Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
SN-NL: door de grond zakken van schaamte
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
ook varianten: in de grond kruipen van schaamte, in de grond zinken van schaamte, … (zie voorbeelden)
Ze zakte in de grond van schaamte en excuseerde zich meteen bij Mariano. (hln.be)
De minister had mijn steun en vertrouwen. Niettegenstaande zak ik nu toch in de grond van schaamte. (vlaamsparlement.be)
Ik durfde hem niet meer aan te kijken, zakte nog dieper in de grond van schaamte. (demorgen.be)
Een Hoeselaar zou echter liever van schaamte in de grond kruipen, dan zulke gebeurtenis ongemerkt te laten voorbijgaan. (hasel.be)
Voor deze bladzijde uit de hedendaagse geschiedenis zou de westerse wereld eigenlijk van schaamte in de grond moeten zinken. (senate.be)
vnw: monteur
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 4
De monteerder voert montagewerk uit in een industrieel bedrijf, op buiteninstallaties of op werven. (akov.be)
Het certificaat Lasser-monteerder leidt in combinatie met het certificaat AAV (Aanvullende algemene vorming) tot het diploma secundair onderwijs. (crescendo-cvo.be)
Voor een bedrijf in Staden zijn we op zoek naar een monteerder. Lijkt het je leuk om mee te bouwen aan voertuigen die je dagdagelijks op de baan tegenkomt? (vdab.be)
Romain werkte jaren als monteerder van liften, terwijl Lunda het huishouden voor haar rekening nam. (nieuwsblad.be)
op Belgisch grondgebied
NL: op Belgische bodem
Zodra hij zich op Belgische grond bevindt, zal de verdachte worden verhoord door de onderzoekers en de onderzoeksrechter. (parket)
Hier is Leopold, de eerste koning van België, op de 17de dag van de maand juli anno 1831 binnengekomen op Belgische grond en plechtig ontvangen. (depanne.be)
Na eerder al online de buitenlandse markt te hebben betreden, zetten we heel binnenkort fysiek voet op Belgische grond. (fashionunited.be)
een monkellach tonen; grijnzen
vnw: glimlachen
vgl. monkelen
“Is dit wel veilig?” Boer Peter monkellacht. “Natuurlijk, de geiten zijn mensen gewoon.” (demorgen.be)
“Bad publicity is ook publiciteit, zeker?”, monkellacht managing director Joeri Dockx van de gelijknamige verhuurfirma. (nieuwsblad.be)
Perfect om je lezers tegelijk te informeren en aan het monkellachen te brengen. Ofte: humor is de beste saus! (kameleons.be)
Niet door de deelnemers aan de tafel, maar ook niet door het publiek. Hooguit gemonkellacht, maar dat telt niet (hbvl.be)
wat het werk betreft
niet in VD
Ik kom werkgewijs soms al eens op coole plekken. Een lift voor vrachtwagens in het stadstheater, hoe zot is dat! (Flickr)
Werkgewijs is het alweer druk, druk, druk. Na vrijdag doodziek te zijn gaan werken mag ik nu op mijn eentje het werk van drie voltijdsen doen. (boerenerf.be)
Soms krijg ik de vraag: wat doe jij eigenlijk, werkgewijs. Als ik dan zeg ‘Schrijven.’, dekt dat de lading. En die lading is vrij groot. (Sven de Potter)
Maar hoe graag ik ook plan, ik gooi heel die planning even graag compleet om, om dan eigenlijk iets helemaal anders te gaan doen. Werkgewijs is dat vaak een must, privé is dat eerder een gewoonte geworden. Daarbij komt dat ik aan de luie kant ben, nogal graag uitstel en selectief vergeetachtig ben als het op de minder leuke taakjes aankomt… (extratijd.be)
ergens enthousiast aan meedoen
zie ook: vlammen en doorvlammen
Om kinderen en jongeren te laten meevlammen, bouwde Ketnet een eigen kermis op het online gameplatform van Roblox. (VRT)
Ook Zwangere Guy kan ervan meespreken. ’Een jaar geleden ben ik op Dour tijdens Suicideboys (die ook op Pukkelpop staan, red.) gaan meevlammen. (DS)
Ik hoop dat er dit jaar meer mensen gaan meevlammen op het Vlaams Woordenboek.
onderwijs: dienst voor studiebegeleiding
znwb: “Bij het hoger onderwijs: instantie belast met de studiebegeleiding van jonge studenten; ook: gebouw waar deze instantie gevestigd is.”
vnw:
•dienst voor studiebegeleiding
•gebouw voor die dienst
Het monitoraat is het eerste aanspreekpunt voor eerstejaarsstudenten van alle opleidingen aan de Faculteit Geneeskunde. (kuleuven.be)
De monitoraatleerkracht houdt bij wie (op regelmatige basis) naar het monitoraat komt en geeft dit zelf in als een dossierlijn in het Leerlingvolgsysteem (LVS). (sint-barbara.be)
“Het sluit nauw aan bij wat ons monitoraat nu al doet: bekijken hoe we ervoor kunnen zorgen dat studenten beter kunnen studeren." (vrt.be)
Het monitoraat van de KUB begeleidt studenten individueel of in groepjes bij het verwerken van de leerstof. (standaard.be)
militaire term, het verlaten van zijn post, desertie, Belgisch-Nederlands
“Militairen kunnen worden teruggestuurd omwille van verschillende redenen: wangedrag, weigering van bevel, postverlating, alcoholmisbruik of diefstal”. (DM)
Haast altijd ging het om soldaten die ‘lafheid’ of desertie werd verweten of, in het Belgische jargon: ,,postverlating”. (DS)
Tijdens Wereldoorlog I werden elf Belgische soldaten gefusilleerd door hun eigen oversten. Nu vragen familieleden en historici voor negen van hen excuses aan de Belgische Staat. Waarvoor eigenlijk? Wat halen verontschuldigingen honderd jaar later nog uit? Heel veel, vindt hun familie: Deze jongens worden nu bestempeld als criminelen en deserteurs. En gewoon vergeten door het land’. Negen werden er veroordeeld ofwel voor postverlating ofwel voor insubordinatie. De overige twee werden terechtgesteld voor moord.
Bron: Herman Declerck: Eerherstel voor Victor Rémy? pervijze.be
zie mondmuziekje
vnw: mondmuziek(je), mondmuziekske (het): mondharmonica
zie ook muziekske
-
(ijs)taart in de vorm van een stronk die met nieuwjaar geten wordt
zie ook kerststronk, ijsstronk
opm: een kerststronk en een nieuwjaarsstronk verschillen niet echt van elkaar, enkel in het accent van de eventuele decoratie en het tijdstip dat hij geten wordt
Een kerststronk of Nieuwjaars stronk overgoten met chocolade op basis van slagroom (bakkerijmervillie.be)
Recept voor kerst- of nieuwjaarsstronk met chocolade (sosrecepten.be)
Menu
Aperitief met een startersbordje
3-gangen menu, bestaande uit :
- rundscarpaccio, gepelde groentjes
- klassieke “Coq au vin”
- nieuwjaarsstronk
Met aangepaste dranken tot aan de koffie
(vlaamseactievesenioren.be)
Ook zijn bakkunst en zijn lekkere kerst- en nieuwjaarsstronken zullen we nooit vergeten. Sterkte. (inmemoriam.be)
Na anderhalf jaar draait het ijssalon op volle toeren, zeker in deze eindejaarsperiode. “We pakken uit met onze kerst-en nieuwjaarsstronken”, zegt Kristof. (hln.be)
Hij/zij kan deze dan vanaf 23 december komen afhalen of een Nieuwjaarsstronk bestellen. (facebook)
ijstaart in de stijl van een kerststronk of nieuwjaarsstronk
syn. ijsbuche
IJsstronk met hazelnoten en fruit (colruyt.be)
ijstaart in de stijl van een buche
syn. ijsstronk
Deze homemade ijsbuche moet je geproefd hebben! (libelle-lekker.be)
1) SN/NL: elektriciteitskabel, hoogspanningskabel
2) SN/NL: schrik(kel)draad
3) (historisch, eigennaam) ‘De Dodendraad’
wordt dikwijls in twee woorden geschreven, maar het is een samenstelling van ‘elentriek’ en ‘draad’, niet ‘elentrieken draad’
→ maar 1 klemtoon: e·len·trie·ken·draad
→ veel uitspraakvarianten: elektriekendraad, ellentriekendraad, eletriekendraad, …
1) Den hond heeft den elentriekendraad van de lamp kapotgebeten! Al een geluk dat den elentriek niet aanstond.
2) Amai mijn oren, ik dacht dant gewoon pinnekesdraad was, ma ’t is elentriekendraad. Daar klim ik ni over, ze.
3) De meeste inwoners van België en Nederland waren niet vertrouwd met elektriciteit. Onmiddellijk na de inwerkingstelling in juli 1915, vielen de eerste doden. De elektrieken draad of Dodendraad zou naar schatting 1000 dodelijke slachtoffers eisen, vooral Belgen maar ook Duitsers en Nederlanders. (prosperpolder.be)
bijvoeglijk naamwoord van elentriek
SN/NL: elektrisch(e)
veel uitspraak- en schrijfvarianten: elektrieken, ellentrieken, eletrieken, …
zie ook elentriekendraad
Fijn stof is er tegen dan ook niet meer, want de elektrieken auto lost dat op. (demorgen.be)
gang die mollen graven
ook fig.: een smalle gang, doorweg
vnw: mollengang, mollenrit
zie ook pijp
En vorige week kwam ik nog bij iemand die een uur lang een tuinslang in een mollenpijp had laten lopen. Ook dat helpt niet (nieuwsblad.be)
een middeltje dat ik van een oud vrouwtje uit mijn buurt heb geleerd en dat echt werkt is het volgende
een beetje hondenhaar in de mollenpijp stoppen je gaat dit misschien een paar keer moeten herhalen omdat hij altijd een beetje opschuift maar na een paar dagen krijg je hem of haar zo wel weg (tuinadvies.be)
Speuren naar bosdieren, door een mollenpijp kruipen, balanceren tussen bomen, een liedje componeren op houtstammetjes … spelenderwijs verkennen de kinderen het bos met al hun zintuigen. (mechelen.be)
Sarajevo, omsingeld door Servische troepen, had weer een opening naar vrij Bosnië. Een mollenpijp van 800 meter lang, 1 meter breed en anderhalve meter hoog. (knack.be)
wensen ter gelegenheid van Kerstmis en nieuwjaar
Bron: https://taalverhalen.be/taalonderzoek/kerstwensen-lage-landen-nederland-belgie/
Op deze kaart komt prettige feesten enkel in Vlaanderen voor
Blijkens google 2023 komt het ook wel in .NL (>3000) voor maar veel minder dan in .BE (>21000)
Schenk een cadeaubon Prettige Feesten: 1 keuze uit een brede waaier culinaire, avontuurlijke of ontspannende belevenissen voor 1 of meer personen. (cadeaubox.be)
ACLVB Handel wenst iedereen prettige feesten en de beste wensen! (aclvb.be)
We wensen iedereen een fijne vakantie en prettige feesten toe! Tot in 2023 (atheneumantwerpen.be)
.Ik wens u een goede gezondheid voor uzelf en voor uw dierbaren, en prettige feesten. (Applaus op alle banken) (dekamer.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.