dood gewicht (figuurlijk)

dood gewicht (figuurlijk)

(uitdrukking)

ballast, een last die men meezeult

NB: ‘dood gewicht’ is in figuurlijke betekenis (nog) niet courant in Nederland

134

“dood gewicht zijn”: ballast zijn, iets dat er nog is maar niet meer werkt, …

Ik zie het via google toch ook in NL?
Als de accu’s leeg zijn, zijn ze letterlijk en figuurlijk een dood gewicht. (telegraaf.nl)

Oei geknoei! Ik zet het op SN.

Het gebruik van de woordgroep “een dood gewicht geworden” in deze betekenis, is niet te vinden op .nl, .be geeft 2 resultaten. De 2 voorbeelden zijn aan het trefwoord toegevoegd.
Dit lemma is geen standaard nederlands maar hier hoort wel Gans Vlaanderen te staan. “dood gewicht zijn” daarentegen is wel standaard nederlands.

koarebleumke, niet te rap akkoord gaan met standaard nederlands, want dat wordt al eens veel te vlug in het leven geroepen. Eerst verder onderzoeken, uitzoeken en bewijzen aanhalen. Ik weet het, er kruipt tijd in maar het loont wel.

Ik denk dat u gelijk heeft, zo heb ik de zin immers ook begrepen. Een ‘dood gewicht zijn’ gaat meestal over ballast in het transport of een amorf gewicht, i.t.t. tot personen of levende have.

Andere (SN) synoniemen voor ‘woorden die dood gewicht worden’ zijn o.a.: woorden zonder gewicht, holle praat, lege leuzen, lege hulzen.

We laten het staan zo, bedankt voor de moeite.
Misschien wil VRT-Ruud er nog eens naar kijken als hij langskomt.

Ik zeg niet dat het SN is, het was een vraag of de figuurlijke betekenis van dood gewicht (dood gewicht of doodgewicht is blijkbaar een term in de scheepvaart en de techniek voor ballast, lading, …) ook niet evengoed in NL gebruikt wordt. Het verschil in ‘dood gewicht zijn’ en ‘dood gewicht geworden (zijn)’ is een kwestie van vervoeging.
De figuurlijke betekenis tussen alle goegels vinden is inderdaad niet simpel, maar hier toch een bloemlezing uit NL in verschillende contexten:

“Het geweldig uitgebreide feitenmateriaal is ook hier geen dood gewicht geworden, maar volkomen organisch opgegaan in de litteraire verwezenlijking van het …” (mijnedlet.nl)

Met dat extra budget was dit nou net een moment om dood gewicht uit de ploeg te gooien. (wielerflits.nl)

Email, mobile of social; de lijst moet kloppen (geen bounces of lege entries), de lijst moet ‘wakker zijn’ (dood gewicht is slecht voor je imago), … (webanalisten.nl)

De Engelse filosoof John Gray noemde Young daarom de ontwerper van een ‘reactionaire orthodoxie’ die nog altijd als een dood gewicht op het Britse politiek … (rijnlandmodel.nl)

Echter dit alles is een dood gewicht als het niet steeds opnieuw door mensen wordt levend gemaakt, mensen die interpreterend, vragend, biddend, … (karlbarth.nl)

Aan dood gewicht heeft niemand iets – NRC (gaat over politiek)

Van tweeën één: ofwel de Koning oefent geen enkele politieke invloed uit, maar dan vormt hij als regeringshoofd een dood gewicht, dat de … (trouw.nl)

Ik weet niet of VD uitsluitsel biedt over SN, de fig. betekenis vind ik alvast niet in het WNT.

Mooi speurwerk, de meeste toepassingen kende ik niet.

In de voorbeelden van GG kan ‘dood gewicht’ vervangen worden door balast. Wat niet voorkomt in de betekenis van het lemma.

In het Woordenboek der Nederlandsche Taal heb ik het volgende gevonden:
Doodgewicht, (scheepv.). Ter vert. van eng. deadweight. In de aanh. gezegd van vaartuigen, maar ook wel in toep. op voertuigen en vliegtuigen. In v. dale (1950) als verb. Ook in verb. als maximum doodgewicht en doodgewicht geven.
Onder doodgewicht of laadvermogen (deadweight) verstaat men het aantal gewichtstonnen aan lading, brandstof, proviand, drinkwater, waterballast, enz., dat een schip op een bepaalden diepgang aan boord heeft, noordraven, Beladen 466 (1920).
Onder dit in Nederlandse en Belgische koopvaardij-kringen steeds gebruikte Engelse woord verstaat men het aantal gewichtstonnen aan lading, brandstof, proviand, zoetwater en waterballast, enz. dat een schip op een bepaalde diepgang aan boord heeft, Maritieme Encyclop. 1970.
- De grootte van een schip kan op verschillende manieren worden opgegeven. De meest gebruikelijke hiervan zijn: in tonnen waterverplaatsing; in tonnen laadvermogen (doodgewicht) en in register-tonnen, noordraven, Beladen 459 (1920).
Onder het ledige schip verstaat men dan het schip met den vasten inventaris aan boord en eventueel de stoomketels op peil. Het draagvermogen of de deadweight capaciteit (doodgewicht) omvat dus het gezamenlijk gewicht van de lading, brandstof, waterballast, proviand, drink- en ketelwater, opvarenden en de losse inventaris (waaronder ook de garneering voor de lading), breijer, Veilig varen 101 (1946).
Het draagvermogen wordt ook wel maximum doodgewicht genoemd, hetgeen overeenkomt met de Engelse benaming `deadweight’, en wordt meestal opgegeven in Engelse tonnen van 1016 kg., Scheepv. (Oosth. Lex.) 69 b (1966).

Dit kan misschien wel de oorsprong zijn van de betekenis van doodgewicht in de vb zinnen van GG.

In de eerste voorbeeldzin gaat ‘een dood gewicht’ wel degelijk over ballast (zie ook calimero, de ~ uithangen), waar andere partijen dikwijls op alluderen.

Het tweede voorbeeld spreekt over de SPD.

Het derde gaat over een deel van het Brusselse patrimonium (historische gebouwen).

Het betreft dus niet iets dat zijn betekenis verloren heeft, of een holle frase geworden is, maar een figuurlijke ballast, een last die men (een persoon of een groep) meezeult. Is dat niet dezelfde betekenis in Nederland?

Alles draait, denk ik, rond de interpretatie van de eerste voorbeeldzin en de definitie die daaruit volgde. Die definitie klopt volgens mij niet.

Dat zou kunnen. Ik heb getracht ‘De krantencommentaren’ (een blokje meteen na het radiojournaal) gisteren 2 januari om 07H30 nog eens te beluisteren. Helaas, alleen die van vandaag kunnen herbeluisterd worden.

Ballast en Calimerogedrag is toch totaal een verschillend iets. De eerste zin gaat eigenlijk idd. over calimerogedrag: ‘zij zijn groot en ik ben klein…’.
Artikel uit de Knack: Wij tegen de rest is pure nva retoriek: zie hier
Zoals ik het versta, zijn de andere partijen en de mensen dat pathetisch gedoe kotsmuug en men vindt dat het afgedaan heeft, afgezaagd. Het zijn holle woorden geworden, het begint zwaar door te wegen waardoor het op zich niet meer belangrijk is en dat impliceert het dood gewicht wat de radiomaker zegt.

Kunnen jullie akkoord gaan dat enkel de eerste zin in het lemma blijft behouden, de definitie een beetje aanpassen en GV laten staan, tot bericht van LeGrognard?

Ik zal het LeGrognard eens vragen tegen die is uitgepraat aan de toog.

“Doog mer watste neet loate kins”, heb ik eruit gekregen.

Korenbloemeke, nog een vraagske: kende u de figuurlijke betekenis van ‘dood gewicht’?

Nee Bon, die kende ik niet, daarom ben ik ermee aan de slag gegaan. Had ik geweten dat het programma op de dag zelf te herbeluisteren is dan had ik jullie de link kunnen sturen om uw gedacht erover te laten gaan. Volgende keer beter!

Dit is een duidelijk antwoord dat veel verklaart. Ik vermoedde het omdat noch het WNT, noch het Wikiwoordenboek, noch VD 2005 er iets over vermelden. Misschien wilt Marcus eens zien in VD online.

Op Google.nl zijn er wel sites die dood gewicht in figuurlijke zin gebruiken, maar relatief weinig. Zie voorbeelden van Georges in reactie 6 en
Aan dood gewicht heeft niemand iets – NRC
https://www.nrc.nl/nieuws/…/aan-dood-gewicht-heeft-niemand-iets-13131497-a157447…
(Daar gaat het over de UK.)

Het lemma is dus niet ‘dood gewicht, een ~ geworden’, maar dood gewicht, figuurlijk, dat in Nederland niet courant is.

Ik ga er nog wat aan prutsen. Het kan altijd aangepast worden.

Is er iets veranderd in versie 10?

Spatie weggehaald

Knoemele mer, es ’t mer get sjoons weurdt :-)