etjen

galjaar

(ne ~ (m.) , -s)

struise, kloeke bonk (op aanwijzen van petrik)

→ Fr. gaillard (= robuust, levendig, in goede fys. doening)

iemand die alles durft zonder rekening te houden met de mogelijke gevolgen

nen

(mannelijk onbepaald lidwoord)

mannelijk onbepaald lidwoord

Afkomstig van de accusatief in het oude naamvallenstelsel, dat er zo uitzag voor het mannelijk onbepaald lidwoord:

1. nominatief een / ‘n
2. genitief eens / ‘ns
3. datief enen / ‘nen
4. accusatief enen / ‘nen

Voorbeelden, dus:
‘nen sterken koning
‘nen groten boom
‘nen roden vis

Voordat het AN als standaardtaal werd geïmporteerd, pleitten sommige Vlaamse grammatici ervoor “nen” en “den” als mannelijke lidwoorden in te voeren in de ortografie ook in de nominatief – Zoals hierboven voorbeelden voor gegeven werden. De neiging om accusatieven te gebruiken in stede van nominatieven noemt “accusativisme”.

Mettertijd werd er steeds meer geassimileerd en op den duur ontwikkelde zich het tegenwoordige, bij de eerste aanblik vrij chaotisch voorkomende, stelsel:

nen – voor alle klinkers, en een paar medeklinkers: d, t en h
nem – voor b, wordt door de meesten geschreven als ”nen”
ne – in alle andere gevallen, dwz voor: c f g j k l m n p q r s v w x y z sj zj …

Let wel! Wellicht assimileert gij anders. Verbetert dan alstublieft dit artikel, en geeft duidelijk aan waarvandaan ge komt, opdat geïnresseerden het mogen weten.

Dezelfde flexie wordt gebruikt voor bijvoegelijke naamwoorden, voor den, voor bezittelijke voornaamwoorden, etc. Ook in die gevallen zijn de vormen af te leiden van oude accusatieven.

Sommigen gebruiken (vaak onder invloed van het AN?) “een” ook bij mannelijke woorden.

In mijn dialect, en dat wordt door velen beaamd, is nen enkel gebruikt vóór mannelijke zelfstandige woorden, als ze beginnen met een klinker, de letters H,B,D of T. Als er een adjectief voorstaat geldt dezelfde regel. Het is dus ’nen’boom en ’ne’groten boom maar wel ’nen’hogen boom.

Voor de volledigheid
De archaïsche flexie van “een” voor vrouwelijke naamwoorden:
1. nominatief ene / ‘ne → een / ’n
2. genitief ener / ’ner
3. datief ener / ’ner
4. accusatief ene / ’ne → een / ’n

Dankzij het feit dat het vrouwelijk lidwoord gereduceerd is tot “een”, onstaan geen problemen doordat men tegenwoordig “ne” zegt bij mannelijke woorden.

En – hetgeen hier bijna niets terzake doet – het onzijdige:
1. nominatief een / ’n
2. genitief eens / ’ns
3. datief enen / ’nen
4. accusatief een / ’n

abjaar

("nen"- (M). -s)

een rare, speciale persoon.

een

zie ‘e’
Het onbepaald lidwoord heeft drie vormen. e,ne(n), een.

e

(onzijdig lidwoord)

een.

Het lidwoord ‘een’ heeft drie vormen:nen voor mannelijke, een voor vrouwelijke en e voor onzijdige zelfstandige naamwoorden. De uitzonderingen zijn: als een woord of zijn adjectief begint met een klinker of de letter ‘h’ wordt ‘ne’
’nen’en ‘e’ wordt ‘een’.
Woorden die beginnen met een ‘d’,‘t’ of ’b’kennen dezelde uitzondering.