Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
soort pistolet met een krokant korstje van griesmeel dat de indruk van een ‘tijgerprint’ heeft
Het lijkt onvermijdelijk dat we binnenkort flink meer moeten neertellen in de supermarkt voor onze pot Nutella en onze tijgerpistolets. (demorgen.be)
‘Ik mis wel de tijgerpistolets met charcuterie.’ (standaard.be)
Geniet van een heerlijk ontbijt of lunch met deze tijgerpistolets. (aveve.be)
rond, knapperig broodje
uitspraak: /pistolé/, niet /pistolèt/ zoals in Nederland
In tegenstelling tot de betekenis van “pistolet” in Nederland, wordt in België met een “pistolé” een specifiek rond, zeer luchtig en knapperig broodje van een krokante gistdeeg bedoeld. Pistolets staan centraal in het typisch Vlaamse zondagse ontbijt dat pistolets, sandwichen, vloerkes, boterkoeken, eitjes, charcuterie, etc omvat.
variant pistolee
vnw: hard, knapperig, rond of langwerpig broodje
Woordenboek der Nederlandsche Taal: pistolet: in Zuid-Nederland, met behoud van de franse uitspraak
bij vergelijking als naam voor een langwerpig broodje (of koek) met in ’t midden een groef. Zie b.v. Joos (1900-1904), Cornelissen-Vervliet en Teirlinck op pistolee.
- Pistolé, zekere langwerpige koek van twee of drij cents, Schuermans (1865-1870).
- Pistolees koopen. Eene pistolee met hespe.
< Ontleend aan Belgisch-Frans pistolet (1837; Goosse 2003), overdrachtelijke betekenis van Frans pistolet ‘pistool’, naar aanleiding van de langwerpige vorm van een pistolet. (M Philippa)
Alternatieve verklaring: pistolet was benaming van een klein muntstuk, eertijds de prijs van dit broodje (vergelijk met de etymologie van “gazet”, eigenlijk ook de benaming van een Venetiaans muntje)
zie ook boterpistolet; tijgerpistolet; Vlaamse uitspraak
Elke zondagochtend halen we bij de bakker pistolets, en dan eten we daar een eitje bij.
wegel door de Velden, veldweggetje
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5
Bestaat er een compensatie voor boeren die een veldwegel toestaan of onderhouden? (tragewegen.be)
Het trio crashte met de wagen in een veldwegel aan het Hof ten Bos in Oudegem. (vrt.be)
Verkeersvrije straat beginnend bij de Aartrijkestraat en overgaand in een veldwegel uitkomend in de Achterstraat. (inventaris.onroerenderfgoed.be)
De voorbije zondagen kon je er over de koppen lopen en dat zorgde zelfs voor verkeersproblemen in de omliggende veldwegels. (demorgen.be)
Dat afgelegen kapelletje ligt langs een veldwegel midden tussen de velden. (standaard.be)
Langs rustige veldwegen en kerkwegels gaat het naar de vroegere spoorwegbedding Ieper-Kortemark. (kattenbelletjes.be)
rond, knapperig broodje
uitspraak: /pistolé/, niet /pistolèt/ zoals in Nederland
In tegenstelling tot de betekenis van “pistolet” in Nederland, wordt in België met een “pistolé” een specifiek rond, zeer luchtig en knapperig broodje van een krokante gistdeeg bedoeld. Pistolets staan centraal in het typisch Vlaamse zondagse ontbijt dat pistolets, sandwichen, vloerkes, boterkoeken, eitjes, charcuterie, etc omvat.
variant pistolee
vnw: hard, knapperig, rond of langwerpig broodje
Woordenboek der Nederlandsche Taal: pistolet: in Zuid-Nederland, met behoud van de franse uitspraak
bij vergelijking als naam voor een langwerpig broodje (of koek) met in ’t midden een groef. Zie b.v. Joos (1900-1904), Cornelissen-Vervliet en Teirlinck op pistolee.
- Pistolé, zekere langwerpige koek van twee of drij cents, Schuermans (1865-1870).
- Pistolees koopen. Eene pistolee met hespe.
< Ontleend aan Belgisch-Frans pistolet (1837; Goosse 2003), overdrachtelijke betekenis van Frans pistolet ‘pistool’, naar aanleiding van de langwerpige vorm van een pistolet. (M Philippa)
Alternatieve verklaring: pistolet was benaming van een klein muntstuk, eertijds de prijs van dit broodje (vergelijk met de etymologie van “gazet”, eigenlijk ook de benaming van een Venetiaans muntje)
zie ook boterpistolet; Vlaamse uitspraak
Elke zondagochtend halen we bij de bakker pistolets, en dan eten we daar een eitje bij.
traject dat men bij onderhandelingen wil volgen
Al snel ontstonden speculaties: ging het om een communautaire opening, onthulde Leterme een nieuwe onderhandelingspiste? (standaard.be)
De raad van bestuur is unaniem akkoord met de voorgestelde onderhandelingspiste. (igo.be)
Maar die onderhandelingspiste wijst het kabinet Jambon meteen af. “Het moet gaan over het gevangenisproject”, klinkt het. (vrt.be)
Aangezien Neymar en PSG deze zomer op elkaar uitgekeken zijn en Tuchel nog altijd dol is op Dembélé, legt hij ook een concrete onderhandelingspiste op het bureau van zijn Parijse bazen. (sporza.be)
spoor, een te volgen/overwegen alternatief, denkpiste
vnw: in België ook: spoor, denkspoor, plan, voorstel
Van Dale 2013 online: (Belgisch-Nederlands) één van de verschillende mogelijke wegen om iets te realiseren of te onderzoeken
vergelijk denkpiste; onderzoekspiste; gedachtepiste; onderhandelingspiste
pistes, alle ~ blijven open;
piste, een ~ bewandelen;
pistes, alle ~ bewandelen;
piste, een ~ volgen
In het onderzoek naar de Bende van Nijvel zijn lang niet alle pistes onderzocht.
gedachtegang
Standaardtaal = denkspoor, optie.
Van Dale 2013 online Belgische-Nederlands, algemeen
zie ook piste; gedachtepiste
Laat ons de andere denkpiste eens volgen, dan kunnen we mogelijk tot een oplossing komen.
Herman Van Rompuy: "De meeste denkpistes van het Europese crisismanagement liggen nog open.
gedachtegang
Standaardtaal = denkspoor, optie.
Van Dale 2013 online Belgische-Nederlands, algemeen
zie ook piste
Laat ons de andere denkpiste eens volgen, dan kunnen we mogelijk tot een oplossing komen.
Herman Van Rompuy: "De meeste denkpistes van het Europese crisismanagement liggen nog open.
spoor, een te volgen/overwegen alternatief, denkpiste
vnw: in België ook: spoor, denkspoor, plan, voorstel
Van Dale 2013 online: (Belgisch-Nederlands) één van de verschillende mogelijke wegen om iets te realiseren of te onderzoeken
vergelijk denkpiste; onderzoekspiste; gedachtepiste
pistes, alle ~ blijven open;
piste, een ~ bewandelen;
pistes, alle ~ bewandelen;
piste, een ~ volgen
In het onderzoek naar de Bende van Nijvel zijn lang niet alle pistes onderzocht.
urinoir
Van Dale: BE; spreektaal
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
vgl. piscine
Men zegt wel eens: als de pissijnen in orde zijn is het ok.
Een eeuw geleden was een pissijn ongeveer de enige sanitaire gelegenheid waar men in plaste. (demorgen.be)
Het pissijn maakt deel uit van de voorgevel van het Grimmingse gemeentehuis. (standaard.be)
Tijdens de belle époque verzamelt hij kapitaal met de verkoop van moderne pissijnen en wc-potten in Antwerpen. (vrt.be)
- muntbol
- harde bollen met diverse smaken
- in samenstellingen zoals: kersenmumbol, citroenenmumbol, appelsienenmumbol, appelmumbol, honingmumbol,…
Afbeelding citroenmumbol zie hier
regio Lier
Die mumbollen met kersensmaak zijn wel lekker.
Een lekkere mumbol helpt bij een droge mond of droge keel.
- muntbol
- harde bollen met diverse smaken
- in samenstellingen zoals: kersenmumbol, citroenenmumbol, appelsienenmumbol, appelmumbol, honingmumbol,…
Afbeelding citroenmumbol zie hier
regio Lier
Die mumbollen met kersensmaak zijn wel lekker.
Een lekkere mumbol helpt bij een droge mond of droge keel.
paardenbloem
vnw: pisbloem, pissebloem
< pisbloem genoemd vanwege de diuretische eigenschap van de plant
Brugge: zeeksala
Kempen: suikerij of pisbloem
Leiestreek: zeker, piesselie
West-Vlaanderen: pisseblomme, beddepisser
Woordenboek der Nederlandsche Taal: pisbloem
Daarnaast in Zuid-Nederland en Zeeland pissebloem, pisseblom.
niet te verwarren met de paasbloem
Taraxacum officinale
Heel de wei staat vol met pisbloemen.
Voor de heraanleg had ik wel wat last van onkruid in het gras. Vooral pissebloemen, en andere bloemen die ook geel werden (bouwinfo.be)
De bladeren zijn goed tegen blaasontsteking vandaar de volkseren naam ‘pissebloem’. (natuurnieuws.be)
Paardenbloemen – ook wel ‘pisbloemen’ of ‘pissebloemen’ genoemd – zijn erg geliefd bij insecten, zoals bijen. (libelle.be)
Sandwich met rozijnen
vnw: zacht langwerpig broodje met rozijnen
zie ook piottenkoek en andere definities van piot
Ons moeder kocht altijd piotten voor ons als we naar de markt gingen
- soldaat van de infanterie, zandstuiver, voetvolk of grondtroepen
- was aanvankelijk een minachtende benaming voor iemand die klein en niet veel mans is en werd daarna als scheldnaam voor soldaten gebruikt ( Woordenboek der Nederlandsche Taal)
< Frans piote: scheldnaam dien de cavalleristen geven aan de infanteristen
vnw: infanterist, soldaat bij het voetvolk
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zie ook: pajot en andere definities van piot
De piotten hadden meestal ne gamellenboefer die het voor het zeggen had.
In Tienen is de Piottengang het straatje dat van de Broekstraat naar de Kazerne of de nieuwe Arena loopt. (wikipedia)
pikhouweel
idem als het Frans pioche
vnw: houweel
uitspraak in West-Vlaanderen: piosse
Gebruik de pioche om de grond los te kappen en er de stenen uit te halen.
pinten pakken, bier drinken, boemelen
vnw: pintjes pakken, (veel) bier drinken, zuipen
Van Dale 2016 online: BE, spreektaal
DS2015: geen standaardtaal
zie ook: bier, met de lip in het ~ hangen,
boemel, op den ~ gaan
De studenten zijn weer niet aan het studeren, gaan pintelieren is natuurlijk veel plezanter.
U kent het vast, het knagende hongergevoel dat zich tijdens een nacht pintelieren plots manifesteert ter hoogte van het derde knoopsgat.(standaard.be)
Op 18 augustus 1682 ging François Van Beneden in Merchtem pintelieren. Nadien vertrok hij met zijn koets richting Stoofstraat, waar hij door een onbekende … (standaard.be)
een type dat graag filosofeert over vanalles en nog wat,
iemand die graag (pseudo-)wijsheden verkoopt
zie ook toog
Bizarre nieuwe rubriek in ‘Man bijt hond’: de toogfilosoof die ons met citaten stof tot nadenken geeft. (standaard.be)
Bart (49) is een notoir toogfilosoof en houdt geregeld van een cafébezoekje.(hbvl.be)
Een nieuwe episode in het leven van de West-Vlaamse toogfilosoof Freddy De Vadder. (vrt.be)
een pint drinken; op café gaan
vnw: een pint(je) pakken: een biertje drinken
vgl. pinten pakken
Een pint pakken en meteen getrakteerd worden op wat toneel? Bij toneelvereniging Lustig en Vrij uit Lot presenteren ze dit weekend ’Pakt een pint, voor ’t begint." (hln.be)
Liefst zou ik samen met u nog is een pint pakken! Drinkt gij ze daar boven en ik zal ze hier drinken maar niet vooraleer we geklinkt hebben! Schol maat! (facebook)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
