staaje, op mijn ~

staaje, op mijn ~

(uitdr.)

op mijn gemak, zonder mij op te jagen;
uitspraak ‘oep men stoaje’

< stade

Van Dale:stade
de (v.); g.mv.
(1265-1270 ‘de juiste plaats, het juiste ogenblik’) oorspr. een verl. deelw., vgl. Lat. status (gesteld, staand), van stare (staan)

Voorbeelden uit het Woordenboek der Nederlandsche Taal bij:
Op stade of op zijn stade, op zijn gemak, zonder zich te haasten. In Zuid-Nederland:
Spoed u zoo niet, doe het op uwe staaie, Schuermans (1865-1870).
Oep zijne stoa werke, Tuerlinckx.
Doet da’ werk op sta(d)e, Cornelissen-Vervliet (1899).
-Wilt gij na den middag meer op stade een uurtje met ons komen kouten, gij zult welkom zijn, Conscience (ed. 1867).

variant: stuike, op z’n ~ /stoaeke/

355

Zouden die stuiken dan eerder geen verkleinwoord van staajen zijn?

Fonetisch is er in ieder geval in het Antwerps geen verschil tussen een aai en een ui voor een medeklinker (de Strangers rijmen zo bv ‘naait’ (ww naaien) op ‘uit’).

Dus stuike(n) of staaike(n) klinken hetzelfde.

Tenzij mensen met een dialect dat wel tussen ui en aai onderscheid maakt, kunnen bevestigen dat ‘op zijn stuiken’ inderdaad de ui-klank heeft.

PS ik heb ook al ‘stuikes’ gehoord/gelezen ipv stuiken, wat meer overeen zou komen met een meervoud van een verkleinwoord op “-ke”.

Ik wou dezelfde vraag komen stellen, maar ik moest eerst een waske insteken :)

Volgens mij is die stuike (stoake, stoike) inderdaad het verkleinwoord van staaje. Niks verschil in uitspraak. Dus: stade = staaje = stuike = stuikes.

@ Bon

Ha die Bon. ‘een waske insteken’ dat zal toch wel: een wasje draaien zijn?

Ge mut natuurlijk eerst uw waske insteken, vooraleer het kan draaien he ;)

@ Diederik

Dan is de juiste vertaling: ‘de was in de machine stoppen’. Maar die is natuurlijk lang niet zo kittig als: ‘een waske insteken’ of: ‘een wasje draaien’.

’t Was maar voor u voor de zot te houden zenne.

Een waske insteken bedoelt ge normaal ook wel mee dat ge een waske gaat laten draaien. Maar voor te zwanzen zei ik dus dat ge het er eerst moet insteken voor ge het kunt laten draaien.

Dat geuf niks.
Ich kin doa waal taege.LG

staaike en stuike kinken gelijk

Ik ben blij dank zij dit woordenboek eindelijke de mysterieuze uitdrukking “op zijn staaike” te doorgronden. Ik hoorde het vaak door ouders/grootouders gebruiken, snapte wel wat ze bedoelden, maar had geen idee waar het vandaan kwam. Maar ik zou als entry zeker niet “op zijn staaie” gebruiken. Mijn Antwerpse voorouders gebruikten de uitdrukking “op zijn staaike”. En dat klonk inderdaad precies hetzelfde als “stuike”.