Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #361

    onzeggelijk
    (bw. )

    vnw: onzegbaar, onuitsprekelijk

    ook onzeglijk

    Hun onzeggelijk puberend zoontje doet daar geen goed aan. (demorgen.be)

    Sommigen hebben de boodschap minder goed begrepen en beschuldigen mij van onzeglijk cynisme of ander onfraais. (cm.be)

    Ik heb een paar jaar geleden ook een osmose filter/apparaat gekocht, probleem met die dingen is dat ze onzeggelijk traag RO-water aanmaken (vlaamshobbybrouwforum.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (28 Jun 2024 08:21)

    👍
    3

    #362

    Onze-Heer-Hemelvaart

    vnw: Hemelvaartsdag

    vgl. Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaart

    Ook met Onze-Heer-Hemelvaart op donderdag 30 mei gaat de wekelijkse markt van Boom gewoon door. (wattedoen.be)

    LRV-Kantoor gesloten op Onze-Heer-Hemelvaart (lrv.be)

    Traditioneel worden de 24H Nürburgring verreden op het weekend na Onze Heer Hemelvaart, maar dat zal niet het geval zijn in 2024. (autosport.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (27 Jun 2024 09:55)

    👍
    4

    #363

    personencultus
    (z.n. de ~ (m.) mv ongebruikelijk )

    een cultuur waarbij de persoon belangrijker wordt dan zijn of haar ideeën

    NL: persoonsverheerlijking, poppetjescultuur

    vnw: persoonsverheerlijking

    Het bitse gevecht rond Vooruit-voorzitter Conner Rousseau toont de limieten van de personencultus in de Wetstraat. (De Tijd)

    Te weinig openstaan voor dialoog. Volgens professor Politieke wetenschappen Bram Wauters ligt dat onder meer aan de nieuwe personencultus bij Groen. (Radio1)

    Voorkeurstemmen wijzen op groeiende politieke personencultus. De Vlaamse politiek wordt presidentiëler, leert een studie van de Universiteit. (De Tijd)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Oct 2024 11:59)

    👍
    3

    #364

    waspoederslogan
    (z.n. de ~ (m.) ~s)

    (pej.) iets proberen te promoten met loze praatjes, schreeuwerige reclame

    Sinds enige tijd heeft radio Klara waspoederslogans ingevoerd in haar programma’s. Wie op die zender – ooit de top ín klassieke muziek en culturele programma’s van de Lage Landen – afstemt is nu verplicht eerst een ambetante reclame op volle sterkte van b.v. de “knAldi!” te aanhoren.

    Ik vind dat het deze campagne in het algemeen minder over inhoud ging. Ze klaagt daarom ook over de “holle praat en waspoederslogans” van Groen. Daarmee komen we er niet. Wij hebben zeer veel inhoud en zeer veel talent. Dat moet naar voren geschoven worden." (VRTNWS)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (28 Jun 2024 22:13)

    👍
    3

    #365

    onverwacht, op het ~

    zie op het onverwachts

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (26 Jun 2024 07:01)

    👍
    4

    #366

    onverwachts, op het ~

    zie op het onverwachts

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (26 Jun 2024 07:00)

    👍
    4

    #367

    op het onverwachts
    (uitdr.)

    onverwacht

    ook: op het onverwacht

    vnw: (langskomen) op het onverwacht(s): onverwacht (langskomen)

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands

    Vorig jaar won hij verrassend de verkiezing in zijn deelstaat en loste hij op het onverwachts de SPD af aan de top van NRW. (vrt.be)

    Maar vooraleer we de traditionele en historische toer opgaan, springen we op het onverwachts binnen in een pareltje van een designwinkel. (demorgen.be)

    Het was echt fantastisch om daar te wonen: er is nooit iemand op het onverwachts langsgekomen en je hoeft er zelfs je auto niet op slot te doen. (standaard.be)

    Geheel op het onverwacht kwamen we een vriendin en haar zoon tegen. (yab.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (26 Jun 2024 06:59)

    👍
    5

    #368

    onverdeeldheid, in ~

    zie in onverdeeldheid

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (25 Jun 2024 08:46)

    👍
    3

    #369

    onverdeeldheid
    (zn. v.; ~heden)

    vnw: onverdeeldheid: toestand waarbij de nalatenschap onverdeeld is:
    -uit onverdeeldheid raken/treden: overgaan tot boedelscheiding
    -goederen in onverdeeldheid: onverdeelde boedel

    Wanneer er een einde komt aan deze samenleving (scheiding of overlijden) ontstaat een onverdeeldheid waarin zich alle gemeenschappelijke goederen bevinden. (advocatenkantoor-mattijs.be)

    Het behoud van onverdeeldheid komt erop neer dat je als (ex-) partners beslist de woning niet te verkopen of toe te bedelen, maar ze gewoon in gemeenschappelijk (onverdeelde) eigendom te behouden onder de voorwaarden die daarvoor worden bepaald. (scheidingspraktijk.be)

    Als het huis later verkocht wordt, of het inkomen van het kind is na verloop van tijd gestegen, dan moet er aan de staat 2,5 procent van de waarde van de woning betaald worden om uit de onverdeeldheid te stappen. (vrt.be)

    De inventarisatie heeft tot doel de omvang van een nalatenschap, een gemeenschappelijk vermogen of een onverdeeldheid vast te stellen. (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (25 Jun 2024 08:45)

    👍
    4

    #370

    in onverdeeldheid
    (begrip)

    jur.: nog niet verdeeld onder erfgenamen

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 5

    zie ook onverdeeldheid

    Een goed bevindt zich in onverdeeldheid als verschillende mensen eenzelfde recht op het goed hebben, zonder dat het goed materieel verdeeld wordt. (notaris.be)

    En er zijn ook verschillende redenen waarom een pand kan leeg staan zegt de schepen: “Sommige panden blijven vele jaren in onverdeeldheid door bijvoorbeeld discussies tussen erfgenamen.” (vrt.be)

    Wettelijke samenwoners die goederen aankopen worden geacht die goederen ‘in onverdeeldheid’ te bezitten. (demorgen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (25 Jun 2024 08:39)

    👍
    4

    #371

    ontwaarden
    (ww. ontwaardde; ontwaard)

    een ticket, bon, … als gebruikt knippen, scheuren, stempelen, …

    vnw: afstempelen, knippen van vervoersbewijzen

    Als een klant wenst te betalen met een gemeentelijke cadeaubon dient de handelaar deze onmiddellijk samen met de klant te ontwaarden. (gift2give.be)

    Na het aankopen en het ontwaarden van het ticket betreedt men de tuin onder 4 prachtig afgebeelde heraldische Chinese leeuwen, die de luifel ondersteunen. (blog.seniorennet.be)

    Mevr. B. kocht wel een ticket, maar ontwaardde dit blijkbaar niet correct, aangezien ze bij de controle bekeurd werd (stib-mivb.be)

    Net voor u het ziekenhuis verlaat, moet u het ticket ontwaarden aan de betaalautomaat in de hal van het ziekenhuis. (neus-keel-oor.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 Jun 2024 05:49)

    👍
    4

    #372

    ontvoogden
    (ww. ontvoogde; ontvoogd)

    1) emancipatie, ihb de Vlaamse emancipatie (zie ook ontvoogding)
    2) vnw: een einde maken aan de voogdij over een minderjarige

    1) De man die Vlaanderen hielp te ontvoogden. Terugkijkend op het gevulde leven van de recent overleden filosoof (standaard.be)

    Ik denk dat hij er geen vrede mee had dat de Vlaamse beweging zich liet meeslepen met de bezetter. Hij vond dat Vlaanderen zichzelf moest ontvoogden. (vub.be)

    2) ‘Ontvoogden’ betekent dat minderjarigen al voor ze 18 worden, bekwaam worden om (bepaalde) rechtshandelingen te stellen. (tzitemzo.be)

    Kan je je als kind wettelijk laten ontvoogden? Reden daarvoor zijn totale emotionele breuk en vrees voor financieel uitbuiten van de relatie. (juridischforum.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (24 Jun 2024 12:51)

    👍
    4

    #373

    ontstoppen
    (ww. ontstopte; ontstopt)

    de stop van een fles halen

    vnw: in België ook: ontkurken, openmaken van flessen

    znwb

    Tegen dat de de fles ontstopt heb, en in het glas loopt de temperatuur al snel op tot een graad of 8. Voor mij , hou kouder hoe liever (hln.be)

    Ondertussen heeft de ober aan onze tafel een fles rode wijn ontstopt. (tijd.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Aug 2024 06:44)

    👍
    3

    #374

    ontseinen
    (ww. ontseinde; ontseind)

    1)zonder sirenes rijden van interventievoertuigen
    2)ontmelden

    vnw:
    •zonder sirenes rijden
    •uit het strafregister verwijderen

    znwb:
    1. M. betr. t. politie-, ziekenwagens enz., die zonder speciale geluidssignalen of sirenes rijden.
    (zie voorbeeld 1 onder)
    2. m. betr. t. het verwijderen van gegevens uit het strafregister e.d.

    1) Het ongeval gebeurde 15 km buiten zijn normaal werkterrein. Bovendien was de achtervolgende wagen al ontseind en had de ijverige politieman nagelaten z’n oversten via z’n boordradio van de achtervolging op de hoogte te stellen; (Gentenaar)

    2) Vind je je paspoort terug, dien je dit te melden aan de politie zodat je paspoort ontseind kan worden. (politie.be)

    De bewuste auto stond al decennia geseind als gestolen en kon niet ontseind worden omdat het politiedossier van de diefstal verdwenen was. (hln.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Aug 2024 06:42)

    👍
    3

    #375

    ontploffen
    (inf.; imp.)

    fig.: iemand laten barsten
    ook imperatief: barst! loop naar de pomp! ga weg!

    meestal in de uitdrukkingen: ze kunnen (allemaal) ontploffen; hij/zij kan ontploffen; dat hij/ze ontploft; …

    vnw: ze kunnen (allemaal) ontploffen: ze kunnen barsten

    Woordenboek van Populair Taalgebruik
    MARC DE COSTER (2020-2024): (1977) (Vlaanderen, inf.) (verwensing) (van personen) barsten, naar de pomp lopen: ‘Ze kunnen voor mijn part allemaal ontploffen’. Ook imperatief gebruikt: ‘Ontploft!’ idem als: verrek*. • znwb • Je kunt ontploffen.

    Neen, Vos, ik gooi de handdoek in de ring, mij gaan ze niet meer liggen hebben, ik ga met brugpensioen, ze kunnen allemaal ontploffen. (gorki.be)

    Gerda: Jean, ’t is altijd hetzelfde lieke met u.
    Jean: Ja seg, zaag!
    Gerda: Ziedet, er valt met u niet te klappen!
    Jean: Ontploft, gij! Ik ga een pint pakken.
    Gerda: Vergeet uwe sleutel niet want ik slaap straks als ge zat thuis komt. En durft me niet wakker te maken, e.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Sep 2024 18:12)

    👍
    4

    #376

    ontmaken, zich ~
    (ww. ontmaakte zich; zich ontmaakt)

    zich van iets of iemand ontdoen

    vnw: zich van iemand/iets ontmaken: zich ervan ontdoen, bevrijden, vrijmaken

    znwb: In de verb. zich van iem.. iets ontmaken, zich ontdoen van, (iets) van de hand doen, wegdoen, zich van iets bevrijden enz.

    Hoe men zich van een weerwolf kan ontmaken, (volksverhalenbank.be)

    Het staat eveneens vast dat de directies van de ziekenhuizen deze middelen niet (zullen) bewaren en er zich van (zullen) ontmaken. (ordomedic.be)

    Hij bereikte met een lange bal Grégoire, die zich fraai van Vanden Borre ontmaakte. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Aug 2024 09:50)

    👍
    6

    #377

    onthalen
    (ww. onthaalde; onthaald)

    Onthalen is in de betekenis ‘ontvangen als gast’ standaardtaal in het hele taalgebied als er een positieve of negatieve kwalificatie bij staat. (We zullen haar gastvrij / warm onthalen.)
    In België kan onthalen ook zonder die kwalificatie gebruikt worden. Dat gebruik is standaardtaal in België. In Nederland wordt in dat geval ontvangen gebruikt. (De Rode Duivels werden onthaald in het Brusselse stadhuis.)
    (Team Taaladvies)

    vnw:
    •bezoekers ontvangen, verwelkomen
    •vluchtelingen opvangen

    znwb: (Bezoekers, vreemdelingen enz.) ontvangen, verwelkomen, begroeten; (kinderen) opvangen.

    Mijn vrienden op de luchthaven werden onthaald door hun ouders, voor mij stond Fiona er als enige. (demorgen.be)

    Honderden betogers “onthalen” buitenlandse bezoekers op luchthaven in Hongkong. (vrt.be)

    Brusselse opvangcentra onthaalden 680 daklozen. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Aug 2024 09:50)

    👍
    6

    #378

    onthaaldienst
    (zn. m.; ~en)

    vnw: dienst ontvangst, dienst voor de ontvangst

    zie ook onthaal

    Onze onthaaldienst is daardoor gesloten op: – donderdag 26 mei 2022 – vrijdag 27 mei 2022 – zaterdag 28 mei 2022. (politie.be)

    De administratief assistent aan de onthaaldienst is belast met het onthaal van de bewoners, de bezoekers en de medewerkers van het OCMW (irisnet.be)

    In onze school wordt een gemeentelijke onthaaldienst georganiseerd door de gemeente. (rievoe.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (17 Jun 2024 10:51)

    👍
    4

    #379

    boulevard, een ~ richting …
    (uitdrukking )

    vrij baan krijgen of hebben tot iets, onbelemmerde toegang krijgen of hebben

    Hij heeft een boulevard richting Argentijns doel, is als koele afwerker moederziel alleen op weg naar de 1-0. (DS)

    Door het lidmaatschap van Polen en de Baltische Staten creëerde de NATO zich een boulevard richting Moskou. (argenta.be)

    We hebben de verkiezingen van 9 juni gewonnen. Op veel plekken zijn we de grootste. Dat is een ongelofelijke boulevard richting 13 oktober. We hebben vruchtbare voedingsbodem om een goed resultaat neer te zetten. (kies24)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (16 Jun 2024 16:44)

    👍
    6

    #380

    ontgraving
    (zn. v.; ~en)

    vnw: opgraving

    vgl. ontgraven

    Ontgraving is het opgraven van stoffelijke resten of urnen die begraven werden of het uitnemen van een urne uit het columbarium. (beveren.be)

    In Lier zette het stadsbestuur 18 man in voor de ontgravingen, verdeeld in drie ploegen, onder leiding van Jef Van Boeckel. (vrt.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Jun 2024 10:41)

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.