lee

lee

(vervoeging)

merkwaardige 3de pers. enkelv. van liggen
contaminatie tussen liggen en leggen?

ik lig
gij ligt
hij lee (naast hij ligt; spreek uit in de trant van lei)
wij liggen
golle ligt
zij liggen

299

Vergelijk ouder (17de eeuws) Nederlands ‘leit’ dat zowel ‘legt’ als ‘ligt’ betekent, en ‘hij zee’, ouder Nederlands ‘hij zeit’ (hij zegt). Uit leet/leit en zeet/zeit is dan de /t/ weggevallen, gelijk bij hij ga uit gaat en gij zij uit gij zijt.

U misschien allen bekend het kerstlieke: Hoe leit dit kindeke hier in de kou.

Ook ras-Amsterdammers hoorde ik nog wel zeggen ‘zé se’ (zee se, = zegt ze)

Wat die zeggen betreft, is dat ook voor de tweede persoon:
wa zeede? (wat zegt ge?)

Maar bij die uit gaan/zijn, is het niet eerder hij ga-d-uit, en gij zij-d-uit (of ge ze-d-uit)?

de g duikt alleen op voor “et”, voor klinkers is het in ander gevallen d en voor medeklinkers niks (met verstemlozing van een erop voglende wrijfklank)

de g duikt alleen op voor “et”, voor klinkers is het in ander gevallen d en voor medeklinkers niks (met verstemlozing van een erop voglende wrijfklank)

GG: het gaat alleen over den 3de persoon hé. Hij ligt, hij zegt worden hij lee, hij zee. Gij en gelle/golle ligt, zegt.
Daar is een historische verklaring voor.

Gij zee, zeede gij = jij zei, zei jij; verleden tijd dus.

Maar just gelijk bij gaan, zijn; komt ook bij “lee” enz. de uitgang t terug als d voor ne klinker:
Hij ga-d-op reis, het lee-d-in de poembak. Vóór het woordje “het” is het een /g/, vergelijk het Apenzuur-topic:
Ga-g-et? (gaat het?); daar lee-g-et (daar ligt het)

’t Zal wel kloppen dat Wat zeede? verleden tijd is (wat zei je).
En met die tussen-d en -g klopt ook wel zo te zien. Alhoewel, zoals in het voorbeeld ook juist klinkt: hij lee op tafel.
Maar, hij lee-d-op tafel, kan zeker ook.
Waar is de Jean? Hij lee in zijne nest. Hij lee-d-in zijne nest. Voor mij kan het alletwee.