Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #701

    schaamte, in de grond zakken van ~

    zie in de grond zakken van schaamte

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (03 Jan 2024 16:46)

    👍
    3

    #702

    zakken, in de grond ~ van schaamte

    zie in de grond zakken van schaamte

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (03 Jan 2024 14:14)

    👍
    3

    #703

    grond, in de ~ zakken van schaamte

    zie in de grond zakken van schaamte

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (03 Jan 2024 14:14)

    👍
    3

    #704

    in de grond zakken van schaamte
    (uitdr.)

    SN-NL: door de grond zakken van schaamte

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    ook varianten: in de grond kruipen van schaamte, in de grond zinken van schaamte, … (zie voorbeelden)

    Ze zakte in de grond van schaamte en excuseerde zich meteen bij Mariano. (hln.be)

    De minister had mijn steun en vertrouwen. Niettegenstaande zak ik nu toch in de grond van schaamte. (vlaamsparlement.be)

    Ik durfde hem niet meer aan te kijken, zakte nog dieper in de grond van schaamte. (demorgen.be)

    Een Hoeselaar zou echter liever van schaamte in de grond kruipen, dan zulke gebeurtenis ongemerkt te laten voorbijgaan. (hasel.be)

    Voor deze bladzijde uit de hedendaagse geschiedenis zou de westerse wereld eigenlijk van schaamte in de grond moeten zinken. (senate.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Jan 2024 14:16)

    👍
    4

    #705

    monteerder
    (zn. m.; ~s)

    vnw: monteur

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 4

    De monteerder voert montagewerk uit in een industrieel bedrijf, op buiteninstallaties of op werven. (akov.be)

    Het certificaat Lasser-monteerder leidt in combinatie met het certificaat AAV (Aanvullende algemene vorming) tot het diploma secundair onderwijs. (crescendo-cvo.be)

    Voor een bedrijf in Staden zijn we op zoek naar een monteerder. Lijkt het je leuk om mee te bouwen aan voertuigen die je dagdagelijks op de baan tegenkomt? (vdab.be)

    Romain werkte jaren als monteerder van liften, terwijl Lunda het huishouden voor haar rekening nam. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (03 Jan 2024 07:06)

    👍
    5

    #706

    loeten

    zie loet en loeten, zijn ~ hebben

    -

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door schuideleet en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Jan 2024 06:54)

    👍
    4

    #707

    grond, op Belgische ~
    (idioom)

    op Belgisch grondgebied
    NL: op Belgische bodem

    Zodra hij zich op Belgische grond bevindt, zal de verdachte worden verhoord door de onderzoekers en de onderzoeksrechter. (parket)

    Hier is Leopold, de eerste koning van België, op de 17de dag van de maand juli anno 1831 binnengekomen op Belgische grond en plechtig ontvangen. (depanne.be)

    Na eerder al online de buitenlandse markt te hebben betreden, zetten we heel binnenkort fysiek voet op Belgische grond. (fashionunited.be)

    3 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (02 Jan 2024 19:31)

    👍
    3

    #708

    monkellachen
    (ww. monkellachte; gemonkellacht)

    een monkellach tonen; grijnzen

    vnw: glimlachen

    vgl. monkelen

    “Is dit wel veilig?” Boer Peter monkellacht. “Natuurlijk, de geiten zijn mensen gewoon.” (demorgen.be)

    “Bad publicity is ook publiciteit, zeker?”, monkellacht managing director Joeri Dockx van de gelijknamige verhuurfirma. (nieuwsblad.be)

    Perfect om je lezers tegelijk te informeren en aan het monkellachen te brengen. Ofte: humor is de beste saus! (kameleons.be)

    Niet door de deelnemers aan de tafel, maar ook niet door het publiek. Hooguit gemonkellacht, maar dat telt niet (hbvl.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Jan 2024 08:38)

    👍
    3

    #709

    werkgewijs
    (bijwoord)

    wat het werk betreft
    niet in VD

    Ik kom werkgewijs soms al eens op coole plekken. Een lift voor vrachtwagens in het stadstheater, hoe zot is dat! (Flickr)

    Werkgewijs is het alweer druk, druk, druk. Na vrijdag doodziek te zijn gaan werken mag ik nu op mijn eentje het werk van drie voltijdsen doen. (boerenerf.be)

    Soms krijg ik de vraag: wat doe jij eigenlijk, werkgewijs. Als ik dan zeg ‘Schrijven.’, dekt dat de lading. En die lading is vrij groot. (Sven de Potter)

    Maar hoe graag ik ook plan, ik gooi heel die planning even graag compleet om, om dan eigenlijk iets helemaal anders te gaan doen. Werkgewijs is dat vaak een must, privé is dat eerder een gewoonte geworden. Daarbij komt dat ik aan de luie kant ben, nogal graag uitstel en selectief vergeetachtig ben als het op de minder leuke taakjes aankomt… (extratijd.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (01 Jan 2024 19:34)

    👍
    2

    #710

    meevlammen
    (w.w. vlamde mee, meegevlamd)

    ergens enthousiast aan meedoen
    zie ook: vlammen en doorvlammen

    Om kinderen en jongeren te laten meevlammen, bouwde Ketnet een eigen kermis op het online gameplatform van Roblox. (VRT)

    Ook Zwangere Guy kan ervan meespreken. ’Een jaar geleden ben ik op Dour tijdens Suicideboys (die ook op Pukkelpop staan, red.) gaan meevlammen. (DS)

    Ik hoop dat er dit jaar meer mensen gaan meevlammen op het Vlaams Woordenboek.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (01 Jan 2024 12:44)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Jun 2024

    👍
    2

    #711

    monitoraat
    (zn. o.; ~aten)

    onderwijs: dienst voor studiebegeleiding

    znwb: “Bij het hoger onderwijs: instantie belast met de studiebegeleiding van jonge studenten; ook: gebouw waar deze instantie gevestigd is.”

    vnw:
    •dienst voor studiebegeleiding
    •gebouw voor die dienst

    Het monitoraat is het eerste aanspreekpunt voor eerstejaarsstudenten van alle opleidingen aan de Faculteit Geneeskunde. (kuleuven.be)

    De monitoraatleerkracht houdt bij wie (op regelmatige basis) naar het monitoraat komt en geeft dit zelf in als een dossierlijn in het Leerlingvolgsysteem (LVS). (sint-barbara.be)

    “Het sluit nauw aan bij wat ons monitoraat nu al doet: bekijken hoe we ervoor kunnen zorgen dat studenten beter kunnen studeren." (vrt.be)

    Het monitoraat van de KUB begeleidt studenten individueel of in groepjes bij het verwerken van de leerstof. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Aug 2024 16:22)

    👍
    4

    #712

    postverlating
    (z.n. de ~ (v.) ~en)

    militaire term, het verlaten van zijn post, desertie, Belgisch-Nederlands

    “Militairen kunnen worden teruggestuurd omwille van verschillende redenen: wangedrag, weigering van bevel, postverlating, alcoholmisbruik of diefstal”. (DM)

    Haast altijd ging het om soldaten die ‘lafheid’ of desertie werd verweten of, in het Belgische jargon: ,,postverlating”. (DS)

    Tijdens Wereldoorlog I werden elf Belgische soldaten gefusilleerd door hun eigen oversten. Nu vragen familieleden en historici voor negen van hen excuses aan de Belgische Staat. Waarvoor eigenlijk? Wat halen verontschuldigingen honderd jaar later nog uit? Heel veel, vindt hun familie: Deze jongens worden nu bestempeld als criminelen en deserteurs. En gewoon vergeten door het land’. Negen werden er veroordeeld ofwel voor postverlating ofwel voor insubordinatie. De overige twee werden terechtgesteld voor moord.
    Bron: Herman Declerck: Eerherstel voor Victor Rémy? pervijze.be

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (30 Dec 2023 13:52)

    👍
    2

    #713

    mondmuziekske

    zie mondmuziekje

    vnw: mondmuziek(je), mondmuziekske (het): mondharmonica

    zie ook muziekske

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Feb 2024 12:57)

    👍
    3

    #714

    nieuwjaarsstronk
    (zn. m.; ~en)

    (ijs)taart in de vorm van een stronk die met nieuwjaar geten wordt

    zie ook kerststronk, ijsstronk

    opm: een kerststronk en een nieuwjaarsstronk verschillen niet echt van elkaar, enkel in het accent van de eventuele decoratie en het tijdstip dat hij geten wordt

    Een kerststronk of Nieuwjaars stronk overgoten met chocolade op basis van slagroom (bakkerijmervillie.be)

    Recept voor kerst- of nieuwjaarsstronk met chocolade (sosrecepten.be)

    Menu
    Aperitief met een startersbordje
    3-gangen menu, bestaande uit :
    - rundscarpaccio, gepelde groentjes
    - klassieke “Coq au vin”
    - nieuwjaarsstronk
    Met aangepaste dranken tot aan de koffie
    (vlaamseactievesenioren.be)

    Ook zijn bakkunst en zijn lekkere kerst- en nieuwjaarsstronken zullen we nooit vergeten. Sterkte. (inmemoriam.be)

    Na anderhalf jaar draait het ijssalon op volle toeren, zeker in deze eindejaarsperiode. “We pakken uit met onze kerst-en nieuwjaarsstronken”, zegt Kristof. (hln.be)

    Hij/zij kan deze dan vanaf 23 december komen afhalen of een Nieuwjaarsstronk bestellen. (facebook)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Dec 2023 12:49)

    👍
    2

    #715

    ijsstronk
    (znw. de ~ (m.), ~en)

    ijstaart in de stijl van een kerststronk of nieuwjaarsstronk

    syn. ijsbuche

    IJsstronk met hazelnoten en fruit (colruyt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Dec 2023 12:47)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Jan 2024

    👍
    3

    #716

    ijsbuche
    (znw. de ~ (v.), ~n)

    ijstaart in de stijl van een buche

    syn. ijsstronk

    Deze homemade ijsbuche moet je geproefd hebben! (libelle-lekker.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (29 Dec 2023 10:19)

    👍
    3

    #717

    elentriekendraad
    (znw. de ~ (m.), -en)

    1) SN/NL: elektriciteitskabel, hoogspanningskabel
    2) SN/NL: schrik(kel)draad
    3) (historisch, eigennaam) ‘De Dodendraad

    wordt dikwijls in twee woorden geschreven, maar het is een samenstelling van ‘elentriek’ en ‘draad’, niet ‘elentrieken draad’
    → maar 1 klemtoon: e·len·trie·ken·draad
    → veel uitspraakvarianten: elektriekendraad, ellentriekendraad, eletriekendraad, …

    1) Den hond heeft den elentriekendraad van de lamp kapotgebeten! Al een geluk dat den elentriek niet aanstond.

    2) Amai mijn oren, ik dacht dant gewoon pinnekesdraad was, ma ’t is elentriekendraad. Daar klim ik ni over, ze.

    3) De meeste inwoners van België en Nederland waren niet vertrouwd met elektriciteit. Onmiddellijk na de inwerkingstelling in juli 1915, vielen de eerste doden. De elektrieken draad of Dodendraad zou naar schatting 1000 dodelijke slachtoffers eisen, vooral Belgen maar ook Duitsers en Nederlanders. (prosperpolder.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (28 Dec 2023 19:18)

    👍
    3

    #718

    elentrieken
    (bnw,)

    bijvoeglijk naamwoord van elentriek

    SN/NL: elektrisch(e)

    veel uitspraak- en schrijfvarianten: elektrieken, ellentrieken, eletrieken, …

    zie ook elentriekendraad

    Fijn stof is er tegen dan ook niet meer, want de elektrieken auto lost dat op. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (28 Dec 2023 17:33)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Aug 2024

    👍
    4

    #719

    mollenpijp
    (zn. v.; ~en)

    gang die mollen graven
    ook fig.: een smalle gang, doorweg

    vnw: mollengang, mollenrit

    zie ook pijp

    En vorige week kwam ik nog bij iemand die een uur lang een tuinslang in een mollenpijp had laten lopen. Ook dat helpt niet (nieuwsblad.be)

    een middeltje dat ik van een oud vrouwtje uit mijn buurt heb geleerd en dat echt werkt is het volgende
    een beetje hondenhaar in de mollenpijp stoppen je gaat dit misschien een paar keer moeten herhalen omdat hij altijd een beetje opschuift maar na een paar dagen krijg je hem of haar zo wel weg (tuinadvies.be)

    Speuren naar bosdieren, door een mollenpijp kruipen, balanceren tussen bomen, een liedje componeren op houtstammetjes … spelenderwijs verkennen de kinderen het bos met al hun zintuigen. (mechelen.be)

    Sarajevo, omsingeld door Servische troepen, had weer een opening naar vrij Bosnië. Een mollenpijp van 800 meter lang, 1 meter breed en anderhalve meter hoog. (knack.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (28 Dec 2023 09:08)

    👍
    3

    #720

    prettige feesten
    (uitdr.)

    wensen ter gelegenheid van Kerstmis en nieuwjaar

    Bron: https://taalverhalen.be/taalonderzoek/kerstwensen-lage-landen-nederland-belgie/
    Op deze kaart komt prettige feesten enkel in Vlaanderen voor

    Blijkens google 2023 komt het ook wel in .NL (>3000) voor maar veel minder dan in .BE (>21000)

    Schenk een cadeaubon Prettige Feesten: 1 keuze uit een brede waaier culinaire, avontuurlijke of ontspannende belevenissen voor 1 of meer personen. (cadeaubox.be)

    ACLVB Handel wenst iedereen prettige feesten en de beste wensen! (aclvb.be)

    We wensen iedereen een fijne vakantie en prettige feesten toe! Tot in 2023 (atheneumantwerpen.be)

    .Ik wens u een goede gezondheid voor uzelf en voor uw dierbaren, en prettige feesten. (Applaus op alle banken) (dekamer.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 Dec 2023 10:38)

    👍
    5

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.