Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
weg, ervantussen
vnw: ervanonder trekken: ervandoor gaan
Typisch Vlaams: ervanonder muizen: ertussenuit knijpen
(informeel) Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
VD online: Belg.-Ned. in de verbinding trekken, ervanonder ~
vnw: hij is ervanonder: hij is ervandoor
ervanonder trekken, ook ~ gaan, ~ zijn
zie ook ervanonderdoor
Ik ben ervanonder, mannekes. Tot morgen.
De Jean? Hij is er al een kwartier geleden vanonder gegaan. Zonder zelfs goeiendag te zeggen.
Tijdens de nacht zijn de Duitsers ervanonder getrokken. (landvannevele.com)
Onderaannemer muist ervanonder. (hln.be)
Hij kon geen concreet antwoord formuleren en probeerde ervanonder te muizen door weg te wandelen. (standaard.be)
weg, ervantussen
vnw: ervanonder trekken: ervandoor gaan
Typisch Vlaams: ervanonder muizen: ertussenuit knijpen
(informeel) Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
VD online: Belg.-Ned. in de verbinding trekken, ervanonder ~
vnw: hij is ervanonder: hij is ervandoor
ervanonder trekken, ook ~ gaan, ~ zijn
zie ook ervanonderdoor
Ik ben ervanonder, mannekes. Tot morgen.
De Jean? Hij is er al een kwartier geleden vanonder gegaan. Zonder zelfs goeiendag te zeggen.
Tijdens de nacht zijn de Duitsers ervanonder getrokken. (landvannevele.com)
Onderaannemer muist ervanonder. (hln.be)
Hij kon geen concreet antwoord formuleren en probeerde ervanonder te muizen door weg te wandelen. (standaard.be)
dubbele ontkenning voor niemand
Hij heeft heel lang langs de kant staan liften. In 2 uur had hij niemand niet gezien.
De vrouw die niemand niet heeft gekend, die ze pas nog hebben gevierd voor haar 70 jaar op de troon, is ineens uit hun leven verdwenen. (vrt.be)
Galeries niet, collectioneurs niet, niemand niet. (demorgen.be)
aanhanger van het rattachisme dat een aansluiting van Wallonië bij Frankrijk voorstaat
zou in principe SN kunnen zijn maar geen of weinig gebruik van het begrip in .NL of .NL bronnen
En hier en daar loopt zelfs nog een enkele rattachist rond – mensen die Wallonië willen loskoppelen en bij Frankrijk aanhechten. (vrt.be)
In de herfst van zijn leven werd hij rattachist. Vlaanderen hoorde zich van België af te scheuren, Brussel moest een internationaal statuut krijgen (demorgen.be)
De komende dagen laten we de regionalist José Fontaine, de rattachist Jacques Hoyaux en de belgicist Elio Di Rupo aan het woord. (standaard.be)
aanhanger van het rattachisme dat een aansluiting van Wallonië bij Frankrijk voorstaat
zou in principe SN kunnen zijn maar geen of weinig gebruik van het begrip in .NL of .NL bronnen
En hier en daar loopt zelfs nog een enkele rattachist rond – mensen die Wallonië willen loskoppelen en bij Frankrijk aanhechten. (vrt.be)
In de herfst van zijn leven werd hij rattachist. Vlaanderen hoorde zich van België af te scheuren, Brussel moest een internationaal statuut krijgen (demorgen.be)
De komende dagen laten we de regionalist José Fontaine, de rattachist Jacques Hoyaux en de belgicist Elio Di Rupo aan het woord. (standaard.be)
de stroming die de aansluiting van Wallonië bij Frankrijk voorstaat
zou in principe SN kunnen zijn, maar weinig of geen gebruik van het begrip in .NL
vgl. rattachist
Het idee om bij Frankrijk aan te sluiten, het zogenaamde rattachisme, is sindsdien altijd zachtjes blijven sudderen in Wallonië (standaard.be)
André Renard (links en midden) en José Happart (rechts) waren voorstanders van separatisme en rattachisme (demorgen.be)
Het woord rattachisme is met rattig, ratel, rataplan en ratjetoe geknipt voor een stafrijm. (knack.be)
In de loop der jaren raakt hij onder de indruk van het rattachisme. In 1999 richt hij het Rassemblement Wallon-France op (vrt.be)
vnw: zich gewonnen geven, zich onderwerpen, toegeven
verouder(en)d?
Dan, ik heb ongelijk gehad; ik had mij moeten ten onder geven, want ik heb mij en u allen in het ongeluk gestort. (Pieter Frans van Kerckhoven – Antwerpen)Dan zou ik mij ten onder geven en erkennen dat er tooverij bestaat. (idesetautres.be)
Impotentia, onmacht, nooit Maskaroen! Heb ik mij ooit ten onder gegeven? Waarom heet ik Lucifer! (Maskaroen – Gerard Walschap)
vnw: onbekend, niet bestaand
Zuidnederlands Woordenboek (Walter De Clerck – 1981): Inz. in pred. gebr.: onbekend, niet bestaande.
“In de vergunningsaanvraag is er nu sprake dat de geurhinder onbestaande zou zijn, maar dat is niet zo. (nieuwsblad.be)
Soms overvalt het me omdat ik te diep doordenk over mijn toekomst die onbestaand is. (demorgen.be)
Via het Internet worden er vaak tegen betaling een aantal diensten of goederen aangeboden die achteraf onbestaande blijken te zijn. (kuleuven.be)
onbeleefd persoon, pummel
vnw: onbeschoft persoon
VD: BE, spreektaal onbeschoft mens
zie ook gestampte boer, gestampt
Castricum heeft op Van den Bogaert een onuitwisbare indruk nagelaten. ‘Ik werk al 25 jaar voor televisie. Die Hollander is de grootste onbeschofterik die ik ooit tegenkwam’, zegt hij. ‘Hij gebruikte zijn camera als een wapen en liep rond met een air alsof hij de waarheid in pacht had.’
http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=G0H3NAFOU, 11 maart 2012 (ANW)
Onbeschofterik! Ge kunt een goeiendag zeggen tegen de mensen als ge binnenkomt!
demorgen.be: De grootste onbeschofteriken trekken aan het langste eind. De brave dutskes – ik reken ons daar voor de makkelijkheid even bij – zien na een uur wachten pas aangekomen passagiers de hele rij voorbijsteken.
onbeschaamd mens, iem. die zich niet “geneert”
vnw: onbeschaamd persoon
Van Dale 2016 online: BE
Als ik dat schavuitengebroed eens afroste met de schee van mijn degen, zou de onbeschaamderik wel ophouden! (uit De legende van Uilenspiegel)
onbeleefd, brutaal persoon
vnw: onbeleefd persoon
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 3
Gij se onbeleefderik, weet ge wel tegen wie dat ge spreekt?
Een derde passagier mengde zich: “Ik denk dat we het er allemaal over eens zijn dat jíj de onbeleefderik bent.” (nieuwsblad.be)
afgezien, ongeacht
vnw: onafgezien van: afgezien van, ongeacht
Van Dale 1995 (in Belg.)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands niet algemeen
vrttaal.net: contaminatie van ongeacht en afgezien
ook: onafgezien van, onafgezien of
Onafgezien van zijn bescheiden postuur was Napoleon toch een indrukwekkende figuur.
Wannes Raps kreeg, onafgezien zijn armzalig bestaan, toch een schoon begrafenis van pastoor Munte. (Wij, Heren van Zichem.)
Onafgezien of hij komt of niet gaat de vergadering toch door.
Ze vinden dat ieder kind, onafgezien van hun rangorde in het gezin of het statuut van de ouders, recht heeft op evenveel kinderbijslag. (deredactie.be)
Belgische rechters zijn sinds 1999 bevoegd voor alle misdaden tegen de menselijkheid, onafgezien van de plaats van het gebeuren. (standaard.be)
Rechtspraak leert dat er bij ongevallen met vluchtmisdrijf, onafgezien van de zware boetes, door het parket ook meestal een intrekking van het rijbewijs wordt geëist. (standaard.be)
De belasting is verschuldigd door de uitbater van de nachtwinkel, onafgezien of de maatschappelijke zetel in de gemeente gevestigd is. (ninove.be)
afgezien, ongeacht
vnw: onafgezien van: afgezien van, ongeacht
Van Dale 1995 (in Belg.)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands niet algemeen
vrttaal.net: contaminatie van ongeacht en afgezien
ook: onafgezien van, onafgezien of
Onafgezien van zijn bescheiden postuur was Napoleon toch een indrukwekkende figuur.
Wannes Raps kreeg, onafgezien zijn armzalig bestaan, toch een schoon begrafenis van pastoor Munte. (Wij, Heren van Zichem.)
Onafgezien of hij komt of niet gaat de vergadering toch door.
deredactie.be: Ze vinden dat ieder kind, onafgezien van hun rangorde in het gezin of het statuut van de ouders, recht heeft op evenveel kinderbijslag.
standaard.be: Belgische rechters zijn sinds 1999 bevoegd voor alle misdaden tegen de menselijkheid, onafgezien van de plaats van het gebeuren.
standaard.be: Rechtspraak leert dat er bij ongevallen met vluchtmisdrijf, onafgezien van de zware boetes, door het parket ook meestal een intrekking van het rijbewijs wordt geëist.
circulaire, rondzendbrief, rondschrijven
vnw: circulaire, openbaar rondschrijven
DS2015 standaardtaalomzendbrief is standaardtaal in België (VRT-Taalnet)
De ouders worden via een omzendbriefje vriendelijk doch dringend verzocht om zich te houden aan een fruit- of groentensnack op donderdag.
vrijwel, nagenoeg, haast, zo goed als
vnw: nagenoeg, vrijwel, zo goed als, om zo te zeggen
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
vrt.taalmail: ‘Omzeggens’ behoort niet tot de standaardtaal. (ondanks bloemlezing onder)
Hij doed omzeggens niks.
“Drie opeenvolgende jaren is er omzeggens geen regen gevallen in het Zuid-Afrikaanse Kaapstad.” (De Morgen)
bloemlezing De Standaard:
Een tot dusver nog niet geïdentificeerde man is omzeggens voor de deur van een appartementje in een gebouw aan de Theodore Verhaeghenstraat 87 in … (standaard.be)
… bijvoorbeeld schoolgeld, terwijl het onderwijs nu omzeggens gratis is. (standaard.be)
Zaterdagavond is langs de Steense Dijk in Stene (Oostende) het voormalige restaurant ‘t Oud Vliegveld omzeggens volledig uitgebrand. (standaard.be)
Oké, hier gaan we: let er eens op hoe vaak Nederlanders ’zeg maar’ zeggen. Ze zeggen het, zeg maar, omzeggens om de zes woorden. (standaard.be)
enz.
bloemlezing vrt.be:
De tablets vervangen omzeggens alle boeken en schriften.(vrt.be)
Over wat Van Ermen met LDD van plan is, is omzeggens niets bekend. (vrt.be)
De kans dat Trump in de Senaat uit zijn functie wordt gezet, is omzeggens onbestaande. (vrt.be)
“De Lente” verzamelt omzeggens alles waar Brusselmans voor stond en wat hem vandaag nog altijd een moderne uitstraling geeft.(vrt;be)
enz.
vrijwel, nagenoeg, haast, zo goed als
uitspraak: [?mz???s]
vnw: nagenoeg, vrijwel, zo goed als, om zo te zeggen
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
vrt.taalmail: ‘Omzeggens’ behoort niet tot de standaardtaal. (ondanks bloemlezing onder)
Hij doed omzeggens niks.
“Drie opeenvolgende jaren is er omzeggens geen regen gevallen in het Zuid-Afrikaanse Kaapstad.” (De Morgen)
bloemlezing De Standaard:
Een tot dusver nog niet geïdentificeerde man is omzeggens voor de deur van een appartementje in een gebouw aan de Theodore Verhaeghenstraat 87 in … (standaard.be)
… bijvoorbeeld schoolgeld, terwijl het onderwijs nu omzeggens gratis is. (standaard.be)
Zaterdagavond is langs de Steense Dijk in Stene (Oostende) het voormalige restaurant ‘t Oud Vliegveld omzeggens volledig uitgebrand. (standaard.be)
Oké, hier gaan we: let er eens op hoe vaak Nederlanders ’zeg maar’ zeggen. Ze zeggen het, zeg maar, omzeggens om de zes woorden. (standaard.be)
enz.
bloemlezing vrt.be:
De tablets vervangen omzeggens alle boeken en schriften.(vrt.be)
Over wat Van Ermen met LDD van plan is, is omzeggens niets bekend. (vrt.be)
De kans dat Trump in de Senaat uit zijn functie wordt gezet, is omzeggens onbestaande. (vrt.be)
“De Lente” verzamelt omzeggens alles waar Brusselmans voor stond en wat hem vandaag nog altijd een moderne uitstraling geeft.(vrt;be)
enz.
om, voor; door, wegens, ten gevolge van, vanwege
vnw: in België ook: wegens, om reden van
taal.vrt.be: “omwille van” drukt in het Nederlands een doel uit, geen reden; het is synoniem met “ten behoeve van, ter wille van”
Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen
DS2015 geen standaardtaal
standaardtaal in België status onduidelijk
Die schilder is vooral gekend omwille van zijn abstracte werk.
Omwille van het slechte weer kan de barbecue niet doorgaan.
“VIER vervangt laatavondfilm omwille van ‘ongepaste inhoud’”
(Titel HLN 21.11.15)
gezagvoerder (van een zeeschip) die lange reizen maakt
zie ook lange omvaart
vnw: vnw: kapitein ter/op de lange omvaart: op de grote vaart
NL: kapitein op de grote vaart
Van Dale:
(Belgisch-Nederlands, scheepvaart) kapitein ter lange omvaart
(leenvertaling van Fr. navigation au long cours),
op de grote vaart
Nadat hij daar was afgestudeerd, werd hij kapitein ter lange omvaart en voerde het bevel over tankschepen. (vandaag.be)
De loodsen zijn allen kapitein ter lange omvaart en hebben een lange maritieme carrière achter de rug. (Wikipedia)
kort verzuim, buitengewoon verlof (werkonderbreking met behoud van loon, geoorloofd bij bepaalde familiegebeurtenissen)
< Frans: congés de circonstances
vnw: (bnl.) buitengewoon verlof (voor o.a. huwelijk, overlijden familielid enz.)
Van Dale 2017 online: BE
ook klein verlet
Werknemers die trouwen krijgen 3 dagen omstandigheidsverlof.
Familiaal verlof valt niet onder het omstandigheidsverlof omdat het onbetaald is.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.