Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
NL-SN: duur komen te staan
Ebola-epidemie kan West-Afrika duur te staan komen. (vrt.be)
Een grapje dat de Fransman dus duur te staan komt: 3760 euro prijzengeld dat hij en zijn team niet krijgen en 200 Zwitserse frank boete. (demorgen.be)
beter worden, herstellen, erbovenop komen, het halen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel
vnw: beter worden, het halen
Amai, ne ferme kater deze morgend. Ik begin er nu pas wat door te komen.
Na dat ongeluk heeft zijn leven aan een zijden draadje gehangen, maar hij is er toch doorgekomen.
“Hij komt er hopelijk door, maar hij is op 15 plaatsen genaaid.” Ook buurtbewoonster Karin Van Mierlo is geschrokken. (nieuwsblad.be)
Militair Tom biedt eerste hulp bij ongeval met twee doden in Genk: “Ik hoop dat de vrouw erdoor komt”. (gva.be)
vnw: beter worden, het halen
“Hij komt er hopelijk door, maar hij is op 15 plaatsen genaaid.” Ook buurtbewoonster Karin Van Mierlo is geschrokken. (nieuwsblad.be)
Militair Tom biedt eerste hulp bij ongeval met twee doden in Genk: “Ik hoop dat de vrouw erdoor komt”. (gva.be)
iemands plannen doorzien
vnw:
-iemand zien/horen/voelen komen: zijn plannen doorzien, weten waar hij naartoe wil
-ik zie/hoor/voel je al komen, nu zie ik wat je wilt, ik doorzie je wel
Ik ga de Jean vragen om te komen helpen, maar ik zie hem al komen met het excuus dat hij niet mag van zijn Gerda.
Maakt dan niet uit of je 25jaar schadevrij hebt gereden, want volgens het door de verzekering gehanteerde model is je risico op schade een factor groter dan bij 100km/h en moet je dus meer betalen. Zie hem al komen; naast snelheidsbelasting, ook verzekeringsgeld verhoging per km/h. (2fast4u.be)
Het betekent: iets maskeren, iets verbergen. Ik zie je al komen, je zal nu zeggen: “Ik heb het al begrepen, de hijaab dient om te verbergen.” (jihadanders.be)
Belga is een voormalig Belgisch sigarettenmerk dat in 1923 werd gelanceerd. Het nieuwe merk werd genoemd naar de toenmalige munteenheid Belga, precies de prijs van een pakje. In 1990 verdween het dameshoofdje van het pakje, om in 2005 in gewijzigde vorm terug te keren. In juni 2014 werd aangekondigd dat het merk van de markt werd gehaald en vervangen door Lucky Strike. (Wikipedia)
zie ook belgaroker
Belga anno 1923
#/media/File:Cigarettes_Belga_-_paquet_de_12_l%C3%A9g%C3%A8res_%C3%A0_1,41_BEF_-_recto.jpg)
Belga na 2005: afb. zie hier
“Een Belga rook je nooit alleen” was de slogan van het Belgische sigarettenmerk.
Juni 2014: Een Belga rook je nooit … meer (hln.be)
> zie andere betekenissen van belga
iemands plannen doorzien
vnw: iemand zien/horen/voelen komen: zijn plannen doorzien, weten waar hij naartoe wil
Ik ga de Jean vragen om te komen helpen, maar ik zie hem al komen met het excuus dat hij niet mag van zijn Gerda.
Maakt dan niet uit of je 25jaar schadevrij hebt gereden, want volgens het door de verzekering gehanteerde model is je risico op schade een factor groter dan bij 100km/h en moet je dus meer betalen. Zie hem al komen; naast snelheidsbelasting, ook verzekeringsgeld verhoging per km/h. (2fast4u.be)
bus die het vervoer overneemt bij een treinstoring
NL: vervangend vervoer
“Bij werken of storingen op het net legt NMBS soms vervangbussen in. Om zo’n vervangbus te nemen, toon je gewoon je geldige NMBS-vervoersbewijs (biljet of abonnement) bij het opstappen.” (NMBS)
Er rijden vervangbussen tussen Aarschot en Diest in beide richtingen en bepaalde treinen worden ook lokaal omgeleid. (krantenkoppen.be)
term voor het overvloedige gebruik van consultancybureau’s door de staat
De consultocratie verpersoonlijkt het beleid van de nieuwe zakelijkheid. De burger is niet zozeer een deel van de samenleving maar veeleer een ‘klant’ van de overheid. (DM)
Frankrijk onder Macron: een consultocratie? De invloed van particuliere adviesbureaus op het overheidsbeleid in Frankrijk lijkt uit de bocht te vliegen. (doorbraak.be)
aandeel dat vaak c.q. meestal is opgenomen in de portefeuille van (zeer) behoudende, voorzichtige beleggers, meestal particuliere beleggers.
NL: trommelpapier, weduwen- en wezenaandeel
Dankzij stabiele, voorspelbare kasstromen en een stevig dividend mét groeimarge mogen we TINC gerust een “goedehuisvaderaandeel” noemen. (bolero.be)
Het voormalig goedehuisvaderaandeel Colruyt was de voorbije maanden de risée op de beurs. Dat kwam door de ene winstwaarschuwing na de andere vanwege de snelstijgende kosten. (DS)
Ooit goedehuisvaderaandeel, nu soms echte rollercoaster: wat is er de laatste jaren aan de hand met Bpost? (VRTNWS)
Maar goede huisvader aandelen bestaan NIET! Aandelen zijn geen goede huisvaders en aldus niet onder zo’n misleidende benaming te stoppen. (rendementplus.be)
aandeel dat vaak c.q. meestal is opgenomen in de portefeuille van (zeer) behoudende, voorzichtige beleggers, meestal particuliere beleggers.
NL: trommelpapier, weduwen- en wezenaandeel
Dankzij stabiele, voorspelbare kasstromen en een stevig dividend mét groeimarge mogen we TINC gerust een “goedehuisvaderaandeel” noemen. (bolero.be)
Het voormalig goedehuisvaderaandeel Colruyt was de voorbije maanden de risée op de beurs. Dat kwam door de ene winstwaarschuwing na de andere vanwege snelstijgende kosten. (DS)
Ooit goedehuisvaderaandeel, nu soms echte rollercoaster: wat is er de laatste jaren aan de hand met Bpost? (VRTNWS)
Maar goede huisvader aandelen bestaan NIET! Aandelen zijn geen goede huisvaders en aldus niet onder zo’n misleidende benaming te stoppen. (rendementplus.be)
Dankzij stabiele, voorspelbare kasstromen en een stevig dividend mét groeimarge mogen we TINC gerust een “goedehuisvaderaandeel” noemen. (bolero.be)
Het voormalig goedehuisvaderaandeel Colruyt was de voorbije maanden de risée op de beurs. Dat kwam door de ene winstwaarschuwing na de andere vanwege de snelstijgende kosten. (DS)
Ooit goedehuisvaderaandeel, nu soms echte rollercoaster: wat is er de laatste jaren aan de hand met Bpost? (VRTNWS)
Maar goede huisvader aandelen bestaan NIET! Aandelen zijn geen goede huisvaders en aldus niet onder zo’n misleidende benaming te stoppen. (rendementplus.be)
bus die het vervoer overneemt bij een treinstoring
NL: vervangend vervoer
“Bij werken of storingen op het net legt NMBS soms vervangbussen in. Om zo’n vervangbus te nemen, toon je gewoon je geldige NMBS-vervoersbewijs (biljet of abonnement) bij het opstappen.” (NMBS)
“Er rijden vervangbussen tussen Aarschot en Diest in beide richtingen en bepaalde treinen wordt ook lokaal omgeleid.
taaladvies.net:
Om uit te drukken dat er een einde gemaakt wordt aan een bepaalde (als lastig of onaangenaam ervaren) situatie of zaak, of dat iets voor eens en voor altijd opgelost wordt, wordt in België vaak komaf maken met iets gebruikt. Het is standaardtaal in België. In Nederland is deze uitdrukking nagenoeg onbekend.
vnw: komaf maken met iets: een eind maken aan iets, ermee afrekenen of ermee voortmaken
Woordenboek der Nederlandsche Taal: komaf (met of van iets) maken, wordt in Zuid-Nederland veel gebezigd, waarbij soms ook gedacht wordt aan een resultaat.
DS2015 standaardtaal
Van Dale 2020 online: BE
Ik zou eigenlijk eens komaf willen maken met de verwijzingen, afkortingen, definities in het Vlaams woordenboek. Om uniformiteit te bereiken, moeten afspraken gemaakt worden.
We zullen daar eens rap komaf mee maken, zie!
taaladvies.net:
Om uit te drukken dat er een einde gemaakt wordt aan een bepaalde (als lastig of onaangenaam ervaren) situatie of zaak, of dat iets voor eens en voor altijd opgelost wordt, wordt in België vaak komaf maken met iets gebruikt. Het is standaardtaal in België. In Nederland is deze uitdrukking nagenoeg onbekend.
vnw: komaf maken met iets, een eind maken aan iets, ermee afrekenen of ermee voortmaken
Woordenboek der Nederlandsche Taal: komaf (met of van iets) maken, wordt in Zuid-Nederland veel gebezigd, waarbij soms ook gedacht wordt aan een resultaat.
DS2015 standaardtaal
Van Dale 2020 online: BE
Ik zou eigenlijk eens komaf willen maken met de verwijzingen, afkortingen, definities in het Vlaams woordenboek. Om uniformiteit te bereiken, moeten afspraken gemaakt worden.
We zullen daar eens rap komaf mee maken, zie!
- recipiënt, groter dan een kopje
- gebruikt om aan de mond te zetten, bol die een drinkbare vloeistof kan inhouden
- de hoeveelheid die zo’n kom bevat
vnw: in België vaak voor: schaal, schotel, pan
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Kom
Benaming voor vaten in den vorm van een bolsegment van betrekkelijk groote diepte, of in een daarvan niet al te zeer afwijkenden vorm; inzonderheid gebruiksvoorwerpen, in de eerste plaats vaatwerk dienend om er uit te drinken of te eten of gereedgemaakte spijs of drank in op te dienen. In Noord-Nederland is kom als benaming van een voorwerp om uit te drinken thans beperkt tot eenvoudige kringen.
vb. Verder schonk zij voor de tweede maal een potje koffie op, want Triene dronk telkens een kommeken, Courtmans-Berchmans, Gesch. v.d. J. (1864).
zie ook kom koffie
Man drinkt uit een kom
Een kom koffie, een kom melk, zelfs een kom soep,…
Een hele geestige uitdrukking is trekken, ergens op ~ gelijk mijn gat op een kommeke soep.
karaktertrek: opvliegend, zonder veel aanleiding kwaad worden en uit zijn krammen schieten (krammen, uit zijn ~ schieten)
< Frans colérique
vnw: choleriek, cholerisch
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 geen standaardtaal
zie ook choleriek, kolerig, koleris, colère
Dat is toch een koleriek manneke, bij het minste schiet hij in colère!
Ik mis haar nu al, mijn kolerieke madam! Vandaag de dag ook begonnen met hoofdpijn en dat voor de derde dag op rij. (blog.associatie.kuleuven.be)
bloemlezing De Standaard:
Als kinderen kolerieke ventjes worden – De Standaard
Het maakte hem koppig en bij momenten, wanneer zijn joligheid hem niet redde, ronduit koleriek van karakter. (standaard.be)
Zij vond hem impulsief noch koleriek.(standaard.be)
enz.
karaktertrek: opvliegend, zonder veel aanleiding kwaad worden en uit zijn krammen schieten (krammen, uit zijn ~ schieten)
< Frans colérique
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 geen standaardtaal
zie ook choleriek, kolerig, koleris, colère
Dat is toch een koleriek manneke, bij het minste schiet hij in colère!
Ik mis haar nu al, mijn kolerieke madam! Vandaag de dag ook begonnen met hoofdpijn en dat voor de derde dag op rij. (blog.associatie.kuleuven.be)
bloemlezing De Standaard:
Als kinderen kolerieke ventjes worden – De Standaard
Het maakte hem koppig en bij momenten, wanneer zijn joligheid hem niet redde, ronduit koleriek van karakter. (standaard.be)
Zij vond hem impulsief noch koleriek.(standaard.be)
enz.
razend kwaad, woedend, driftig
zie ook koleire, koleire, in een Franse ~ schieten, koleriek, kolerig
uitspraak: eir wordt uitgesproken als in -ère
spellingvariant: colèrig
Intussen maakt Imelda Marcos zich koleirig omdat ze haar juwelen moet afgeven aan de Filipijnse overheid.
Ne koleirigen typ is dat, dat zeg ik u! Zo kwaad heb ik nog nooit iemand gezien!
Ik ben – alweer – “koleirig” op mijn burgemeester in Brussel (Luckas Vander Taelen – demorgen.be)
een woedeuitbarsting hebben
vnw: in een Franse koleire schieten: woedend worden
zie ook colère
In Parijs heeft een theaterdirecteur met zijn wagen de poort van het Elysée geramd. Hij was woedend over besparingen in zijn sector. Dat is wat ik noem “in een Franse koleire schieten”.
Daarop schiet Madran in een Franse coleire. (allrights.be)
woede, razernij
vnw: drift, woede
zie ook colère
vgl. koleire, in een Franse ~ schieten
Toen hij zag wat klas 5C nu weer met de nieuwe bloembakken had uitgestoken, schoot de studiemeester in een Franse koleire.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
