Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #121

    slotvast
    (bn. )

    op slot gedraaid; afgesloten

    vnw: op slot, gesloten

    opm: anw vermeld weliswaar de betekenissen ‘van een slot voorzien; door een slot gesloten’ maar bv. “is slotvast” levert nauwelijks hits op in .NL

    Het verzekerde voertuig is slotvast wanneer de frame van dat voertuig met een ART-goedgekeurd slot is vastgemaakt aan een vast verankeringspunt (curalia.be)

    Volgens de politie zijn er afgelopen maand alleen al tien exemplaren gestolen. Ze waarschuwt eigenaars om de wagens slotvast te maken. (vrt.be)

    Daarom raadt de politie nu aan de auto’s in slotvaste garages te zetten. (vrt.be)

    Niet-slotvaste auto’s in Halle beboet (demorgen.be)

    Open VLD’er Christophe De Waele zegt dat sommige scholen hun vluchtwegen slotvast maken. (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (21 Mar 2025 11:06)

    👍
    5

    #122

    bandensleet
    (zn. m.; geen mv.)

    bandenslijtage

    zie sleet

    Het merendeel van de bandensleet komt in bodem- en grondwater terecht, terwijl een groot deel van uitlaatgassen de luchtkwaliteit negatief beïnvloedt. (aannemer.pmg.be)

    Hoe zwaarder de wagen en hoe breder de banden, hoe meer bandensleet en dus hoe meer fijn stof. (porcheforum.be)

    Bandensleet hangt echter af van het aantal kilometers. (senate.be)

    Niet correcte wieluitlijning betekent bandensleet en tot 8% meer brandstofverbruik!

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (20 Mar 2025 21:58)

    👍
    5

    #123

    sleet op iets
    (uitdr.)

    er is slijtage aan, iets begint te slijten; iets werkt niet meer naar behoren; iets sputtert

    vnw: er komt sleet op: het gaat slijten

    er zit/komt sleet op

    vgl. sleet

    Er zit sleet op het klassieke vastgoedmodel: ‘Met een kale inkomhal red je het niet meer’. (trends.knack.be)

    “Er zit sleet op de regering, er is metaalmoeheid. En wel bij alle coalitiepartners.” (vrt.be)

    Niet sluiten? Maar onze kerncentrales worden ouder. Er komt sleet op. (vrt.be)

    Vanaf de jaren negentig ging het bergaf. Er zat sleet op de formule. Op 8 mei 2001 volgde het eerste faillissement, dat een financiële put sloeg (demorgen.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (21 Mar 2025 10:48)

    👍
    7

    #124

    slagwater
    (zn. o.; ~s)

    stortregen

    vnw: stortregen
    -slagwater regenen: stortregenen

    Werkt vooral als het om slagwater gaat en het geen 3 maanden aan een stuk regent. (bouwinfo.be)

    “Als het slagwater regent, dan krijg je de modder er gratis bij (lacht).” (vrt.be)

    Het regent slagwater. De wegen zijn doorweekt. ’t Slijk en ’t water spettert hen tot boven ’t hoofd. Ze zijn moedeloos. Maar ze rijden voort (nieuwsblad.be)

    “Vorig jaar was een epische editie. Het regende slagwater van start tot finish.” (cyclingsite.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (19 Mar 2025 18:01)

    👍
    5

    #125

    kakken, naar huis gaan ~
    (uitdrukking)

    Uitdrukking om aan te geven dat iemand moet opgeven / inbinden
    of dat een situatie een einde neemt

    met dien verstande dat er kennelijk ook niets aan te doen valt.
    Vaak gebruikt met een toon van spot, minachting of leedvermaak wanneer iemand faalt vooral nadat deze heeft gepocht :
    - over hoe ze boven iedereen uit zouden steken
    - over hoe zij het varkentje wel even zouden wassen
    en daarbij tussen de regels beweerden dat ze slimmer, handiger, sterker, beter,… zouden zijn dan de anderen.

    Hij reed tijdens de koers in de sloot en hij kon naar huis gaan kakken.

    Hij ging eens baas spelen over iedereen maar toen de echte chef arriveerde kon hij naar huis gaan kakken.

    Fijne buitenactiviteit maar als het nu begint te regenen kunnen we naar huis gaan kakken.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door moomer en laatst gewijzigd door moomer (27 Mar 2025 15:45)

    👍
    4

    #126

    paren
    (werkwoord (paarde, gepaard))

    omver vallen
    meestal is het woord vergezeld van andere woorden zoals “voorover”, “achterover” of “omver”

    Hij paarde staal omvaar → Hij viel plots om.

    Die boom paarde zomaar op straat. Die was waarschijnlijk al een tijd ziek en viel om.
    Hij paarde voorover maar ze konden hem nog juist vastgrabbelen en voorkomen dat hij viel.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door moomer en laatst gewijzigd door moomer (19 Mar 2025 11:22)

    👍
    4

    #127

    staal
    (bijwoord)

    plots, ineens

    Hij paarde staal omvaar.
    (paarde→ van paren)

    Hij viel plots achterover.

    2 reactie(s)
    Toegevoegd door moomer (19 Mar 2025 11:08)

    👍
    4

    #128

    frietatelier
    (z.n. het ~ (o.) ~s)

    andere naam voor frituur
    zie ook: frietchalet, frietcultuur, friterie, frieteboet en friet

    Filip Cammu (47) en Ibe Van den Driessche (27) openen eind deze maand hun gloednieuwe frietatelier Poekie in de Poekestraat in Ruiselede. (Ruiselede]

    Frietateljee – lekkerste frieten & broodjes in Westerlo (Zoerle-Parwijs) online bestellen via Klik&Eet. (frietatelier.be)

    Wat is het adres van Frites Atelier Antwerpen? De huidige maatschappelijke zetel van Frites Atelier Antwerpen is Korte Gasthuisstraat 32, 2000 Antwerpen. (companyweb.be)

    Na ‘het mes van Stekene’ en ‘het wiel van Stekene’ heeft Robby Marin, uitbater van ‘t Frietatelier een nieuwe uitdaging bedacht, het ‘virus van Stekene’.  Het virus bestaat uit 2 XXL curryworsten, een grote friet in, 6 bitter-ballen, 6 mini lucifers, 6 kipfingers, 6 black chedder nuggets, 1 boulet, 6 kippennuggets, 4 sausjes naar keuze en 2 drankjes.  De uitdaging is om al dit lekkers met twee personen zo snel mogelijk op te eten. De winnaars mogen een rit maken als chauffeur van een Ferrari. (Waaskrant)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (18 Mar 2025 12:00)

    👍
    4

    #129

    slag, op de ~
    (uitdr.)

    op slag, meteen, plots

    vnw: op/met de slag: meteen, plotseling

    De grensarbeider was op de slag dood. (nieuwsblad.be)

    Latere molenaar Jean Van Aken viel in juli 1883 door het ‘trekgat’, zes meter diep, en was op de slag dood. A (gva.be)

    “Mijn ouders hebben het Cauchiehuis in 1979 ontdekt en waren op de slag verliefd”, vertelt Michèle Dessicy (nieuwsblad.be)

    Te voet naar Santiago De Compostella, en uw zoon is op de slag ‘genezen’ (sic). (forum.politics.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (18 Mar 2025 10:24)

    👍
    4

    #130

    slabberen
    (ww. slabberde; geslabberd)

    slurpen

    vnw:
    •slobberen, slurpen
    •knoeien, morsen, kliederen

    znwb: Van pers. en dieren: op een hoorbare wijze drinken (of eten, bijv. soep); slobberen, (op)slurpen; – ook: morsen, knoeien (onder het eten).

    Het dier slabberde het aangeboden bier in een mum van tijd leeg. (nieuwsblad.be)

    Het dier ging er aan zuigen en slabberde de melk naar binnen (heemkringokegem.be)

    Ge hebt het vet van afgebakken spek op uw boterham gesmeerd en blauwe botermelkpap geslabberd. (standaard.be)

    Te warm; te uitgeput; te gretig geslabberd aan de cognac; en ook: gesnoept aan spul. (demorgen.be)

    Daarin gaat ontbijten aan de keukentafel over in het kauwen van rauwkost in het hiernamaals en het slabberen in het bejaardenhuis, om dan … (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (18 Mar 2025 10:13)

    👍
    5

    #131

    babbeltje slaan
    (uitdr.)

    babbeltje doen

    vnw: een babbeltje/praatje slaan: een praatje maken

    ook babbeltje slagen

    “Ik had net een babbeltje geslagen met onder Jacques Vermeire (die het programma samen met Axel Daeseleire presenteert, red.)." (nieuwsblad.be)

    “Maar uiteindelijk moet ik bij dit programma een babbeltje slagen met de dames, en gewoon mijn eigen ding doen.” (gva.be)

    Babbeltje slaan aan de kletskassa en prikkelarm shoppen in Balense Jumbo: “Dit gaat hier nog beter werken dan in Nederland” · (nieuwsblad.be)

    3 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (17 Mar 2025 15:39)

    👍
    5

    #132

    voetangels en schietgeweren
    (uitdr.)

    gevaren, valstrikken

    contaminatie van wolfijzers en schietgeweren en voetangels en klemmen (SN-NL)

    Verhoging van de bedragen van geschenken die zijn vrijgesteld van RSZ, opgelet voor fiscale voetangels en schietgeweren. (agoria.be)

    Hij ziet lang van tevoren voetangels en schietgeweren, een talent dat hij heeft ontwikkeld in de Belgische politiek. (demorgen.be)

    Ook dat luik van de staatshervorming zit barstensvol voetangels en schietgeweren. (kanck.be)

    En er zijn nog andere voetangels en schietgeweren in het spel. Welke precies, dat probeer ik je volgende week graag uit te leggen. (humo.be)

    Zoals aangekondigd in mijn vorige blog, heb ik de Taaltest in de Canvasuitzending van 18.11 gevolgd, in de hoop de taalkundige voetangels en schietgeweren te ontdekken. Het programma werd aangekondigd als een test op dt-fouten, maar bleek onverwachts ook andere taalfouten te bevatten. (blog.seniorennet.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (17 Mar 2025 12:05)

    👍
    5

    #133

    sjieken
    (ww. sjiekte; gesjiekt)

    kauwen (ook fig.)
    tabak pruimen

    vnw:
    •kauwgom kauwen
    •tabak pruimen

    vgl. sjiek

    Toegegeven, ik ben al een paar dagen aan het sjieken op deze vraag. (schouwspel.be)

    Een leerling die kauwgom kauwt, zal, als de lerares hem vraagt het stuk rubber uit de mond te halen, steevast kreten: “Ik ben niet aan het sjieken, mevrouw, ik …” (demorgen.be)

    Dan komt ook Lins binnen, en die is overduidelijk wél gespannen. Hevig aan het sjieken op een kauwgom, een glimlach en een vriendelijk woord voor alle supporters –familie, vrienden en vaste klanten– maar met de twijfel in de ogen. (nieuwsblad.be)

    Pruimen betekent?
    Tabak sjieken is natuurlijk één van de betekenissen. (forum.politics.be)

    Eerst sjiekte hij op enkele blaadjes, vervolgens begon hij nietsvermoedend aan de pepertjes. (hukselendevingers.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (17 Mar 2025 09:56)

    👍
    4

    #134

    sjassen
    (ww. sjaste; gesjast)

    van een wc: doorspoelen
    alg.: spoelen, jagen, doorjagen

    vnw: de wc doortrekken, doorspoelen

    ook: chassen;doorchassen; doorsjassen

    ik zal ze nu vragen om gedurende 1 maand iedere keer dat ze sjassen en de wasmachine verbruiken een streepje op een blad te zetten (ecobouwers.be)

    Die persoon kan bevrijd worden als iemand anders op de getikte persoon zijn WC komt sjassen (mag met geluid). (spelensite.be)

    Steek je vinger op, dat vindt de juf tip top! Na ‘grote boodschap’ of gewoon plassen. Altijd eventjes ‘sjassen’. en daarna je handen wassen. (kiliaan.be)

    Handen wassen vóór en na het sjassen. (nieuwsblad.be)

    We pompen, draineren en ‘sjassen’ ons water zo snel mogelijk richting zee. (natuurpunt.be)

    Toen we d’Hoppe een tweede keer naar boven moesten sjassen, protesteerden mijn spieren toch even. (forum.mountainbike.be)

    Het mag natuurlijk geen excuus zijn om geld naar ginder te sjassen waardoor de rijken er rijker worden en de armen armer, hetgeen soms gebeurt. (lokeren.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (12 Mar 2025 08:04)

    👍
    6

    #135

    zich situeren

    zie situeren, zich ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (12 Mar 2025 07:45)

    👍
    5

    #136

    baby, platte ~

    zie platte baby

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (12 Mar 2025 07:30)

    👍
    3

    #137

    platte baby
    (uitdr.)

    boreling

    ook boeleke, plat ~

    zie ook plat

    “We kregen als het ware een ‘platte’ baby mee, die een grote achterstand had in te halen.” (standaard.be)

    Toen John een baby was, was ik bang dat ik hem een been zou uitvijzen. Nu denk ik bij Polly: dat is tof, zo’n platte baby. (demorgen.be)

    Veel papa’s vinden die ‘platte baby’-fase niet echt leuk. Behoor jij ook tot die groep? (hln.be)

    Toen Emiel anderhalf jaar was, begon ze aan haar zoektocht. “Hij was toen eigenlijk nog een platte baby." (nieuwsblad.be)

    Een baby verandert op amper een jaartje tijd van een liggende, “platte” baby naar een stappend klein mensje (mamabaas.be)

    Ik vind het wel leuker nu ze een paar maand oud is, want dan ontwikkelt ze meer een karaktertje, dan zo een platte baby (lacht). (flair.be)

    Jasmijn veranderde van een platte baby in een actieve peuter en kleuter. Nu is ze zes jaar en leert ze lezen en rekenen. (cm.be)

    De eerste maanden zijn het nog “platte” baby’s, maar dan beginnen ze echt iets te kunnen. (goedgezind.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Mar 2025 07:34)

    👍
    4

    #138

    plat boeleke

    zie boeleke, plat ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (12 Mar 2025 07:24)

    👍
    5

    #139

    ommest/ommost
    (bijwoord)

    woord dat hetgeen wordt meegedeeld nog bekrachtigt; immers

    vgl. ommes

    Dat is ommest niet waar! Allemaal leugens.
    Die hebben daar toen wel opgetreden, ik was er ommost zelf over en bij.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door moomer en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Mar 2025 07:33)

    👍
    3

    #140

    roering
    (zn. v.; ~en)

    vnw: (fig.) onrust

    “In Vlaanderen is roering de normale vorm” (https://neerlandistiek.nl/2024/09/etymologica-reuring/)

    NL: reuring

    ‘Meme-aandelen’ zorgen voor roering op de beurs: wat zijn ze en kan je er iets aan verdienen? (vrt.be)

    Nooit eerder heeft een inheemse roman voor zoveel roering gezorgd in Australië. En geen andere is zo vaak vertaald. (demorgen.be)

    Roering en ophef in het Verenigd Koninkrijk: fastfoodketen Kentucky Fried Chicken zit zonder kip. (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Mar 2025 21:00)

    👍
    5

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.