Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #47901

    zeem
    (het ~, de ~ (m.), geen mv.)

    honing

    (1201-1250 ‘ongepijnde honing’) verwant met Grieks haima (bloed), en dan met de betekenis ‘dikkige vloeistof’, volgens anderen verwant met zeel en dan met de betekenis ‘weefsel’

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    Honig: inz. ter aanduiding van den z.g. maagdenhonig, den honig die reeds vóór het pijnen uit de raten druipt en die als de allerfijnste wordt beschouwd, maar ook gebruikt voor honig in het alg.; beide toep. zijn overigens vaak moeilijk te scheiden; waar honig en zeem samen worden genoemd, duidt dat laatste woord den maagdenhonig aan.
    Vooral gewestelijk in Vlaams-België nog bewaard.

    zie ook de uitdr.: zeem aan zijn baard strijken

    Meetjesland: ziëm

    honey

    Warme melk met zeem is goed voor je verkoudheid.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 15 Jul 2018 22:36
    0 reactie(s)

    #47902

    zeem
    (het ~, de ~ (m.), geen mv.)

    honing

    (1201-1250 ‘ongepijnde honing’) verwant met Grieks haima (bloed), en dan met de betekenis ‘dikkige vloeistof’, volgens anderen verwant met zeel en dan met de betekenis ‘weefsel’

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    Honig: inz. ter aanduiding van den z.g. maagdenhonig, den honig die reeds vóór het pijnen uit de raten druipt en die als de allerfijnste wordt beschouwd, maar ook gebruikt voor honig in het alg.; beide toep. zijn overigens vaak moeilijk te scheiden; waar honig en zeem samen worden genoemd, duidt dat laatste woord den maagdenhonig aan.
    Vooral gewestelijk in Vlaams-België nog bewaard.

    zie ook de uitdr.: zeem aan zijn baard strijken

    Meetjesland: ziëm

    honey

    Warme melk met zeem is goed voor je verkoudheid.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 15 Jul 2018 22:36
    0 reactie(s)

    #47903

    rood licht
    (het rode licht, rode lichten)

    verkeerslicht, stoplicht

    Stoplicht, Nederland

    Als we langs daar rijden hebben we minder rode lichten onderweg.

    Aan de derde rode lichten slaat ge linksaf.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 15 Jul 2018 22:22
    3 reactie(s)

    #47904

    zeem
    (het ~, de ~ (m.), geen mv.)

    honing

    (1201-1250 ‘ongepijnde honing’) verwant met Grieks haima (bloed), en dan met de betekenis ‘dikkige vloeistof’, volgens anderen verwant met zeel en dan met de betekenis ‘weefsel’

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    Honig: inz. ter aanduiding van den z.g. maagdenhonig, den honig die reeds vóór het pijnen uit de raten druipt en die als de allerfijnste wordt beschouwd, maar ook gebruikt voor honig in het alg.; beide toep. zijn overigens vaak moeilijk te scheiden; waar honig en zeem samen worden genoemd, duidt dat laatste woord den maagdenhonig aan.
    Vooral gewestelijk in Vlaams-België nog bewaard.

    zie ook de uitdr.: zeem aan zijn baard strijken

    Meetjesland: ziëm

    Warme melk met zeem is goed voor je verkoudheid.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 15 Jul 2018 22:20
    0 reactie(s)

    #47905

    gemeenschapsschool
    (zn. v.; ~scholen)

    school van het gemeenschapsonderwijs

    Van Dale 2018 online: BE

    Dender is een gemeenschapsschool waarbij het team zich engageert voor elk kind. (bsgodender.be)

    De Letterbijter wordt Gemeenschapsschool | BRUZZ

    Elke vrijdagvoormiddag maken de leerlingen uit het derde leerjaar van gemeenschapsschool ‘De Regenboog’ (Sint-Pieters) de verplaatsing. (ocmw-brugge.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 15 Jul 2018 22:17
    0 reactie(s)

    #47906

    cantussen
    (ww. cantuste, gecantust)

    aan een cantus deelnemen

    google2018:
    “het cantussen”: .BE (>147); .NL (8 meestal mbt VL)
    “gecantust”: .BE (>258); .NL (7)

    Als ik me wel iets beklaag over mijn studentenleven, dan is het dat ik te weinig gecantust heb. (vrt.be)

    De liederen en de regels voor het cantussen werden samengevoegd in één codex. (veto.be)

    Vriendschap: Ik cantus graag met mensen die ik een beetje ken of wil leren kennen. (kringraad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 15 Jul 2018 22:15
    0 reactie(s)

    #47907

    kasseibaan
    (de~, m., ~banen)

    een kasseiweg

    zie ook kasseistraat

    koppenberg in 2017
    kasseibaan

    De Koppenberg is de allerslechtste kasseibaan in de Vlaamse Ardennen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 15 Jul 2018 22:13
    0 reactie(s)

    #47908

    kasseientocht
    (de~, m., ~en)

    een tocht over kasseiwegen

    zie ook kasseirit, kasseienetappe

    “Het wordt een mooie rit voor ons. We hebben meerdere redenen om gemotiveerd te zijn voor deze kasseientocht. (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 15 Jul 2018 22:11
    0 reactie(s)

    #47909

    Koppenberg
    (eigennaam, begrip)

    Het is een heuvel nabij het Vlaamse dorp Melden in de Vlaamse Ardennen. Zijn bijnaam is de bult van Melden. De heuvel is vooral bekend van de wielersport, waar het een van de meest gevreesde kasseiheuvels uit de Ronde van Vlaanderen is.

    koppenberg in 2017
    de Koppenberg

    “Dus ja, als de coureurs van nu de Koppenberg het zwaarst vinden, kan ik me daar wel iets bij voorstellen.” (nieuwsblad.be)

    Ooit ben ik gaan figureren op de Koppenberg voor de verfilming van het leven van een vergeten coureur.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 15 Jul 2018 22:09
    1 reactie(s)

    #47910

    De Muur
    (eigennaam, begrip)

    De Muur van Geraardsbergen, ook bekend als de Muur-Kapelmuur, is een monument in de Vlaamse wielergeschiedenis.

    Muurgeraardsbergenrvvvrouwen

    Wie nog nooit van het wielermonument De Muur heeft gehoord is geen koersliefhebber.

    De Muur is vaak het beslissende moment geweest in de finale van de Ronde van Vlaanderen. (Wikipedia)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 15 Jul 2018 22:07
    0 reactie(s)

    #47911

    koerswedstrijd
    (de~, m., ~en)

    wielerwedstrijd

    De route voor de koerswedstrijd Sint Katelijne Waver bedraagt ongeveer 21 km.

    Ondanks het dodelijke ongeval werd de koerswedstrijd niet stilgelegd.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 15 Jul 2018 22:05
    0 reactie(s)

    #47912

    koers
    (de ~ (v.), ~en)

    race, wielerwedstrijd

    Van Dale: snelheidswedstrijd, wedren

    In Nederland: Met ‘de koers’ wordt de Tour de France bedoeld, daarbuiten is het gewoon wielerwedstrijd – zie reacties

    zie ook koerswedstrijd

    Ze hebben alle straten van het dorp afgezet omdat de koers er door moet.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 15 Jul 2018 22:04
    2 reactie(s)

    #47913

    lattestoor
    (de ~ (m.), ~s)

    rolluik;
    meestal meervoud

    zie ook persienne, blaffetuur

    Het wordt donker, laat de lattestoors maar zakken en steek de lucht maar aan.

    Doede kie de lattestoors na beneden.
    Laat de rolluiken naar beneden

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 15 Jul 2018 21:38
    1 reactie(s)

    #47914

    zeel, het ~ aanhebben
    (uitdr.)

    verliefd zijn

    Hun oogjes glinsteren zo en een lief gebaar van hem over haar gezicht… Ja, die hebben het zeel aan.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 15 Jul 2018 21:37
    0 reactie(s)

    #47915

    stoor
    (de ~ (v.), -s)

    gordijn(en), vitrage, store

    < Fr. ‘store’

    zie ook: lattestoor

    De stoors moeten dringend worden gewassen. Ze zijn geel van de sigarettenrook.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 15 Jul 2018 21:37
    0 reactie(s)

    #47916

    Vlaamse kermis

    zie kermis, Vlaamse ~

    Ruim 4 generaties lang vindt, tijdens het tweede weekend van juli, traditiegetrouw de Vlaamse Kermis plaats… (hbvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 15 Jul 2018 21:29
    0 reactie(s)

    #47917

    overstiel
    (bijv. nw. altijd predicatief gebruikt)

    te laat (verouderd)
    zie ook overstier

    AN “overstuur” in de betekenis: an­ders dan men wenst, in de war, = ver­keerd (Van Dale 2016) “het is over­stuur: de boel loopt ver­keerd”

    OVERSTIER, OVERSTIEL, OVERSTUUR (klemt, op de tweede lettergreep), bw. — Na den tijd, te laat. De Bo (Ook in Brabant, zie Schuermans)
    Gij komt ’en uur overstier. Den trein is l0 minuten overstiel. Den brief is drij dagen overstuur gebleven.
    (Idioticon van het Antwepsch dialect (stad Antwerpen en Antwerpsche Kempen)
    etymologie: eigenlijk is het een term uit de scheepvaart, een schip voer “over stuur”, wat wil zeggen achteruit.
    “In Zuid-Nederland kent men overstier nog in de oorspr. beteekenis van achteruit, van een schip gezegd (zie Waasch Idioticon; Antwerpsch Idioticon), doch overstuur, overstier (of achterstier) komt aldaar ook voor in de betekenis van te laat, over den tijd” (F.A. Stoett (1923-1925), Nederlandsche Spreekwoorden, Spreekwijzen, Uitdrukkingen en Gezegden)

    “Vooruit, lam volk! weet ge niet dat we twee uur over stiel zijn.” (www.historischekranten.be De Halle, krant uit de streek van Ieper)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 15 Jul 2018 21:28
    2 reactie(s)

    #47918

    kermis, Vlaamse ~
    (uitdr.)

    Feestelijk gezinsevent (ander dan gewone grote/kleine kermis), braderie, feestmarkt, rommelmarkt enz.
    Vlaams volksfeest voor jong en oud, meestal een weekend lang, met traditionele kermisactiviteiten.
    - volksspelen en dansen
    - sport en spel
    - kermis
    - eten en drinken: streekgerechten
    - tweedehandsmarkt
    - straat- en randanimatie
    - bal of fuif

    in Nederland “fancy fair”, “liefdadigheidsbazaar” e.d.

    Van Dale 2012 online Belgisch-Nederlands

    David Teniers (II) - Flemish Kermess - WGA22088
    Vlaamse kermis in 1652 door David Teniers II

    Er is op de Hondenzwemming in Sint-Baafs-Vijve geen speciale doelstelling of superprijs te winnen. Het is een Vlaamse kermis met kraampjes, oude ambachten, brocante en jenevertentjes. Er is na de wedstrijd ook nog de Hondenworp.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 15 Jul 2018 21:28
    0 reactie(s)

    #47919

    overstiel
    (bijv. nw. altijd predicatief gebruikt)

    te laat (verouderd)
    zie ook overstier

    AN “overstuur” in de betekenis: an­ders dan men wenst, in de war, = ver­keerd (Van Dale 2016) “het is over­stuur: de boel loopt ver­keerd”

    OVERSTIER, OVERSTIEL, OVERSTUUR (klemt, op de tweede lettergr.J, bw. — Na den tijd, te laat. De Bo (Ook in Brabant, zie Schuermans)
    Gij komt ’en uur overstier. Den trein is l0 minuten overstiel. Den brief is drij dagen overstuur gebleven.
    (Idioticon van het Antwepsch dialect (stad Antwerpen en Antwerpsche Kempen)
    etymologie: eigenlijk is het een term uit de scheepvaart, een schip voer “over stuur”, wat wil zeggen achteruit.
    “In Zuid-Nederland kent men overstier nog in de oorspr. beteekenis van achteruit, van een schip gezegd (zie Waasch Idioticon; Antwerpsch Idioticon), doch overstuur, overstier (of achterstier) komt aldaar ook voor in de betekenis van te laat, over den tijd” (F.A. Stoett (1923-1925), Nederlandsche Spreekwoorden, Spreekwijzen, Uitdrukkingen en Gezegden)

    “Vooruit, lam volk! weet ge niet dat we twee uur over stiel zijn.” (www.historischekranten.be De Halle, krant uit de streek van Ieper)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 15 Jul 2018 21:25
    2 reactie(s)

    #47920

    overstiel
    (bijv. nw. altijd predicatief gebruikt)

    te laat (verouderd)
    zie ook overstier

    AN “overstuur” in de betekenis: an­ders dan men wenst, in de war, = ver­keerd (Van Dale 2016) “het is over­stuur: de boel loopt ver­keerd”

    OVERSTIER, OVERSTIEL, OVERSTUUR (klemt, op de tweede lettergr.J, bw. — Na den tijd, te laat. De Bo (Ook in Brabant, zie Schuurmans)
    Gij komt ’en uur overstier. Den trein is l0 minuten overstiel. Den brief is drij dagen overstuur gebleven.
    (Idioticon van het Antwepsch dialect (stad Antwerpen en Antwerpsche Kempen)
    etymologie: eigenlijk is het een term uit de scheepvaart, een schip voer “over stuur”, wat wil zeggen achteruit.
    “In Zuid-Nederland kent men overstier nog in de oorspr. beteekenis van achteruit, van een schip gezegd (zie Waasch Idioticon; Antwerpsch Idioticon), doch overstuur, overstier (of achterstier) komt aldaar ook voor in de betekenis van te laat, over den tijd” (F.A. Stoett (1923-1925), Nederlandsche Spreekwoorden, Spreekwijzen, Uitdrukkingen en Gezegden)

    “Vooruit, lam volk! weet ge niet dat we twee uur over stiel zijn.” (www.historischekranten.be De Halle, krant uit de streek van Ieper)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 15 Jul 2018 21:24
    2 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.