Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #6471

    van de stomme gebaren
    (uitdr.)

    doen alsof ge van niets afweet

    vgl. gebaren; gebaren, van niets ~; krommenaas, van ~ gebaren

    als je in zo’n dossier niet van bij het begin aan tafel meezit en telkens afwacht ,moet je niet van de stomme gebaren als de rest stappen vooruit zet. (cerclebruggeforum.be)

    Gewoon doen en als ze je tegenhouden van de “stomme” gebaren. (VL deelnemer uit Erpe-Mere op motor-forum.n)

    Het was nog de tijd dat in de meeste parochies wie gescheiden was best wijselijk van de stomme gebaarde. (filosofenfontein.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 17:17
    0 reactie(s)

    #6472

    gebaren
    (ww. gebaarde, gebaard)

    doen alsof, veinzen

    vnw: veinzen, doen alsof

    Van Dale 2016 online: BE; spreektaal

    zie ook: krommenaas, van ~ gebaren; gebaren, van niets ~; van de stomme gebaren

    Ze gebaarde dat ze sliep.

    “Men smalt op u? gebaert dat gy het niet en hoort.” – uit ‘De Gramschap’, Livinus de Meyer, 1725

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 17:17
    0 reactie(s)

    #6473

    van de stomme gebaren
    (uitdr.)

    doen alsof ge van niets afweet

    vgl. gebaren; gebaren, van niets ~; krommenaas, van ~ gebaren

    als je in zo’n dossier niet van bij het begin aan tafel meezit en telkens afwacht ,moet je niet van de stomme gebaren als de rest stappen vooruit zet. (cerclebruggeforum.be)

    Gewoon doen en als ze je tegenhouden van de “stomme” gebaren. (VL deelnemer uit Erpe-Mere op motor-forum.n)

    Het was nog de tijd dat in de meeste parochies wie gescheiden was best wijselijk van de stomme gebaarde. (filosofenfontein.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 17:17
    0 reactie(s)

    #6474

    van de stomme gebaren
    (uitdr.)

    doen alsof ge van niets afweet

    vgl. gebaren, van niets ~;

    als je in zo’n dossier niet van bij het begin aan tafel meezit en telkens afwacht ,moet je niet van de stomme gebaren als de rest stappen vooruit zet. (cerclebruggeforum.be)

    Gewoon doen en als ze je tegenhouden van de “stomme” gebaren. (VL deelnemer uit Erpe-Mere op motor-forum.n)

    Het was nog de tijd dat in de meeste parochies wie gescheiden was best wijselijk van de stomme gebaarde. (filosofenfontein.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 17:16
    0 reactie(s)

    #6475

    gebaren, van niets ~
    (uitdr.)

    doen alsof er niets aan de hand is

    vnw: doen alsof zijn neus bloedt, niets laten blijken

    VD2016 online: BE

    zie ook gebaren; krommenaas, van ~ gebaren; van de stomme gebaren

    Klaasje gebaarde van niets, maar toen hij aan de beurt kwam speelde hij ijskoud een uitdagende boogiewoogiepersiflage van de opgelegde Beethovensonate. (Het zoemen van de bierkaai – Gust Gils)

    In ’t stille spiedt hij het rentenierke af en gebaart van niets. Tegen avond echter trekt hij met een spade onder den arm, bij zijn gebuur binnen. (In oorlogstijd: uit het dagboek van Stijn Streuvels)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 17:16
    2 reactie(s)

    #6476

    gebaren, van de stomme ~

    zie van de stomme gebaren

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 17:15
    0 reactie(s)

    #6477

    stomme, van de ~ gebaren

    zie van de stomme gebaren

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 17:15
    0 reactie(s)

    #6478

    van de stomme gebaren
    (uitdr.)

    doen alsof ge van niets afweet

    als je in zo’n dossier niet van bij het begin aan tafel meezit en telkens afwacht ,moet je niet van de stomme gebaren als de rest stappen vooruit zet. (cerclebruggeforum.be)

    Gewoon doen en als ze je tegenhouden van de “stomme” gebaren. (VL deelnemer uit Erpe-Mere op motor-forum.n)

    Het was nog de tijd dat in de meeste parochies wie gescheiden was best wijselijk van de stomme gebaarde. (filosofenfontein.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 17:14
    0 reactie(s)

    #6479

    krommenaas, van ~ gebaren
    (uitdr.)

    zich van den domme houden

    Van Dale 2018 online: BE

    < van krommen haas gebaren

    zie ook: van koo gebaren; van pijke(n)s gebaren; peekes, van ~ gebaren; gebaren, van niets ~

    Ik zei ’m dat hij mij nog geld moest, maar hij gebaarde van krommenaas.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 17:10
    5 reactie(s)

    #6480

    hoving
    (zn. v.; ~en)

    vnw:
    •tuin, moestuin, bloementuin
    •boomgaard

    Hofstraat: Verbindt Zirkstraat met Oude Beurs. Zo genoemd omdat ze geopend werd op een hoving “den steger geheeten den Hoff” (circa 1350). (inventaris.onroerenderfgoed.be)

    Een hoving is een (moes- of bloemen-)tuin (dbrc.be)

    De laatste keer dat ik op ’t Kasteeltje bij hem was, slofte de oude man door de hoving van het park (maldegem.be)

    En ten slotte eindigen bij de nieuwe berk. Hij is de jongste in de hoving en is nog geen blad veranderd sinds zijn planting. Alsof hij er voor altijd zo wil staan: onbegonnen als een kleine ritseling. (standaard.be)

    Kasteel Vanackere en gemeentelijke hovingen. Vanackerestraat 16 – 8560 Wevelgem. (wevelgem.be)

    Op 21 juli is het de hele dag feest in de hovingen van de oude pastorie in Bassevelde in de Nieuwe Boekhoutestraat 26. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 08:25
    0 reactie(s)

    #6481

    hof
    (de ~ (m.), hoven)

    tuin

    Middelnederlands Woordenboek, hof: Omheining, omheinde ruimte, plaats; synoniem van middelnederlands tuun

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Hof: Omsloten stuk grond, met bloemen, boomen en andere gewassen beplant.
    - in geheel Vlaamsch België het gewone woord voor tuin
    - in Holland, een dichterlijk of een deftig woord (vgl. gaarde)

    Klik op de afbeelding
    GARDENS IN THE RUBENS HOUSE - ANTWERP
    Hof van het Rubenshuis in Antwerpen

    vgl. hoving

    Mijnen hof ziet er al heel wat beter uit, nadat ik het gras heb afgereden.

    > andere betekenis van hof

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 08:19
    2 reactie(s)

    #6482

    hout vasthouden
    (uitdr.)

    Het lot bezweren door de formule ‘ik zal maar hout vasthouden’ uit te spreken en tegelijk iets uit hout aan te raken. Het aanraken van hout is een vast ritueel.
    Het is een vorm van bijgeloof om daardoor het ongeluk af te wenden en om het positieve te beïnvloeden.

    vnw: hout vasthouden!: afkloppen! (spreuk om ongeluk te bezweren)

    De uitdrukking bestaat in veel andere talen zoals:
    < Frans: toucher du bois
    < Engels: touch wood, knock on wood (VS)
    < Duits: auf Holz klopfen (soms samen met Toi, toi, toi)
    < Zweeds: ta i trä/peppar peppar (vat in hout vast/peper peper)
    < Noors: bank i bordet (klop op de houten plank)

    Van Dale 2013-online: Belgisch-Nederlands

    Als men zegt “hout vasthouden”, maar er geen houten voorwerp binnen handbereik is, mag men in dit noodgeval ook zijn (houten) kop aanraken.

    Ik ben dit jaar nog geen enkele keer ziek geweest. Ik zal maar hout vasthouden.

    Voorlopig hebben slechts twee personeelsleden positief getest, maar het blijft hout vasthouden. (demorgen.be)

    “Na vijf jaar word ik ‘genezen’ verklaard, en nu ben ik – hout vasthouden – nog altijd gezond.” (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 08:16
    0 reactie(s)

    #6483

    hout vasthouden
    (uitdr.)

    Het lot bezweren door de formule ‘ik zal maar hout vasthouden’ uit te spreken en tegelijk iets uit hout aan te raken. Het aanraken van hout is een vast ritueel.
    Het is een vorm van bijgeloof om daardoor het ongeluk af te wenden en om het positieve te beïnvloeden.

    vnw: hout vasthouden!: afkloppen! (spreuk om ongeluk te bezweren)

    De uitdrukking bestaat in veel andere talen zoals:
    < Frans: toucher du bois
    < Engels: touch wood, knock on wood (VS)
    < Duits: auf Holz klopfen (soms samen met Toi, toi, toi)
    < Zweeds: ta i trä/peppar peppar (vat in hout vast/peper peper)
    < Noors: bank i bordet (klop op de houten plank)

    Van Dale 2013-online: Belgisch-Nederlands

    Als men zegt “hout vasthouden”, maar er geen houten voorwerp binnen handbereik is, mag men in dit noodgeval ook zijn (houten) kop aanraken.

    Ik ben dit jaar nog geen enkele keer ziek geweest. Ik zal maar hout vasthouden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 08:14
    0 reactie(s)

    #6484

    over zijn hout gaan
    (uitdrukking)

    te ver gaan

    vnw: over zijn hout gaan: te ver gaan, de perken te buiten gaan

    Van Dale on line: BE niet algemeen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Over zijn hout(je)gaan, over de schreef, de perken te buiten gaan, eig. iemands crediet overschrijden. In Noord-Nederland onbekend.

    “Ganzenspel dat was voor de kleineren. Dan werd er gezeurd en bedrogen, tot er ruzie van kwam. Onverbiddelijk werden we naar ons bed gestuurd. zie zeuren
    Als het erg over zijn hout ging werd er wel eens een oorveeg uitgedeeld,(…)” (Website Jan De Cooman – Appelterre)

    “Daar stonden meer dan vijftig menschen rond.
    Negemassij!… Het ging over zijn hout. Wie zou het uitgestaan hebben?” (Ernest Staas van A. Bergmann)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 08:13
    0 reactie(s)

    #6485

    hout, niet meer weten van welk ~ pijlen maken
    (uitdr.)

    ten einde raad, radeloos

    vnw: niet meer weten van welk hout pijlen maken: niet meer weten wat te beginnen, ten einde raad zijn

    Van Dale 2005: (algemeen Belgisch-Nederlands) niet meer weten van welk hout pijlen ‘te’ maken
    zie ook: waarop of waaraan

    Fonske zit zo in de problemen en de schulden dat hij niet meer weet van welk hout pijlen maken.

    “De Vlaamse werkgevers weten duidelijk niet van welk hout pijlen maken”, klinkt het in een persbericht van Manpower. (vrt.be)

    “Een paar dagen voor het gebeurde, kwam Dis bij mij thuis. Hij zat er totaal door, wist niet meer van welk hout pijlen te maken.” (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 08:12
    2 reactie(s)

    #6486

    houden aan
    (uitdrukking)

    erop staan om iets te doen, iets niet nalaten

    vnw: eraan houden dat: willen, erop staan

    < letterlijke vertaling van het Franse ‘tenir à’

    ook eraan houden; zich eraan houden

    vnw: eraan houden dat: willen, erop staan

    Van Dale 2013 online Belgisch-Nederlands (niet algemeen)
    DS2015 eraan houden: geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)

    Geachte collegae, ik houd eraan, u allen voor onderhavige gunst terdege te zullen compenseren, en laat u de betaling dientengevolge eerstdaags geworden.

    Wij houden eraan u te bedanken voor uw hulp.

    bloemlezing De Standaard:
    Beide partijen houden eraan elkaar te bedanken voor de samenwerking gedurende de voorbije jaren (standaard.be)
    De organisatoren van de Omloop Het Nieuwsblad houden eraan voor de start van de openingsklassieker één minuut ingetogen stilte te …(standaard.be)
    Ze houden eraan goed voor de dag te komen.(standaard.be)
    enz.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 08:09
    0 reactie(s)

    #6487

    zich eraan houden
    (uitdr.)

    erop staan, zich engageren

    vnw: eraan houden dat: willen, erop staan

    zie ook houden aan

    Ik heb gesprekken gehad met de directie en ik houd me eraan om te blijven tot het einde van de competitie. (hln.be)

    Wij houden ons eraan deze gegevens voor geen enkel ander doeleind te gebruiken of te verdelen (paintballgames.be)

    Ik houd me eraan om daar geen uitspraken over te doen, iedereen moet zijn rol spelen. (vlaamsparlement.be)

    Hij houdt zich eraan om niets te onthullen aan derden, met inbegrip van dochterondernemingen en andere ondernemingen (ebp.be)

    Wij houden ons eraan om de kennis die we al jaren opgebouwd hebben ter beschikking te stellen van onze klanten (ba.be)

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 08:09
    2 reactie(s)

    #6488

    hospitaliseren
    (ww. hospitaliseerde, gehospitaliseerd)

    in ziekenhuis of hospitaal opnemen, hospitalisatie

    Meestal in de passieve vorm: gehospitaliseerd worden.

    vnw

    Van Dale 2016 online: BE

    In tegenstelling tot VRTtaal.net:
    Hospitaliseren betekent: zo gewend raken aan de verzorging in een ziekenhuis of inrichting dat men zich daarbuiten moeilijk kan handhaven. Niet gebruiken voor: in een ziekenhuis opnemen.

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Ik moet volgende week gehospitaliseerd worden voor een operatie aan de meniskes.

    Het plan van de dokter is om mij een week te hospitaliseren en tijdens deze week intensieve revalidatie te volgen. (Zoals het zo op het internet te lezen staat, gaat die dokter de revalidatie volgen ;)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 08:07
    0 reactie(s)

    #6489

    hospitalisatie
    (de ~ (v.), ~s)

    ziekenhuisopname

    Van Dale 2016 online: BE

    vnw

    DS2015 standaardtaal

    vgl. hospitaliseren; hospitalisatieverzekering; hospitalisatiekosten

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Na mijn hospitalisatie moest ik nog 2 weken recupereren.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 08:06
    0 reactie(s)

    #6490

    hospitalisatieverzekering
    (de ~ (v.), ~en)

    aanvullende verzekering voor onverwachte ziekenhuiskosten, ziekenhuisdekking

    vnw

    Van Dale 2014 online: in België

    DS2015 standaardtaal

    zie ook hospitalisatie; verzamellemma geneeskunde

    Als ge een hospitalisatieverzekering hebt, dan betaalt die voor een kamer alleen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Nov 2022 08:06
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.