Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #481

    noenmaal
    (zn. o.; ~malen)

    middageten, lunch, noeneten

    vnw

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 1

    In het ontbijt (eerder een noenmaal) is voorzien: een glas Cava, 2 broodjes, 1 koffiekoek, koffie of thee en fruitsap, hesp, salami, kaas en … (nieuwsblad.be)

    Eerste schooldag: sfeerbeelden die een beetje spanning, blijheid, weergeven bij het zich melden en het opgeven van de naam voor het speciale noenmaal. (maerlantkrant.be)

    Deze duidt aan dat op de eerste dag van de vasten, “na het mager noenmaal, zwarte vlaai met gedroogde pruimenmoes” gegeten werd. (dedansgazet.be)

    Dus lummelen de soldaten wat rond, terwijl mooie deernes het noenmaal bereiden op grote vuren en een troep muzikanten voor zang en vertier zorgt (demorgen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (14 Apr 2024 09:53)

    👍
    4

    #482

    noeneten
    (zn. o. geen mv.)

    middageten, lunch, noenmaal

    vnw

    zie ook ww. noeneten

    zie ook noen

    Een stralende Trien stond Willem op te wachten toen hij uit het veld thuiskwam voor het noeneten. (hoeseltvrugger.be)

    Ge moogt niet zoveel wijn drinken bij het noeneten. A propos, Wouter Beke belde daarjuist, maar ik heb gezegd dat ge in een meeting waart. (Louis van Dievel op vrt.be)

    Meestal eet ik het ergens tegen de tijd dat ze elders een vieruurtje nemen, maar het kan ook gebeuren dat ik het na het noeneten als dessert eet. (wizzewasjes.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (14 Apr 2024 10:10)

    👍
    4

    #483

    zonnewering
    (zn.; v. ~en)

    SN-NL: zonwering

    opm: zonwering staat in gratis Van Dale online, zonnewering niet

    In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd:
    “zonwering” herkend door: 98 % van de Nederlanders; 90 % van de Vlamingen.
    “zonnewering” herkend door: 90 % van de Nederlanders; 96 % van de Vlamingen.
    (wiktionary.org)

    Zonnewering is volgens Blocken zo effectief, dat het andere preventieve middelen figuurlijk in de schaduw stelt. (vrt.be)

    De verkopers van bakstenen, binnendeuren en zonnewering weten niet wie eerst te helpen. (demorgen.be)

    Wie een degelijke zonnewering in huis haalt, kan daar vaak een energieverslindende airco-installatie mee uitsparen. (standaard.be)

    Waarom zonnewering de koeling van de toekomst is (knack.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (14 Apr 2024 09:54)

    👍
    4

    #484

    er
    (achtervoegsel)

    toevoeging aan een (werk)woord om de derde persoon enkelvoud mee aan te geven, deze toevoeging wordt niet los gebruikt als persoonlijk voornaamwoord

    Wie geit ut mit diene nonk, haeter nog get van zich zich loate heure?
    Hoe gaat het met je oom, heeft hij nog iets van zich laten horen?

    Hae woor ‘pletsjkop’ genuimp, wie-er richtig hoosj wos neimes.
    Hij werd kletskop genoemd, hoe hij werkelijk heette wist niemand.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door koarebleumke (13 Apr 2024 17:46)

    👍
    3

    #485

    ist

    Derde persoon enkelvoud van de tegenwoordige tijd van het werkwoord zyn. Het persoonlijke voornaamwoord is aan het einde bijgevoegd.

    sichten 1 oktober 2020 (Alexander De Croo) ist ie premier (êeste minister) van België.

    8 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Vloamienklouis en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Apr 2024 16:50)

    👍
    3

    #486

    kuisgereedschap
    (zn. o.; ~pen )

    kuisgerief

    SN-NL: poetsgerei

    Om dit deel schoon te maken, is het aan te raden om een trapladder te gebruiken die hoog genoeg is en kuisgereedschap met een lange steel (tuinadvies.be)

    Driedelige gereedschapshaak – ideaal voor het opbergen van kuisgereedschap zoals borstels, vegers, aftrekkers, … (handyhomeottevaere.be)

    Aangeboden onderhouds- en kuisgereedschappen omvatten onder meer boenmachines en hogedrukreinigers. (handelsgids.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (13 Apr 2024 11:22)

    👍
    4

    #487

    kuisdoos
    (z.n. de ~ (v.) ~zen)

    doos of blik waarin verschillende kuismiddelen en kuisgereedschappen bewaard worden
    NL: poetsdoos

    ELKE dag geven wij een handige kuisdoos weg waarmee je je wagen kan laten blinken. Wil je kans maken op zo’n doos? Voldoe dan aan de volgende voorwaarden…(Carrosserie Luc Kennes)

    Wat ik wou aantonen is: als je zo een paar uur ligt te frotten op je interieur, en dat blijft maar goed, vraag je jou soms af waarom je dat doet. Maar perfect hoeft het niet te zijn, alleen …. we zijn automobielliefhebbers en dan komt de kuisdoos naar boven hé! (autominded.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Apr 2024 11:18)

    👍
    3

    #488

    nougat

    verkorte vorm van nougatbollen, zie aldaar

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (13 Apr 2024 08:29)

    👍
    3

    #489

    noega

    verkorte vorm van nougatbollen, zie aldaar

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (13 Apr 2024 08:28)

    👍
    3

    #490

    noega

    zie nougat

    vnw: noga

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (13 Apr 2024 08:22)

    👍
    3

    #491

    nijverig
    (bn.)

    SN-NL: ijverig

    vnw

    Typisch Vlaams: Geen Algmeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 2

    Van Dale 2024: (BE; niet al­ge­meen) ij­ve­rig, nij­ver

    Nijverig Baasrode in de kijker tijdens historische wandeling (hln.be)

    Het is lui noch nijverig. Het is niet doelmatig, maar het is ook niet nutteloos. (standaard.be)

    Ook in Brussel – of misschien vooral in Brussel – wordt vandaag de Dag van de Arbeid nijverig gevierd. (bruzz.be)

    Drummondville is een nijverig provincienest met een kleine 50.000 inwoners, honderd kilometer noordoostelijk van Québecs hoofdstad Montréal. (demorgen.be)

    Tot diep in de jaren zeventig, tot aan Egmont zeg maar, was het een hobby van vele nijverige onderwijzers, heemkundigen en notarissen. (knack.be)

    Theo van Waefelghem, de nijverige, spaarzame nijveraar, heeft een broer, Adelin, die een losbandig leven leidt. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Apr 2024 09:46)

    👍
    3

    #492

    nijverheidsgrond
    (zn. m.; ~en)

    vnw: industriegrond

    vgl. nijverheid

    De gemeenteraad keurde de verkoop goed van een stuk nijverheidsgrond van 1.500 vierkante meter aan de firma Foré Marnix en Co (standaard.be)

    Het eigendom is momenteel in gebruik als nijverheidsgrond met centraal op het eigendom een winkelruimte met magazijn. (beveren.be)

    Een perceel nijverheidsgrond, ten kadaster bekend vol-gens recente opzoeking wijk G deel van nummer 263/G/3, ter plaatse Trapstraat, met een oppervlakte volgens meting van drieënnegentig are vijftien centiare (93a 15ca). (antwerpen.be)

    Volgens de heer De Nolf wordt de voorgestelde regeling in verband met de opzegging voor bouw- of nijverheidsgrond in de loop van de tweede pachtperiode beter uitgebreid tot alle opeenvolgende pachtperiodes, met uitsluiting van de eerste pachtperiode. (dekamer.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Apr 2024 07:26)

    👍
    3

    #493

    piepauw

    lieveheersbeestje

    ook: pimpampoentje, pimpaljoentje, emelbjièstje (hemelbeestje).

    Ontdek de magische hopwereld met verteljuf Ingeborg of vlieg als een piepauw door het Hopmuseum. (kw.be)

    Hmm, ben betrapt (Alleen mensen van in en rond Poperinge weten wat een Piepauw is, hé ) Ja, toen ik die brandnetels zag, zag ik dat minder zitten om naar het zwembad te gaan. (belgiumdigital.com)

    Lieveheersbeestjes, pimpampoentjes, piepauwen, pieternellebeestjes, mariakevertjes…: met hun bonte stippelkleed zijn dit erg aaibare viezebeestjes. (vlaanderen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Vloamienklouis en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Apr 2024 07:05)

    👍
    3

    #494

    nijveraar
    (zn. m.; ~s)

    vnw: industrieel

    Van Dale 2024: (BE; ver­ou­derd) in­dus­tri­eel

    vgl. nijverheid

    Gewezen ‘nijveraar’ Dirk Strobbe (88) overleden (hln.be)

    Baltus, Louis (Henri), nijveraar. Sint-Truiden 22.05.1846 – Sint-Truiden 15.11.1919 (erfgoud.be)

    Naast hem had een wakkere nijveraar een hotdogkraam opgezet en naast deze nijveraar verkocht een jonge ondernemer kaartjes voor een benjisprong vanaf de VRT-toren. (Louis van Dievel – vrt.be)

    Het zijn de verschrikkingen van de Europese historie die van Rich zo’n spijkerharde nijveraar gemaakt hebben. (demorgen.be)

    Als nijveraar en medezaakvoerder van de weverij Coucke weet hij zijn hobby en beroep te combineren. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Apr 2024 07:17)

    👍
    3

    #495

    eerdat

    voordat

    vgl. vooraleer

    opm: zie commentaren

    Je moest gie schutels doen eer datt’n komme
    Jij moet afwas doen voor dat hij komt

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Vloamienklouis en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Apr 2024 10:50)

    👍
    3

    #496

    kaartenboek, een ~ aan
    (uitdr.)

    een variëteit aan

    Leefloners, werklozen en langdurig zieken kregen er honderden euro’s bij, boven op de index, én een hele kaartenboek aan sociale voordelen. (Bart De Wever in demorgen.be)

    Howard opende met een gewaagd trio, maar kwam er zonder kleerscheuren door en zette zich direct op de kaart als een artiest met een kaartenboek aan genres tussen zijn vingers. (knack.be)

    Want nu het einde van hun middelbare schoolcarrière nadert, ligt er een kaartenboek aan mogelijkheden open op tafel. (gva.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (09 Apr 2024 11:28)

    👍
    3

    #497

    ‘t gonne (dat)

    hetgeen, wat

    Kweetn ’t gonne da je wilt gie en
    Ik weet wat je wilt hebben

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Vloamienklouis (08 Apr 2024 22:25)

    👍
    2

    #498

    uitbaten
    (ww., baatte uit, heeft uitgebaat)

    Van Dale 2024: (BE; niet al­ge­meen) zo veel mo­ge­lijk voor­deel trek­ken van …

    Als je ziet hoe de Amerikanen dat uitbaten in California enzo, dan moet dat toch ook in Oostenrijk kunnen? (wielerflits.be)

    De extreem-rechtse en pro-Duitse arrestanten hebben na hun vrijlating dit feit politiek in hun voordeel uitgebaat (ugent.be)

    Eén daarvan is De Holocaust-industrie, waarin hij beweert dat Israëlische en Amerikaanse Joden de tragedie van voor en tijdens WO II in hun eigen voordeel uitbaten. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Apr 2024 14:12)

    👍
    2

    #499

    dieselban
    (zn. m; ~s)

    overheidsmaatregel waarbij dieselvoertuigen uit de stad geweerd worden

    google 2024: veel meer hits in .BE dan in .NL (meestal betrekking op buitenland of .BE)

    niet in Van Dale 2024

    Reacties op Brusselse dieselban: ‘Het mag sneller’, of: ‘Indruisend tegen de wetenschap’ (bruzz.be)

    Zuhal Demir op ramkoers met Tom Meeuws over ‘dieselban’ (nieuwsblad.be)

    Een dieselban is net wel sociaal, vinden zij. Klopt dat? (demorgen.be)

    Het gerecht maakt de weg vrij voor een dieselban in tal van steden (tijd.be)

    Daarnaast zullen ook andere maatregelen een impact hebben, zoals de dieselban in Brussel, Antwerpen en Gent in 2030 en 2031 (vlaanderen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Apr 2024 09:03)

    👍
    3

    #500

    nijdig
    (bn.)

    vnw: in België ook: afgunstig, jaloers

    Van Dale 2024: (re­gi­o­naal) af­gun­stig
    •iets met nij­di­ge ogen aan­zien

    Het boze oog is het eeuwenoude geloof dat je door jaloerse blik vervloekt kan worden en ongeluk op je pad komt. Deze nijdige blik kan bewust of onbewust worden gegeven, en vaak door mensen die dicht in je omgeving staan. (zoiwithintention.be)

    Nijdige ogen als een ander de beoogde goederen in de wacht sleept. Een groot deel van de te veilen goederen is afkomstig van de handelaars zelf. (bloggen.be)

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Apr 2024 07:26)

    👍
    3

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.