Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
vnw: in België ook: onpasselijk, misselijk
Nu heb ik toch hoop dat het gelukt zou zijn. ik heb pijn aan mijn borsten en ben ongemakkelijk hopelijk is dit dus een goed teken. volgende week maandag ga ik het weten dus het is nog even spannend. (deverdwaaldeooievaar.be)
een ironische vraag naar de noodzakelijkheid van een initiatief: moet dat nu echt?
Het gaat dus niet over de betekenis wanneer iets echt, bv. wettelijk, verplicht is.
In Vlaanderen in het gewone taalgebruik ingeburgerd n.a.v. de tv-reeks Het eiland waarbij de initiatieven van Franky steeds in twijfel getrokken worden met ‘Is dat verplicht?’
zie ook verzamellemma Vlaamse TV
Is dat verplicht? Speel mee via https://wkpronostiek.sporza.be/ of verpest de sfeer! (sporza)
Is dat verplicht?’ Nee, dat is niet verplicht. Nummer elf is Alinda V. Zij is een nichtje van Jules Bogaerts. (humo.be)
Gerda: Jean, zoudt ge astublieft de potten in het onderste en de kommen in het bovenste rek van ’t afwasmachien willen steken?
Jean: Is dat verplicht?
Gerda: Ja dat is verplicht. Anders komt Sinterklaas niet.
naar de quote “Willen we dat afspreken, Guido?” uit Het eiland.
Sindsdien veralgemeend in het Vlaams taalgebruik wanneer men ironisch een afspraak wil bevestigen
zie ook verzamellemma Vlaamse TV
Geen smartphones meer tijdens het leren, willen we dat afspreken? (vives.be)
Hoe spreek je de naam van Gouden Schoen Lior Refaelov correct uit? RE-FA-ELOV. Willen we dat afspreken? (facebook – sporza)
Barometertje gemaakt om het wat visueler te maken. Die naald blijft netjes in het groen staan, willen we dat afspreken? (beyondgaming.be)
13 seconden per nummer zijn toegestaan, willen we dat afspreken? (demorgen.be)
Willen we dat afspreken? #Goed omgaan met elkaar #Een stem die gehoord mag worden #Medebeheer. (scoutsengidsenvlaanderen.be)
“Vanaf nu negeren we Astrid Bryan gewoon, willen we dat afspreken?” (vrt.be)
analfabeet
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 1
SN-betekenis van ongeletterd: niet geleerd
Twee derde van de leerlingen uit het bso verlaat de schoolbanken ‘functioneel ongeletterd’, bleek afgelopen week uit de nieuwe resultaten (knack.be)
In de Basiswet wordt bepaald dat aan een gedetineerde die ongeletterd is of de taal van de op hem toepasselijke procedure niet kent, bijstand wordt verleend (belgium.be)
“Als je dit kunt lezen, ben je geen ongeletterde” (spreadshirt.be)
“Ook jonge TikTokkers zijn vaak digitaal ongeletterd” (vrt.be)
Sommige Vlaamse woorden of uitdrukkingen vinden hun oorsprong of zijn populair geworden in populaire tv-reeksen zoals De kampioenen of Het eiland. Dit verzamellemma somt ze alfabetisch op:
afspreken, willen we dat ~ – Het eiland
dagschotel – F.C. De kampioenen
frietketel: gij se frietketel – Down the road
Grietje: laat maar komen, Grietje – Rad van fortuin
kampioen zijn is plezant – F.C. De kampioenen
man, man, man – F.C. De kampioenen
Marie-Jeanne – The sky is the limit
miserie, miserie, miserie – F.C. De kampioenen
nurfen – Bevergem
okselvijver – Het eiland
pijn is fijn met een p – Het eiland
poepke doen – F.C. De kampioenen
pornomens – Het eiland
protput – Het eiland
ringelen – Bevergem
team, ik ben blij dat ge in mijn ~ zit – Het eiland
vegen, en nu gaan we ~ – Callboys
verplicht, is dat ~ – Het eiland
vrolijke vrienden – Nonkel Bob
Walter: ik ga het zeggen, Walter – Rad van fortuin
wat hebben we vandaag geleerd – SOS Piet
wie zijn ze, wat doen ze, wat drijft hen – Jambers
Xavier Waterslaeghers-syndroom – F.C. De kampioenen
yo, de mannen – Het huis van wantrouwen
zever, gezever – Het eiland
-
iemand die veel porno kijkt
Via de quote “Ben jij een pornomens, Guido” uit de tv-reeks Het eiland in het Vlaamse taalgebruik gesijpeld
google 2024 .NL: 6 hits alle betrekking op .BE
zie ook verzamellemma Vlaamse TV
Bent u een pornomens, beste surfer? Multimediastudent Inti De Ceukelaire lanceert vandaag een website die nagaat of uw computer weleens op pornowebsites belandt. (vrt.be)
Is jouw lief een ‘pornomens’? Dankzij deze Vlaamse website betrap je hem! Robine van Tilburg chef online. (flair.be)
an ‘Zijt gij ne pornomens?’ tot ’That’s what she said’: de beste sitcoms op de werkvloer voor u opgelijst (humo.be)
De Belgische pornomens blijkt in de eerste plaats naar “french” op zoek te gaan, en in tweede en derde instantie naar “teen” en “MILF”. (radio1.be)
Zakenman David Sullivan wist hoe hij zijn ponden kon laten rollen. Als ondernemend pornomens baatte hij sekshops uit, lanceerde hij met Playbirds het Britse … (filmfreak.be)
Posters met onder andere “We zitten met ne pornomens in de familie”, “Den draadkameraad” en “Pas op voor het protputteke” poppen op over het hele land. (press.tbwagroup.be)
De pornomensen kunnen hun lichaam opnieuw normaal laten reageren door zes tot twaalf weken geen (internet)porno meer te bekijken. (demorgen.be)
zie ik ben blij dat je in mijn team zit
zie ook verzamellemma Vlaamse TV
-
Uitdrukking uit de tv-serie Het eiland die sindsdien in Vlaanderen algemeen taalgebruik is geworden
Zie lijst van klassiekers in de reactie hieronder.
zie ook verzamellemma Vlaamse TV
‘Ik ben blij dat je in mijn team zit.’ Het is een van de zinnetjes die na de tv-serie Het eiland in heel Vlaanderen een eigen leven zijn gaan leiden. (standaard.be)
Veel nieuwe volgers erbij, welkom, ik ben blij dat je in mijn team zit! (instangram)
’t Eerste compliment komt alvast van ons: “Ik ben blij dat ge in mijn team zit!” Aan wie ga jij deze maand een pluim uitdelen? (LinkedIn)
Kim, ik ben blij dat ge in mijn team zit. (kilovzw.be)
Dat Charles Michel nooit antwoordt met ‘Ik ben blij dat gij in mijn team zit,’ komt gewoon omdat hij de reeks nooit gezien heeft. (humo.be)
Naar de verspreking van Alain Vandam verwijzend naar Lydia Protut in de tv-reeks Het eiland wat hem de scheldnaam ‘Alain Protput Vandam’ opleverde. Sindsdien in Vlaanderen als bijnaam gebruikt. Soms ook gebruikt verwijzend naar wc’s, beerputten, ….
zie ook verzamellemma Vlaamse TV
Het is vrij gênant om aan de receptie van een bedrijf te vragen naar mevrouw Protput in plaats van mevrouw Protut. ;- (freez.be)
Waarom ook de jongste generatie weet wat “Protput” betekent (nieuwsblad.be)
Janker, Strontvlieg, Protput en co staan vanaf vandaag voor de rechter: deze rol speelden de 18 Reuzegommers tijdens fatale studentendoop van … (hln.be)
Dit zijn de voorspellingen van Protput voor het Pro League Pronostiek 2023-2024. (toernooivoetbal.be)
We zijn ondertussen al lang overgeschakeld naar ecologische zeep, shampoo, wasmiddelen, enz… , dus onze put is nu een gezonde protput🙂 (sidati.be)
We hebben heel veel geluk met het pad, want nergens moeten we onze weg zoeken of zijn er protputten, het gaat enorm vlot. (grwandelen.be)
flauwe kul
quote uit de tv-reeks Het eiland dat tot de algemene taal in Vlaanderen is gaan behoren
zie ook verzamellemma Vlaamse TV
Zinnetjes als ‘Zever, gezever’, ‘Ik ben blij dat je in mijn team zit’ of ‘Willen we dat afspreken’ worden nog steeds te pas en te onpas gedeclameerd. Freek Van de Velde, professor taalkunde aan KU Leuven, heeft het in dat verband over ‘het oor van Jan Eelen’. De bedenker en regisseur van Het eiland beschikt volgens Van de Velde over een bijzonder talent om dingen op te pikken wat gewone mensen zeggen. Dat soort zinnetjes en uitdrukkingen in een reeks verwerken is een garantie op quotes die twintig jaar later tot de standaardtaal zijn gaan behoren. (demorgen.be)
Bekijk het bord “zever, gezever” van Fien Wittevrongel op Pinterest. (pinterest)
The perfect Zever Gezever Animated GIF for your conversation. (tenor.com)
Zeg eens wat vaker tegen die nutteloze gedachten “Zever, gezever”. (fload.be)
Zever, gezever. Hier kan je praten over de actualiteit, je schoolexamens, je werk of gewoon… heerlijk nutteloos zeveren over nutteloze zaken! (pallieters.be)
Unisex T-shirt “Zever Gezever” (witte typo). From €24,95 incl. BTW & verzendkosten (alleskapot.be)
en iets meer
vnw: in België ook: iets meer dan
-honderd frank en oneffen: honderd (en) zoveel frank, iets meer dan honderd frank
vgl. centiemen, en ~
De intrede van Christus in Brussel : in het jaar 2000 en oneffen ongeveer (aarschot.bibliotheek.be)
“Zoveel als in de gazetten staat. Een burgemeester van een stad als Leuven verdient netto 4.900 euro en oneffen.” (demorgen.be)
Ne vent van 2 meter en oneffen centimeters. Ik sta met hem op een fotootje. (blogspot.be)
360 euro’s en oneffen… Dat word ne zure. (bimmerandmore.be)
vnw: achterwege blijven
Groot woordenboek der Nederlandse taal (1950): (Zuidn.) onderwege{n) blijven: achterwege blijven, niet uitgevoerd worden : dat werk zal weer onderwege blijven.
verouder(en)d?
Ruskin en Morris – zóó zegde nog Van de Velde – waren baanbrekers, maar bleven onderwege, omdat zij nog te veel beroep deden op het hart en te weinig op het verstand. (Vlaamsche Arbeid. Jaargang 8 – 1913)
Men wachtte het Koninklijk besluit…. bet bleef te lang onderwege (De Toekomst – 1893)
Onderwege gebleven op den berg van kunde, roem en fortuin. (demorgen.be)
het ontplooien van macht oftewel het massaal inzetten van politie of militairen om macht te laten zien en/of uit te oefenen
NL: machtsvertoon (o.)
Enorme machtsontplooiing in Wit-Rusland voor Russische militaire oefening vlak bij grens met Oekraïne. (NBL)
Massale machtsontplooiing van politiewagens en legereenheden bij de zoekactie naar de voortvluchtige en gewapende militair Jurgen Conings. (pal.be)
Een machtsontplooiing." Zo noemt minister van Justitie Paul Van Tigchelt (Open VLD) de actie vandaag. Ruim honderd agenten hebben op de parking in de Noorderlaan, vlak bij de Antwerpse haven, vrachtwagens gecontroleerd. De controle gebeurde samen met een rits andere diensten, onder meer Dienst Vreemdelingenzaken, de Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (SIOD) en de Europese Arbeidsautoriteit ELA. (VRTNWS)
politiek: interpellatie (o.a. bevraging van ministers)
zie bevragen
Een flink deel van de voormiddag was gewijd aan het energiebeleid en de ondervraging van minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen). (standaard.be)
Aanhangers van de regering in het parlement wisten het verzoek voor de ondervraging van de premier te blokkeren (nieuwsblad.be)
Tot deze vaststelling komt Veerle Heeren na ondervraging van Minister van Welzijn Jo Vandeurzen. (politics.be)
enquete, bevraging
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 2
Bij de ondervraging van de bevolking kwam naar boven dat 30,3% van de bevolking dit aanbod graag uitgebreid zou zien. (ba.be)
Uit de ondervraging van de consumenten blijkt dat de helft bereid is iets meer te betalen voor milieuvriendelijke en duurzame producten (vilt.be)
een attest dat de arts opstelt waarin hij verklaart dat de betrokkene al dan niet voldoet aan de normen zoals die zijn opgenomen in de wetgeving over het rijbewijs.
NL: rijbewijskeuring
Werknemers die alleen met een (bedrijfs)wagen rijden, hebben noch een veiligheidsfunctie, noch nood aan een medische schifting. (securex.be)
Er is een verschil tussen een medische schifting voor de rijbewijzen A, B en G (hier groep 1 genoemd) en de rijbewijzen C en D (hier groep 2 genoemd). (balen.be)
De kosten voor de medische schifting zijn in principe ten laste van de houder van het rijbewijs. Voor beroepschauffeurs worden in de praktijk afspraken tussen werkgever en werknemer gemaakt. (forum)
verbod om een voertuig te besturen
NL: rijontzegging
De politie betrapte hem met bijna 2 promille alcohol in het bloed achter het stuur, terwijl hij al een lopend rijverbod had. (VRTNWS)
Jaar rijverbod voor vrachtwagenbestuurder die onder invloed reed tijdens lopend rijverbod. (HLN)
Twee jaar cel en levenslang rijverbod voor hardleerse dokwerker die met auto vol lege bierblikjes om pizza ging. (GVA)
vnw: een minister interpelleren
znwb: ondervragen: (Iem. iets) vragen, bep. om zich te laten inlichten: om inlichtingen vragen, (iem.) vragen naar; – (schoolt.) (een les) overhoren; (een student) examineren; – (ambt. t.) (de minister) interpelleren.
SN betekenis ondervragen Van Dale 2024: aan een verhoor onderwerpen
zie ook andere betekenis van ondervragen
Ook Vlaams parlementslid Johan Danen (Groen) die op 30 april de minister ondervroeg en als eerste verwees naar de impact op coronapatiënten reageert (vrt.be)
Vandaele ondervroeg de minister over de kwestie in de commissie Leefmilieu van het Vlaams Parlement. (vilt.be)
Diverse leden ondervragen de Minister over de uitbrei- ding die de Regering wil geven aan de in artikel 1, 4° (dekamer.be)
De parlementsleden ondervroegen de minister over het teruglopende aantal zwemlessen op de lagere scholen in Vlaanderen. (hln.be)
Een parlementslid heeft veel mogelijkheden om de leden van de regering voortdurend te ondervragen. (vlaamsparlement.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.