Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door Georges Grootjans

    plooien, tussen de ~ vallen
    (uitdr.)

    in het groter geheel opgaan, verdwijnen, niet meer opvallen

    vnw: (fig.) niet meetellen, onbelangrijk zijn, over het hoofd gezien worden

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    woorden-boek.nl: Zuid-Nederlands :tussen de plooien vallen
    van weinig belang zijn, niet meetellen

    Ge moet die bloemen om de 50 cm planten. Nu als er eens eentje een paar centimeters verder of dichter staat is dat geen erg: dat valt tussen de plooien en dat ziet ge achteraf niet meer.

    Vrouwen wiens boeiende en belangwekkende levensverhalen om een of andere reden tussen de plooien van de tijd verloren zijn gegaan. (vrt.be)

    Het waren jongens en mannen die misplaatst in het leven stonden, onaangepasten die tussen de plooien vielen: misfits, kortom. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Dec 2024 09:07
    0 reactie(s)

    vet, het ~ uit een steen wringen
    (uitdr.)

    niet veel geld uitgeven, gierig zijn

    wnt: Het vet uit een kei of kassei zuigen, zeer gierig zijn (schuerm., Bijv. 1883).

    Van Sofie zult ge niet al te veel moeten verwachten als zij een cadeau geeft; zij zou nog eerder het vet uit nen steen wringen dan 1 euro te veel uit te geven.

    Wilt ge rijk worden? Dan moet ge het vet uit nen steen wringen.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Dec 2024 19:08
    0 reactie(s)

    speculaas
    (zn. m.; ~lazen)

    anw onderscheidt de betekenissen in BE en NL:
    - (vooral) in België: bruine, peperkoekachtige koek die wordt bereid uit o.a. tarwebloem, boter, kandij en kruidnagel
    - (vooral) in Nederland: gekruide bruine koek, traditioneel bereid uit roggemeel, boter, bruine suiker en een mengsel van specerijen die van oudsher vooral werd gegeten in de tijd rond sinterklaas maar tegenwoordig het hele jaar door te koop wordt aangeboden bij de bakker en in de supermarkt

    In NL bestaat ook gevulde speculaas e.d.

    Speculaas is een Belgisch streekgerecht: “Spéculos”: zie hier
    Oorsprong en gebruik: zie hier

    zie ook speculoos, speculatie, Hasseltse speculaas

    Speculoos

    “Het algemeen Nederlandse woord is speculaas.
    Volgens Van Dale is speculoos een weinig gebruikt Belgisch-Nederlands synoniem. In feite is het een term die om commerciële redenen gebruikt wordt. Sommige Belgische fabrikanten noemen hun producten bewust speculoos om aan te geven dat er geen speculaas- of koekkruiden in zitten. Speculaas is voor hen de typisch Nederlandse, pittige kruidenkoek en speculoos de typisch Belgische koek met kaneel en gebrande suiker.” (vrttaal.net/taaladvies-taalkwestie/speculaas-speculoos)

    Speculaas en onze speculoos zijn twee verschillende koekjes. Wij maken bij Lotus Bakeries helemaal geen speculaas. Speculaas is iets typisch Nederlands en is gemaakt op basis van het specifieke speculaaskruid. De smaak van onze koekjes krijgen we net door een speciaal bakproces waarbij de suiker in het koekje karameliseert en dit heet dus Speculoos. (lotus.be)

    Jambers werd boos omdat Lotus haar koekjes speculoos noemt en niet speculaas zoals volgens Jambers taalkundig correct is. (hln.be)

    Wij vinden speculaas heel gewoon, maar het is wel een uniek koekje. Het wordt enkel gegeten in België, Nederland, Duitsland en Noord-Frankrijk. Maar het is wel een Belgisch koekje bij uitstek, want de industriële productie gebeurt enkel in ons land. (njam.tv)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Dec 2024 19:07
    8 reactie(s)

    pootjesziekte
    (de ~, (vr.), geen mv.)

    Brabantse benaming voor mond-en-klauwzeer
    De eerste kenmerken van de aandoening zijn te herkennen aan de poten van het dier, vandaar de benaming de pootjesziekte.

    < bij dieren

    ook pootziekte

    uitspraak: poetjesziekte, peutjesziekte

    Van Dale 2018 online: pootziekte: ze­ke­re scha­pen­ziek­te: klauw­zeer

    wnt: Pootziekte, zekere schapenziekte, een soort van klauwzeer bij schapen of bij ander vee.

    De pootjesziekte bij een varken
    Foot and mouth disease in swine

    De pootjesziekte in de mond van een koe
    Foot and mouth disease in mouth

    “Ooit is er de ‘pootjesziekte’ (mond en klauwzeer) onder het vee geweest. Met ontsmettingen en schutkringen heeft men dat toen waarschijnlijk opgelost.” www.zevenneten.be/leesvoer/kdomein/kdomein.html

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Dec 2024 19:06
    4 reactie(s)

    plooi
    (zn. v.; ~en)

    znwb: In Vl.-België vaak in toep. waar in de standaardt. vouw gebruikt wordt (zie hiervoor de Opm.).
    1. M. betr. t. stoffen, inz. weefsels: plaats waar een stof wordt dubbelgeslagen en geperst, vouw; – m. betr. t. allerlei andere zaken: plaats waar iets gevouwen is.
    2. Bocht, buiging, boog.
    3. Goede, behoorlijke toestand; goede orde; vooral in de verb. op, in zijn plooi zijn (brengen, komen), op orde zijn, (iets) in orde maken; ook m. betr. t. de gezondheidstoestand: in orde, geheel hersteld, geheel gezond zijn; zich lekker voelen, weer op de been zijn enz.; ook: uit zijn plooi zijn, soms bep.: uit zijn gewone doen zijn.
    Opm.: In de standaardt. heeft plooi de bet.: elk der rimpels of golfachtige vormen die in een soepele stof ontstaat wanneer zij op korte afstanden in tegengestelde richting omgeslagen wordt, inz. ter versiering (onderscheiden van vouw. een geperste plooi).

    vnw: in België ook: vouw in een broek of een brief

    zie ook andere betekenissen van plooi

    1. Een hekel aan strijken? Dan zorgt het strijkatelier ’t Plooienhof vanaf maandag 19 november voor een mooie plooi in de broek of een fijn gestreken blouse. (nieuwsblad.be)

    Kies je voor nietjes, dan vouw je het magazine gemakkelijk open en is het drukwerk tot in de plooi van het papier zichtbaar. (burocad.be)

    2.
    DoS 3 Ontwerp-het-zelf-meubel. Een DHZ-poten stel met geplooide RVS-staf, met een sterke plooi als voetsteun. (bruthaus.be)

    3.
    Het nieuwe schooljaar valt stilaan in een stevige plooi. (sjbmalle.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Dec 2024 07:33
    0 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.