nilft

nilft

(de ~, vrouw. zelfst. nw. geen mv.)

de helft

< volksetymologische ontwikkeling: van “den helft” met e-i wissel en wegvallen van de h > denilft, waarbij de n niet meer gezien wordt als een deel van het lidwoord, maar als beginletter van het zelfstandig naamwoord, zoals nonkel en nonk ontstaan zijn uit “mon oncle” of “mijn onkel”

Hageland: milft, iets in de ~ doen

363

Als je ‘helft’ zonder lidwoord vertaalt, zeg je dan ‘nilft’?
Of is het eerder den (h)ilft?

Ik kan mij geen enkele situatie inbeelden waar dat ge ‘helft’ zonder lidwoord gebruikt. En het geslacht: vrouwelijk? Dat klopt hier gewoon voor geen meter. Het woord ‘nilft’ bestaat niet. Anders kunt ge ook beginnen met ‘de nemel’ (den hemel), ‘de Narry’ (den Harry), … Nonkel is daarentegen wel een bestaand woord, want ge zegt ‘nonkel Bob’ en niet ‘onkel Bob’.

Een West- en Oost-Vlaamse ‘den’ klinkt gelijk ‘dn’ aangezien dat wij doffe e’s praktisch nooit uitspreken, en als ge dat dan in een zin uitspreekt klinkt het gelijk ‘n’, dus die voorbeeldzin is ook al niet just. Ik versta het niet.

Hamamelis heft nog wel lemma’s waar het lidwoord met het znw versmolten wordt: nantoek om er eentje te noemen.

Ja, ik zie dat ge daar ook al had gereageerd, ‘nantoek’ is inderdaad evenmin een bestaand woord. Een combinatie ‘dd’ waarbij de eerste d de laatste letter is van een woord, en de tweede d de eerste letter van het volgend woord, of ze nu in een samenstelling staan of niet, wordt in het Vlaams altijd uitgesproken als ‘t’: (h)antoek, (h)ondertuzend; in het Nederlands een ‘d’: handoek, honderduizend.

Voor mijn part mogen die lemma’s weggekipt worden, of overschreven of wat dan ook. Nu brengen ze alleen maar verwarring en zijn ze in se gewoon fout.

‘Nalfsten’ is misschien al eerder iets gelijk ‘nonkel’, maar evengoed is het een samentrekking van “den helft in” of zelfs “den helft ten”: “we waren den helft in onze reis” klinkt voor mij perfect aanvaardbaar.