Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente reacties

    De onderstaande reacties zijn de laatst toegevoegde reacties op termen in ons woordenboek.

    #641 joint

    Ik heb inderdaad zo scheel als nen otter gezien want ik heb gewoon de twee lemma’s van joint door elkaar gemixt. Excuses voor de verwarring.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 06 Feb 2023 09:17

    #642 joint

    Tiens, die nummering van oudere versies klopt toch niet of zie ik scheel? De laatste versie van De Bon wordt wel getoond, maar is versie nummer 10, terwijl er al een versie 14 is. Dat heb ik nog nooit gezien.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 04 Feb 2023 12:28

    #643 lucht, valse ~ zuigen

    “Valse lucht” is blijkbaar ook een meer algemeen begrip: valse lucht (door een lek aangezogen). EN het wordt veel in verband met motoren enzo gebruikt. Maar ik weet niet of het samenvalt met uw betekenis.

    Maar het is blijkbaar ook in .NL:
    “Mogelijk trekt de kachel valse lucht. Indien de brander kamer onbedoelde valse lucht aanzuigt komt de lucht niet door de brander korf.” (biokachels.nl)

    Afgelopen weekend is tijdens het poetsen van mijn ruit een stuk eruit geknapt, met als gevolg dat de kachel valse lucht aanzuigt. (kachelforum.nl)

    enz.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 02 Feb 2023 12:20

    #644 halketie

    Welkom Toon Machiels.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 01 Feb 2023 12:30

    #645 akrol

    akrol

    Een akrol is een woelmuis of -rat die knaagt aan wortels en bloembollen.
    Iemand / vnl. een kind dat altijd ongedurig, onrustig bezig is veelal op onmogelijke plaatsen, niet kan stilzitten, heet men soms een akrol, een woelwater.

    Toegevoegd door Amafot op 31 Jan 2023 11:39

    #646 jeukte

    Ik denk dat het effectief alleen in W-Vl voorkomt. Het wordt overigens met een verkorte ‘eu’ uitgesproken – vgl. jeuken (lange eu) vs. da jeukt (korte eu) – vandaar de andere spelling ‘jukte’.

    Toegevoegd door nthn op 30 Jan 2023 22:44

    #647 zereloper

    zereloper

    Een zereloper was iemand die, meestal voor een goed doel geld inzamelde, enigszins vergelijkbaar met gesponsord lopen… nu. Hij was gekleed in fel gekleurde, nauwsluitende narrenkledij en met een zotskap en behangen met belletjes.
    Hij liep van deur tot deur en mocht niet stilstaan. In de deuropening bleef hij ter plaatse lopen terwijl hij schudde met een metalen bekertje en wachtte op een aalmoes.
    Er waren ook wel eens ’nep-zerelopers op pad.
    (ca. 1938-40 Brugs Ommeland/Zwevezele-Hille

    Toegevoegd door Amafot op 30 Jan 2023 18:53

    #648 vrt-taal

    Een simpele repliek op de Bourgeoisie: zet die plaat af.

    Toegevoegd door nthn op 29 Jan 2023 17:07

    #649 trot, op ~ zijn

    “Op trot” is een rubriek in Iedereen Beroemd, dus ik zet het maar op GV.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 25 Jan 2023 19:56

    #650 plekoep

    Welkom Val_Schoo. Enig idee waarvan dat woordje plekoep komt? Ik vind er niet direct goegels van, maar misschien zijn er alternatieve schrijfwijzen?

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 25 Jan 2023 07:33

    #651 zereloper

    Gaat het dan over dit: "Een ander element is „de zereloper‟. Hij is de man die tijdens kermissen en andere evenementen of op gewone doordeweekse dagen van dorp naar dorp liep en op die manier geld inzamelde. Het zou gaan om een zekere Van Daele uit Eeklo, die „met zijn kroeske de cafés afliep‟ (libstore.ugent.be)

    Of deze: “En dan was er de ‘zereloper’. Dat was een man die nooit mocht stilstaan. Hij liep of huppelde rond tussen de kermisvierders, collectebus in de hand.” (erfgoedaalter.files.wordpress.com)

    Dat blijkt inderdaad een afzonderlijke betekenis te zijn waarvoor een apart lemma kan aangemaakt worden. Alhoewel bovenstaande voorbeeldes en de getuigenis van Amafot wel een indicatie geven, ken ik de figuur van de zereloper onvoldoende om het lemma aan te maken. Dus Amafot, gaat uw gangen…

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 23 Jan 2023 14:24

    #652 zereloper

    zereloper

    Als kleuter was ik bang voor een ‘zereloper’, een hardloper, zeer kleurig gekleed en met belletjes behangen, die van deur tot deur liep en ter plaatse bleef lopen terwijl hij schudde met zijn collectebus tot er iets werd ingestopt.

    Toegevoegd door Amafot op 23 Jan 2023 14:12

    #653 vrt-taal

    https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2023/01/22/hoe-politici-almaar-vaker-doods-bedreigingen-krijgen/ In de laatste topic onder de titel "Geen tussentaal in “Verhaal van Vlaanderen”’’ hekelt Geert Bourgeois de taal van Tom Waes in Het verhaal van Vlaanderen. Geert Bourgeois stelt dat Waes een “een soort algemeen Antwaarps” spreekt. Dat is niet waar, hij spreekt weliswaar met een Antwerpse tongval de Vlaamse tussentaal, kortweg Vlaams. Verder wordt terecht de discrepantie aangehaald tussen de SN-taal die anderstaligen leren en de taal die de Vlaming gebruikt. Bourgeois hoopt dat hierover vragen in het Vlaams parlement komen, maar het antwoord van Ivan De Vadder slaa(g)t de nagel op de kop: “Spijtig genoeg voor veel anderstaligen zullen de meeste van die vragen ook in de tussentaal worden gesteld. In dat opzicht is het Vlaams Parlement het perfecte spiegelbeeld van de Vlaamse samenleving.” Merkwaardig dat Bourgeois, voorvechter van de Vlaamse identiteit, niet tolereert dat er Vlaams gesproken wordt in Het verhaal van Vlaanderen. Nu gij!

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 23 Jan 2023 10:18

    #654 namasté

    Wordt overigens ook in NL als tussenwerpsel gebruikt, dus ik zet het op SN.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 20 Jan 2023 07:39

    #655 lol

    Welkom Sophiadr. Lol is internationale chat- of sms-taal, dus ik zal het op SN zetten. Ge vindt het ook in NL: http://www.sms-taal.nl/

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 20 Jan 2023 07:36

    #656 namasté

    Ochot, twee spamlemma’s door dezelfde persoon onder twee aliassen. Maar waarom?

    Toegevoegd door nthn op 19 Jan 2023 00:23

    #657 doen met infinitief

    Zou wel eens kunnen. In dat geval staat doen voor spelen of het werkwoord voor het spelen:

    spellekes doen: spellekes spelen/doen
    omtereerst doen: omtereerst spelen/lopen
    bellekentrek doen: bellekentrek spelen/doen
    kaarten doen: (met de) kaarten spelen/kaarten
    driekoningen doen: driekoningen spelen/zingen
    toneel doen: toneel spelen
    quiz doen: quiz spelen/quizzen
    voetbal doen: voetbal spelen/voetballen

    Misschien heeft het te maken met het feit dat een spel een soort imitatie van echte dingen is, het doen alsof. ’t Is maar een gok.

    Alhoewel we ook zeggen:
    Ik doe boekhouden. (Op de vraag wat is uw beroep of wat doet gij?)
    Ik doe boekhouder. (Op de vraag wat studeert gij of wat doet gij op school?)

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 17 Jan 2023 07:29

    #658 doen met infinitief

    De eerste voorbeeldzin zou ik niet kunnen zeggen, maar de tweede lijkt mij algemeen Vlaams. Ik vermoed dat het over twee verwante maar verschillende fenomenen gaat, en ik zou zelfs verder durven vermoeden dat het tweede fenomeen meestal op een spel gericht is.

    “Wie doet er mee spelen?”
    “Wie doet er mee omterteerst (lopen) tot aan den boom en terug?”
    “Wie doet er mee bellekentrek?”

    Terwijl dat ge niet zo rap “Wie doet er mee kuisen?” zou zeggen, ondanks dat de zin grammaticaal correct is.

    Toegevoegd door nthn op 16 Jan 2023 19:26

    #659 tingelen, zich ~

    Het is toch wel ambetant eigenlijk dat er geen Vlaams alternatief voor ‘zich’ is. Ik ging het lemma eerst ‘tingelen, hem ~’ noemen (of ‘tingelen, heur ~’, …), maar dat komt bizar over. Misschien is het gewoon door een gebrek aan gewenning. In andere talen lossen ze soortgelijke problemen in hun woordenboeken op door effectief consequent dezelfde werkwoordsvorm als referentie te gebruiken. Voor ons zou het dus in se ook moeten kunnen, met de kanttekening dat westelijk en oostelijk Vlaams een beetje in de clinch liggen of het nu ‘hem’ of ‘zijn eigen’ is. De kortere vorm is natuurlijk de beste, maar overtuigt die Brabanders daar maar ne keer van.

    Toegevoegd door nthn op 15 Jan 2023 00:12

    #660 zereloper

    Welkom bij de VW, Amafot. Als er iets is dat ge aan het lemma wou aanpassen of toevoegen, is er waarschijnlijk iets misgegaan, want er is zo te zien niks veranderd.

    Toegevoegd door nthn op 15 Jan 2023 00:04

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.