lont, het vuur aan de ~ steken

lont, het vuur aan de ~ steken

(uitdr.)

SN/NL: de lont in het kruitvat steken

variant: ‘de lont aan het vuur steken’ (lont, de ~ aan het vuur steken)

antoniem: lont, het vuur uit de ~ halen

zie ook vier

44

“De Chinese producenten hebben aan de Chinese regering gevraagd om gesprekken aan te knopen met Europa om het vuur uit de lont te halen.
? De Chinese producenten hebben aan de Chinese regering gevraagd om gesprekken aan te knopen met Europa om de lont uit het kruitvat te halen.
Je kunt de lont in het kruitvat steken en in België ook het vuur aan de lont. Je kunt de lont uit het kruitvat halen, maar het vuur uit de lont halen lukt niet.” (vrttaal.net)

Ruud “taalpaus” Hendrickx wilt dus dat de mensen geloven dat “de lont in het kruitvat steken” een uitdrukking is die gebruikt wordt in Nederland en België, en dat er daarnaast in België soms ook “het vuur aan de lont steken” wordt gezegd. Ik ken echter geen kat die “de lont in het kruitvat steken” zou zeggen (*). Mijnheer de taalverbeteraar wordt dus andermaal betrapt op flagrante leugens, die erop gericht zijn elk Vlaams taalgebruik te ondermijnen en de sprekers ervan te demoniseren. Zegt nu zelf, welke mutten zou er nu ooit een uitdrukking gebruiken die men alleen in België kent, wanneer er (zogezegd, maar dus niet echt) een andere uitdrukking bestaat die zowel Nederlanders als Belgen gebruiken?

• Die Hollandse versie is trouwens vrij onzinnig als ge het ne keer bepeist. De betekenis van de uitdrukking is “de boel écht in gang zetten”, maar ge moogt gij gerust honderd lonten in een kruitvat steken, zonder vuur gaat der daar niet al te veel gebeuren.

Taalverbeteraars gebruiken al wel eens meer de vermeende onmogelijkheid van iets als argument contra bepaald taalgebruik. Als het hun uitkomt natuurlijk. Want dat argument telt ineens niet meer als er in de praktijk weinig apen uit mouwen komen of vuur uit de sloffen/sloefen gelopen wordt.