~s)

    patissier

    vnw: banketbakker

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 3

    Zo waren er patisserieën met verbruiksalon op De Keyserlei, maar ook op de Grote Markt vestigde zich in 1812 de Zwitserse pasteibakker Andreas Tschander uit Brayer. (antwerpenkoekenstad.be)

    Na het overlijden van zijn vader wordt hij opgevoed in een weeshuis en krijgt er een opleiding als pasteibakker. (vrt.be)

    Pasteibakker Roger Van Damme wordt verrassend Belgische Chef van het Jaar (demorgen.be)

    Dat pand was eerst een wijntaverne en later de stek van pasteibakkers en taartenbouwers. (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (27 Sep 2024 08:53)

    👍
    6

    #147

    passioneren, zich ~ voor
    (uitdr.)

    vnw: zich passioneren voor: zich hartstochtelijk bezighouden met

    vgl. passioneren

    Hij passioneerde zich voor de ontdekkingen van Jules Cornet in Katanga rond 1892 en besloot er carrière te maken (kaowarsom.be)

    Symbolisten en de Nabis passioneerden zich voor het occulte. (knack.be)

    Albert passioneert zich voor de nieuwe technologieën. (lannoo.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 Sep 2024 06:17)

    👍
    6

    #148

    passioneren
    (ww. passioneerde; gepassioneerd)

    znwb: (Iem.) (hartstochtelijk) bezighouden, (levendig) boeien, opwinden.
    Opm.: In de standaardt. wel gepassioneerd als bnw.

    vnw: opwinden, erg boeien

    vgl. passioneren, zich ~ voor

    Een doel is een droom met een deadline. Samen gingen YourCoach en D. op zoek naar wat haar passioneerde, en waar ze goed in was. (yourcoach.be)

    Hij bracht in zijn atelier de motieven samen die hem passioneerden en creëerde daarmee een nieuwe vreemde wereld. (vrt.be)

    Nadat ze jarenlang als journalist verslag had uitgebracht over diverse thema’s, zou Katrien voortaan enkel nog schrijven over wat haar werkelijk passioneert. (blog.fieroponsbier.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 Sep 2024 06:16)

    👍
    6

    #149

    passioneel
    (bn.)

    znwb: Uit of van hartstocht; een passionele moord, misdaad: een moord, misdaad uit hartstocht (naar fr. crime passionnel).

    vnw: passionele moord, passioneel drama, moord, drama uit hartstocht

    zie ook passionele moord; passionele moordenaar

    In Passionele Moorden belicht José Masschelin twintig uiteenlopende cases. Een bedrogen tuinman die zijn vrouw in stukken hakt met een bijl, een sluwe … (standaardboekhandel.be)

    In Berlare heeft zich gisteravond laat een passioneel drama voorgedaan. Een man heeft daar zijn buurvrouw doodgeschoten in zijn auto. (tvoost.be)

    Marianne had een passionele knipperlichtrelatie met een collega. (feeling.be)

    Betreed een wereld van ontembare emotie en diepgaande verbondenheid met het schilderij “Passionele Ontmoetingen”. Met een afmeting van 15 bij 15 centimeter biedt dit kunstwerk een intieme blik op een ontmoeting doordrenkt met hartstocht en verlangen. (belgianart.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 Sep 2024 06:03)

    👍
    5

    #150

    sofasurfer
    (zn. m.; ~s)

    (jonge) mensen zonder een vast verblijf die voor korte periodes onderdak vinden bij familie of vrienden, ahw van sofa tot sofa

    Google 2024: weinig hits in .NL (meestal mbt .BE)

    “Uit een telling van daklozen blijkt dat jongvolwassenen een kwetsbare doelgroep zijn. In Geel liggen de cijfers ook wel hoog. Mensen onderschatten dat, denk ik, omdat jongeren al eens makkelijk op een sofa bij vrienden gaan slapen bijvoorbeeld. Ze noemen die dan sofasurfers.” (vrt.be)

    Jongeren die op 18-jarige leeftijd uitstromen uit de bijzondere jeugdzorg behoren vaak tot die ‘sofasurfers’. (brugge.be)

    Het grootste deel, bijna 50 procent, van de dakloze jongeren zijn zogenaamde sofasurfers, zei Dalle. (nieuwsblad.be)

    Sofasurfers is een hippe naam voor wat vaak een precaire woonsituatie is. Volgens de daklozentelling zijn er in Leuven een tweehonderdtal (demorgen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 Sep 2024 09:54)

    👍
    4

    #151

    moordenaar, passionele ~

    zie passionele moordenaar

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 Sep 2024 07:18)

    👍
    4

    #152

    passionele moordenaar
    (uitdr.)

    iemand die een passionele moord pleegt; een moordenaar die handelt uit hartstocht

    zie ook passioneel

    De passionele moordenaar stond bekend voor zijn gewelddadig gedrag en stalkingsneigingen. (knack.be)

    Antoon wurgde zijn vriendin en begrijpt nog steeds niet waarom. Zijn verhaal is dat van een passionele moordenaar, voor, tijdens en na zijn assisenproces. (advocatenkantoordamen.be)

    Over Kenny kunnen we enkel zeggen dat wij onmogelijk kunnen geloven dat hij een kille en/of passionele moordenaar is. (hln.be)

    De passionele moordenaar wordt gestraft omdat hij in een vlaag van zinsverbijstering handelde, ook al was hij dertig jaar een brave huisvader. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Sep 2024 05:32)

    👍
    4

    #153

    regering, warme ~

    zie warme regering

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (23 Sep 2024 21:41)

    👍
    5

    #154

    warme regering
    (uitdr.)

    politiek neologisme: een regering die (veel) aandacht heeft voor sociale aangelegenheden

    google 2024: .NL (slechts 1 hit)

    Vooruit en CD&V willen een breuk maken met het verleden en Vlaanderen dit keer verkopen als een warme regering. (tijd.be)

    “Ik heb de indruk dat u beter eens zou werken aan een warme regering.” (Vlaamsparlement.be)

    En wat doet de toch zo “warme” regering? Ze wensen hem veel beterschap, draaien zich om en doen gewoon verder (hln.be)

    De nieuwe bestuursploeg wil zich in de markt zetten als ‘een warme regering’. (tijd.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Sep 2024 11:10)

    👍
    4

    #155

    moord, passionele ~

    zie passionele moord

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (23 Sep 2024 06:41)

    👍
    3

    #156

    passionele moord
    (uitdr.)

    vnw: moord uit hartstocht

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 4; NL: passiemoord

    vgl. passionele moordenaar

    zie ook passioneel

    Maar toch zal het volgens de strafpleiter niet zomaar iedereen – tussen aanhalingstekens – ‘overkomen’ dat hij een passionele moord pleegt. (nieuwsblad.be)

    Daders passionele moord gedreven door dezelfde drang: “Als ze niet van mij is, dan van niemand”. (hln.be)

    Gerechtsjournalist José Masschelin analyseert passionele moorden: “Wie zijn gevoelens niet onder controle heeft, wordt gevaarlijk”. (hln.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Sep 2024 05:32)

    👍
    3

    #157

    past, schrappen wat niet ~

    zie schrappen wat niet past

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (22 Sep 2024 06:29)

    👍
    4

    #158

    schrappen wat niet past
    (uitdr.)

    Team Taaladvies: “De formulering schrappen wat niet past wordt in België voornamelijk in de context van formulieren gebruikt. In Nederland is daarvoor de formulering doorhalen wat niet van toepassing is gebruikelijk.”

    ook wanneer iets langs twee kanten bekeken kan worden, naargelang men het bekijkt

    vnw: schrappen wat niet van toepassing is

    Speelt graag in groep: ja/neen (schrappen wat niet past). Kan goed tegen lawaai en drukte: ja/neen (schrappen wat niet past). (kinderstad.mechelen.be)

    Leve/Awoe Conscience! (schrappen wat niet past) (uantwerpen.be)

    Antwerp 2.0: wat een weelde/ellende (*schrappen wat niet past) (gva.be)

    Dat ons cultuurhuis meerdere taal(-nazi’s/-liefhebbers) (schrappen wat niet past) rijk is, was u misschien al eerder halvelings opgevallen. (zeepziederij.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Sep 2024 11:38)

    👍
    4

    #159

    pas, Jan van ~

    zie Jan van pas

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (22 Sep 2024 06:18)

    👍
    4

    #160

    vreutelen
    (w.w. vreutelde, gevreuteld)

    wroeten, wurmen, peuteren

    De jongste tijd zijn ze echter beginnen te ‘vreutelen’ in de ondergrond; eerbiedig te labelen met het woord archeologie. (Toeristisch Maaseik)

    Het is wringen en vreutelen om er tussen te passen. Maar het lukt, zoals hier alles lukt in India. Je moet het gewoon wat geduld hebben. (bloggen.be)

    De mam zag taege ut jungske: sjei es oet mit in diene naas te vreutele, ver zitte aan gen dusj.
    Moeder zei tegen het jongetje: houdt eens op met in je neus te peuteren, we zitten aan tafel. (Dialect Maasland)

    Fröötele, ä gen Naas fröötele, in der Nase bohren, hannt fer vann et flämmsche vreutelen.
    Fröötele, aan de neus vreutelen, in de neus boren, hebben wij van het Vlaamse vreutelen. (Eupens Dialect)

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (21 Sep 2024 10:02)

    👍
    5

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.