pallepoten

pallepoten

(ww. meestal infinitief)

Pallepo(ë)ten is overal aanzitten, de handen niet kunnen thuishouden, ook in de meer seksuele betekenis.
bepotelen

L.W. Schuermans, Algemeen Vlaamsch Idioticon (1865):
PALLEPOOTEN, besmeuren door gedurig met vuile handen vast te pakken “meiske, wat ligt ge aan uwen zuiveren voorschoot te pallepooten?” (Antwerpen Stad en provincie)

P.J. Cornelissen & J.B. Vervliet (1899-1906). Idioticon van het Antwerpsch Dialect (Stad Antwerpen en Antwerpsche Kempen).
PALLEPOOTEN, w., o. – Aan iets duwen met de hand, met de vingeren veel betasten en beduwen, beduimelen, bederven of bevlekken met er onzindelijk aan te raken, in de hand te nemen, enz. Dieë jongen zit altijd overal aan te pallepooten.. Klein kinderen pallepooten gèren aan iet.

uitspraak in Antwerpen: klik hier

338

Is dit de letterlijke vertaling?

“Die is daar goed aan ’t pallepooten. Daar komt straks nog pikkenotje spelen van”?

Eigenlijk snap ik alleen maar niet wat “goo d’” is

niet letterlijk

“goo d’on’t” is mijn spelling van het Antwerpse “goed aan het”, bezig dus.

Ah, dank u :) Is het “hij pallepoot” of “hij poot palle”?:P

Wa’ vindt gij trouwens van de spelling gebruikt op antwerps.be? dieë zin zou waarschijnlijk worden:

Diên is dor goed on ’t pallepoête. Dor komt strak nog pikkenotje spele van!

Hij/zij pallepoot. Poot palle, hèhè, en hij zuigt stof zeker? :)

Die spelling op antwerps.be trekt op niks, is onleesbaar, komt absoluut niet overeen met uitspraken en ligt bijgevolg en terecht zwaar onder vuur. Overigens beweert de auteur, volledig ten onrechte, de eerste te zijn. Er zijn toch nog wel recente werken op de markt en er bestaat al minstens een Antwerpse idioticon uit de 19e eeuw. Ik ben het op het spoor.

Leesbaar is ze wel, en ze weergeeft de uitspraak van de daar verzamelde teksten goed – maar misschien zijn die niet representatief genoeg?

Hij beweert wel de eerste met een echt goede spelling te zijn – een uitspraak te subjectief om enig waarde te hebben :P

Goeienacht!

beste Koen,

als “ètàlammoei? dallammètoei, asdallammoejei” uw idee is van een leesbare Antwerpse spelling dan heb ik liever een onleesbare.

dat mijn spelling niet overeenkomt met de uitspraak is onzin. u maakt wellicht de courante fout de Nederlandse spelling als door God gegeven te beschouwen.

van onder vuur liggen heb ik nog niets gemerkt dus zo zwaar zal dat wel niet zijn.

ik beweer helemaal niet de eerste te zijn die een boek over het Antwerps op de markt brengt – ik verwijs in de inleiding van mijn boek juist naar die andere boeken. ik beweer wel de eerste volwaardige en volledig uitgewerkte Antwerpse schrijfwijze te introduceren en dat aentwaerps.be de eerste volledig Antwerpstalige website is – misschien brachten die uitspraken u in de war.

met vriendelijke groeten,

Filip Camerman.

etalam

Maar nee, dat is niet mijn idee van een leesbare spelling. Het is een grapje van het type tsingtsangsplaain of zissernichoefan, om niet-Antwerpenaren voor de gek te houden. Het wordt wel zo uitgesproken, maar ik zou het nooit zo schrijven.

Maar uw spelling is ook niet mijn idee van een leesbare spelling. Uw oeverloos gebruik van in ‘t Nederlands onbestaande accentklinkers maakt ze zelfs onleesbaar. Ze is al zo erg als het Nederlands van de pannenkoeken en de ruggengraten. Een onbestaand academisch theorietaaltje dat niemand kent en niemand spreekt maar dat door de, zoals steeds niet door enige kennis terzake gehinderde, politici ons door de strot is geramd. En dat best zo snel mogelijk zou verdwijnen ten voordele van de zogenoemde ’progressieve’ spelling van 1954. Kultuur, niet cultuur, weet u wel? Maar dat is een andere discussie.

En er zijn nog wel meer volledig Aantwaarpse (geen Aentwaerpse) webstekjes hoor. Sommige bestaan al meerdere jaren.

Enfin, dit is hier een woordenboek, dacht ik, en geen discussieforum. Ik wil er hier dus geen polemiek over beginnen.

Er is geen verbod tegen discussies in de woordenboekscommentaren, maar ne forumdraad is wel geschikter :P

Hoe zoudt gij oê, iê, en eê liever spellen? Welk’ aspecten van de “progressieve” spelling zijn het da’ ge geschikt vindt voor ’t Antwerps?

Ik ben het trouwens met u eens dat c een nutteloze letter is. Ik vind dat ze gewoonweg vervagen zou moeten worden door k en s, zeker in woorden die niet als buitenlands aanvoelt. De x vind ik ook maar niks.

vervangen*

die niet buitenlands aanvoelen*

O, maar met de progressieve spelling bedoel ik wel die van ’t Algemeen Nederlands, niet voor een of andere dialectspelling. Daar zijn ten slotte geen regels voor. En dus is die kwestie van aa of ae enzo altijd wel voor discussie vatbaar. Maar met rare, in ’t Nederlands/Vlaams onbekende accentletters — ê, ù, ö, weet ik veel — afkomen vind ik onzin. Laat staan met fonetisch schrift. Van de eerste weet geen mens hoe ze moeten uitgesproken worden, van de tweede kan zelfs niemand ze lezen. Jaja, de linguïsten misschien wel. Maar daar zijn er geen 6 miljoen van…

En ja, die algemene, progressieve spelling van ’54 kan best weer worden ingevoerd, met nog enkele meer hedendaagse aanpassingen. Dat was/is een goede Nederlandstalige spelling. In kultuur hoor ik een k, geen c (s?), dus weet ik niet waarom ik cultuur moet schrijven. En dat ze niet komen aandraven met etymologische drogredenen. Kultuur komt uit ’t Grieks en is oorspronkelijk met een k, niet met een Latijnse c. En die belachelijke, taalkundig zelfs compleet foute ruggengraat (hoeveel ruggen heeft een mens voor die ene graat?), pannenkoek (in hoeveel pannen bak je die koek dan wel?) en koeienuier (hoeveel uiers heeft die koe in ’s hemelsnaam?) en al dat andere nonsensicaal geraaskal: weg ermee!

Er zijn ook geen regels voor het algemeen nederlands die gij hoeft te volgen :P Toch wilt ge op een goede manier schrijven. Iedereen weet wel hoe hij een ö uit moet spreken, en ù niet, maar da’s toch niet moeilijk om te leren? ê oogt beter dan eeë of misschien eië (wat dan berust op een gewestelijk uitspraak van “ei”), oê beter dan oeë, die te lang eruitziet, etc

c wordt uitgesproken als k voor a, o, u, oe, etc
als c voor i, e, ei, eu, ui, etc

‘t is dus geen probleem voor d’uitspraak van woorden, maar wel voor ’t schrijven

de -n hoeft niet afkomstig te zijn van een meervoudvorm
’t is toch geen geheim dat ze gewoon iets hebben verzonnen?:P

ik schrijf de “iê”, “oê”, “eê” als ië, oeë en eë in navolging van de spelling in “Taal in stad en land: Antwerps”
Die geven dan op de ‘normale’ nederlandse manier weer dat ge die letters zo afzonderlijk moet uitspreken (i@, u@ en e@)
Bijv: miëning, ne groeëte, leëve.

en c voor eu of ui komt volgens mij in nederlandsfranse woorden niet voor, dus int Nederlands ook niet, wel voor “wi” dat /ui/ geschreven wordt, cuisine. en daar is het dus wel K
en ook voor /eu/ zou ik K uitspreken: ceustermans, cuypers (inderdaad gewoon Nederlandse namen maar niemand zou erbij komen om ze met een s uit te spreken zelfs in deze franse spelling)

(waartoe da pallepoten allemaal al ni leidt;))

eigentlijk feitenlijk

tot kinnekes. Tiens, staat dat er a

oeps

efkes verkeerde toets en ’t was vertrokken.

dus:
tot kinnekes. Tiens, staat dat er al in?
Zeg eens, die ö, ù, voor mijn part een Ý of een š ofzo is maar als voorbeeld hè! Ik ga niet heel die speciale tekens-dinges kopiëren hoor. En die /ui/ of /.e/ ofzo toestanden kan ik ook niet lezen. Ik ben geen linguïst, geen germanist, maar een gedreven (dacht ik toch) taalgebruiker.
Ik bedoel maar: schrijf leesbaar.
Toegeving. Eigenlijk vind ik wel dat er een soortement hoedje zou moeten bestaan op/tussen twee klinkers tegelijk, om de wat kortere (dialect)uitspraak aan te duiden, als soort verbinding dus.
Maar potverdekskes, waar zijn we mee bezig?
Indendraad zolle, amaiamai, pallepoten… :)

Voor deze discussie heeft den Haloewie nu nen draad op het forum opgezet. (ff wa “reklam” maken)

@Diederik:

• de notatie “ië” wordt al gebruikt in bvb. “Normandië”. hetzelfde zou gelden voor “ieë” in bvb. “bieë” (bijen). in beide gevallen gaat het om klanken die helemaal anders klinken dan de tweeklank “iê”.
• de notaties “ië” en “oeë” suggereren dat het om een opeenvolging van klanken gaat (wegens gebruik van het trema in het NL) terwijl het om tweeklanken gaat
• drie letters voor één klank, zoals in “oeë”, vind ik te veel
• “ië” heeft twee letters en “oeë” drie, weinig consistent

dat zijn de redenen waarom ik deze notaties verworpen heb.

ik heb gekozen voor de notaties “iê” en “oê” omdat die het verband met de lange ie en oe tonen, elke twee letters hebben (ik heb altijd 1 letter voor een korte klinker en 2 letters voor een lange klinker of tweeklank) en niet als iets anders gelezen kunnen worden.

de samenval van ië is inderdaad een goed punt, waarover ik nog eens moet nadenken. dit is in ieder geval de spelling zoals zij gebruikt wordt in de laatste streektaalbeschrijving van het antwerps die ik gelezen heb

maar wat betreft uw argument dat ië en oeë 2 dan wel 3 letters zijn:
dat is in zekere mate ook inconsequent binnen het nederlands; de korte i wordt met een enkele i geschreven, en zijn tegenhanger, de korte oe, met de 2 letters oe…
(de oe is in het Standaardnederlands altijd kort)

het antwerps heeft 5 centrerende diftongen/tweeklanken.
de /a@/ (// een schwa, zoals in SAMPA) en de /o/ (zoals in baë en boëte, bij en buiten), de /i@/ en de /u@/ zoals in miënen en in groeëte, en de /e@/ zoals in leëven. Dus net zoals ik ië schrijf voor /i@/, schrijf ik oeë voor /u@/. En eë, aë, en oë.
Mijns inziens is dat wel consequent.
U hoeft zich uiteraard deze afweging niet te maken, aangezien u “soms” als “sùms” schrijft, maar ik die “soems” schrijf zie het binnen mijn systeem wel als consequent om die /oe/ van soems dan met de ë te combineren, zoals in de andere centrerende diftongen eerder vermeld. En aangezien u schrijve en buite schrijft (voor mijn aë en oë), hoeft u het systeem van /x@/ diftongen niet op mijn manier met ë consequent te maken.
(niet dat ik op deze punten uw schrijfsysteem perse afkeur, maar dit is gewoon hoe de oeë binnen mijn logisch systeem past)

@Diederik

absoluut een logisch systeem!

oeë: dat het Nederlands een soortgelijk gebrek heeft maakt het niet minder een gebrek :) ook lijken oeë en oë me visueel verwarrend, bvb in boëte en boeëte (buiten en boten), en dan moet je nog een derde manier vinden om poëzie te schrijven, hoe doe je dat?

ik heb er zelf voor gekozen om notaties als ui, ei en ij te bewaren om dat we zo een herkenbaar woordbeeld behouden. als je Antwerps als een taal beschouwt en niet als vervormd Nederlands dan is er ook geen enkele reden om dat niet te doen – Duitsers schrijven ook niet “klaën” en “waën” en “aën fall für tswaë”. het stoort me dat Antwerps altijd geschreven wordt “laajk aaj eim wraajting inglish nouw” – namelijk met de NL spelling als fonetische spelling.

dat de oe in het NL altijd kort is betwist ik. dat het volgens de regels zo is weet ik, maar in de praktijk klinkt de oe langer in “zoek” en “vloek” dan in “broek” en “koek”. zowiezo vormt dit in het NL geen probleem omdat elk woorddeel een onveranderlijke klinker heeft en omdat de oe niet zoveel voorkomt.

in het Antwerps is de oe echter een veel gebruikte klinker en kan je stamklankverkorting hebben bij verbuiging en vervoeging, waardoor een lange oe een korte wordt in bepaalde vormen van een woord. geschreven Antwerps is daarom naar mijn mening onleesbaar als je geen onderscheid tussen korte en lange oe toont. ik weet wat een drempel die ù is en zou haar ook liever niet nodig hebben, maar hoe weet je anders dat in de reeks “soep, snoep, soepke, snoepke” er drie korte oe’s en één lange staat, en in “roep, roept, roepe, loer, loert, loere” één korte en vijf lange. dat kan je niet overlaten aan de lezer.

ik heb ook de Duitse oplossing geprobeerd, namelijk de medeklinker verdubbelen na een korte oe, maar dan krijg je vier letters voor courante woordjes als oepp, oemm, enzovoort – dat oogt niet good. ik vind een nieuwe notatie voor een korte oe dus de enige oplossing. ik heb een u genomen omdat dat internationaal het teken voor oe is, en ` als accentteken omdat azerty toetsenborden toch al de ù hebben (al typ ik zelf op qwerty :) ).