Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    qui-vive

    Dit is slechts 1 definitie voor "qui-vive." Bekijk alle definities.

    qui-vive
    (zn. m.)

    Als ge op uwe “qui vive” zijt, betekent dat dat ge alert, oplettend zijt, op uw hoede.

    qui-vive is standaardtaal, maar onzijdig in Nederland en mannelijk in Vlaanderen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: znw. onz.; in Zuid-Nederland m. Uit frans qui vive? ”wie daar?”, den bekenden roep der franse schildwachten.
    Men houdt het er gewoonlijk voor, dat quivive eigenlijk beteekent ”wie leeft (daar)?”, maar dan is de franse subjonctif moeilijk te verklaren. Aannemelijker is de onderstelling aangehaald uit Neuph. Mitteilungen 1919: de uitdrukking zou een verfransching zijn van italiaans chi vi va? ”wie gaat daar?” Immers o.a. in de militaire taal heeft het italiaans een grooten invloed gehad op het frans.

    zie ook kivief, op zijn ~ zijn

    Als ge hem iets uitlegt, is hij altijd wel op zijne “qui vive”.

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gargamelius en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 06:54)

    👍
    339

    Reacties

    Raar genoeg vind ik qui-vive hier en daar met een streepje ertussen gespeld.
    Nog veel gebruikt in NL maar met alle drie de lettergrepen uitgesproken: kievieve.

    qui vive
    Spreekwoorden: (1914) Op zijn qui vive zijn,
    d.w.z. op zijn hoede zijn; fr. être sur le qui vive. Ontleend aan de Fransche schildwachten, die als zij onraad meenen te bespeuren, roepen: qui vive!2) wie daar! Vandaar: oppassen of men ook iets bemerkt, waarvoor men op …
    Gevonden op http://www.dbnl.org/tekst/stoe002nede01_01/stoe002

    Toegevoegd door LeGrognard op 28 Dec 2011 21:26

    in het Brugs wordt het ook nog gebruikt: op z’n qui vief zijn (op zijn hoede zijn)

    Toegevoegd door Flipper op 28 Dec 2011 23:04

    Ik ken het ook in de betekenis ‘op zijn hoede zijn’, dan is men vanzelfsprekend alert en oplettend.
    Ik vrees dat het SN is, met een verschil: in Ned. is het onzijdig (WNT), in Vl. mannelijk. Dat ga ik aanpassen als het goed is voor Gargamelius.

    Van Dale:
    op zijn qui-vive zijn
    op zijn hoede zijn, zeer goed toezien
    ‘met hem mag je wel op je qui-vive zijn’

    Toegevoegd door de Bon op 29 Dec 2011 14:04

    misschien zouden we de uitspraak nog duidelijker moeten aangeven als “kie*vief*”?

    Toegevoegd door Grytolle op 29 Dec 2011 16:54

    ok, maar in Antwerpen is het kivief, de eerste i kort. In andere regio’s? Vlaanders, Limburg?

    Toegevoegd door de Bon op 29 Dec 2011 20:03

    Ik ken het alleen maar als ‘kievieve’ in Maasland. Nog iets trager zelfs als de franse uitspraak.
    Evt aan het lemma toevoegen onder de vlaams/antwerpse uitspraak:
    Uitspraak in NL: ‘kievieve’ (accent op de tweede lettergreep)

    (Kiefief klinkt kekker, maar dit terzijde)

    Toegevoegd door LeGrognard op 29 Dec 2011 20:22

    Voeg een reactie toe

    Ingelogde gebruikers kunnen reacties aan deze definitie toevoegen.

    Log in

    Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

    Uw gebruikersnaam
    Uw geheime paswoord

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.