Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door de Bon

    pekken
    (ww., pekte, gepekt)

    hard werken, zwoegen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Oneigenlijk, met verzwegen object. Hard werken. Gewestelijk, b.v. in Antwerpen.
    - Ik heb mogen pekken om in tijds gedaan te krijgen, schuerm. (1865-1870) (ook corn.-vervl.).

    ook in West-Vlaanderen

    Gepekt dat ik gedaan heb, in 2 uur tijd heel het huis gekuist (kuisen).

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 02 Jan 2021 14:53
    3 reactie(s)

    Den Botaniek

    plantentuin van ongeveer 1 hectare aan de Leopoldstraat in Antwerpen. Ook Den Botanieken Hof genoemd.

    zie ook de Botanique in Brussel

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Frans: botanique
    Plantkundig, verouderd, maar nog gewestelijk in gebruik in Vlaams-Belgiƫ in de verbinding botanieke hof, botanische tuin
    - Reeds ’s morgens vroeg vergaderde men in den botanieken hof. (in Briefwisseling Conscience (1846)).

    Klik op de afbeelding
    Botanical garden
    Deel van Den Botaniek

    “Om even op adem te komen, is den Botaniek perfect. Klassiek geval van een verborgen pareltje: aan de straatkant loop je er gemakkelijk nietsvermoedend voorbij en eenmaal je binnen bent, is het moeilijk in te beelden dat je hier pal in het centrum bent, op een paar meter van de Meir en de drukke Leien.” (antwerpengeeft.com)

    “Den Botaniek (botanische tuin), Open Monumentendag.
    Apotheker Peter van Coudenberghe (1517-1599) legde een unieke kruiden- en plantentuin aan voor het aanpalende St-Elisabethziekenhuis. Meer dan 600 verschillende planten gebruikte hij om geneesmiddelen te bereiden. Deze plantentuin bestaat tot op de dag van vandaag….” (findout.be)

    “Arbeiders van de stad pulken voorzichtig siliconen los in de serres van den Botaniek in de Leopoldstraat. Daar zijn vorige week de werken gestart na de ravage die de zware hagelstorm in juni veroorzaakte.” (hln.be 2014)

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 02 Jan 2021 14:53
    2 reactie(s)

    Sinterklaas
    (de ~ (m.) , ~klazen, begrip)

    Het naamfeest met de betekenis zoals in: Het is Sinterklaas vandaag

    Is vanzelfsprekend SN, maar heeft in BE en NL toch enkele betekenisverschillen:

    BE: Sinterklaas wordt op 6 december gevierd waarbij de kinderen ’s morgens uitgestald speelgoed en snoep vinden. En ook wel eens sporen van deugenietenstreken van Zwarte Piet.

    NL: Sinterklaas wordt op 5 december gevierd, waarbij het ‘s avonds ’pakjesavond’ is, zowel voor kinderen als volwassenen. Die pakjesavond is meer zoals in BE Kerst- of Nieuwjaarsavond: soms met verrassingspakjes, loterijen, … Op wikipedia vindt men typisch NL termen als Sinterklaasdobbelen.

    Van Dale 2014 online kent dit betekenisverschil niet en gebruikt enkel de NL betekenis:
    ‘(metonymisch) naam- en feestdag van Sint-Nicolaas (6 december) of de vooravond daarvan, een belangrijk huiselijk feest waarop geschenken worden uitgewisseld’
    Elders wordt bij lootje de typisch NL voorbeeldzin ‘lootjes trekken voor sinterklaas’ ongemarkeerd gebruikt.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Sinterklaas: gevormd uit Sint heer Klaas.

    Zie ook Sint-Niklaas

    Vandaag, 6 december, is het Sinterklaas en hebben alle brave kinderen bij het opstaan speelgoed en snoep in de living gevonden. En dat Zwarte Piet gepasseerd is, is ook duidelijk: alle stoelen stonden ondersteboven opeengestapeld.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 02 Jan 2021 14:52
    0 reactie(s)

    hellen naar
    (ww., helde, geheld + vz)

    neigen naar, trekken op

    Van Dale online: gewestelijk, van kleuren

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: hellen
    Overeenkomst vertoonen met, zweemen, trekken naar iets of iemand; eigenlijk: den kant opgaan van het genoemde.
    - Naar zijn vader hellen, naar hem aarden (Kempen).

    Het geel van uw bloes helt meer naar het groene dan naar het gele.

    Het zalmachtige roze helt meer naar het lichtoranje.

    Mooi om te zien hoe het dochtertje van Vince en Anja helemaal naar de moeder helt; met dezelfde lach en streekjes.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 02 Jan 2021 14:51
    0 reactie(s)

    spriengkane
    (zn. m. -n)

    sprinkhaan

    < Middelnederlands: sprinchane (begin 14e eeuw) (Woordenboek der Nederlandsche Taal)

    Me boontjes zien opgeten van de spriengkanen.
    (Mijn boontjes zijn opgegeten van de sprinkhanen.)

    Regio Vlaamse Kust
    Bewerking door de Bon op 02 Jan 2021 14:50
    0 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.