Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit is slechts 1 definitie voor "kansel." Bekijk alle definities.
- bruine rieten mand met gebogen hengsel in het midden
- gebruikt bij het rooien van aardappelen
L. De Bo, Westvlaamsch Idioticon(1873):
kansel, kwansel m. Groote of kleene paander uit ruwe en ongepelde wissen gevlochten, en met een hengsel (niet met ooren) voorzien om te dragen. Er zijn twee soorten van kansels: de eene bolrond van onder, worden ook Kalooien en Mollemanden genaamd; de andere met eenen platten boelem, worden ook Beêlaars geheeten. De kansels dienen om eerdappels, rapen, enz. te dragen.
Je moet de kansel niet zo vol doen, de aardappelen gaan eruit rollen.
In W-Vl uitgesproken als kansl
Een kansl werd gebruikt bij kleinere klussen en door opgroeiende kinderen; Volwassenen gebruikten een “mande” die 2 oren had en als ze vol was meestal met 2 gebruikers werd verplaatst of geleegd; bestond ook in metalen draadwerk
Bestaat er een Nederlands woord voor kansl?
Is het zelfs niet alleen maar W-Vl? Ik ken het woord hoegenaamd niet, ook niet in de blijkbaar SN betekenis van ‘preekstoel’.
J. Vercoullie (1925), Beknopt etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal, Den Haag / Gent:
“kansel m., uit Hgd. kanzel, hetwelk van Mlat. cancelli = traliewerk, afgezonderde plaats voor de geestelijken, preekstoel. Cancelli is meerv. van cancellus, dimin. van Lat. cancer = kreeft (z. kanker), waarvan het meerv. cancri ook traliewerk beduidde.”
traliewerk→vlechtwerk→vlechtmand?
Ja, ook volgens Debrabandere is het een verschuiving van de betekenis:
“F. Debrabandere (2002), West-Vlaams etymologisch woordenboek: de herkomst van de West-Vlaamse woorden:
kansel (D, O, P, FV, DB), zn. m.: gevlochten korf met één hengsel. Hetzelfde woord als Ndl. kansel ‘preekstoel’ < D. Kanzel < Ohd. kanzella < Mlat. cancella < Lat. cancelli ‘hek, tralie’. De Wvl. bet. is wellicht een betekenisverschuiving uit ‘gevlochten hek, ruimte door vlechtwerk omgeven’.”
Zou het SN synoniem voor kansel niet korf kunnen zijn? Of misschien is korf breder van betekenis en is een kansel een bepaald soort korf?
Ingelogde gebruikers kunnen reacties aan deze definitie toevoegen.
Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.