Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
of melktingel, witte dovenetel
ook in West-Vlaanderen
Klik op de afbeelding
Woordenboek der Nederlandsche Taal: tengel, gewoner tingel: het zal dan oorspronkelijk als ”steker” bedoeld zijn en een naam voor de plant zijn geweest. Alleen in Zuid-Nederland bekend. Doovenetel, zoowel de Witte d., Lamium album, als de Paarse d., Lamium purpureum;
Ge kunt u niet tengelen aan een melktengel. (zie tingelen, zich ~)
of tengel, netel
zie ook: tingelen, zich ~, melktengel
ook in NW van W-Vl.
Klik op de afbeelding
Woordenboek der Nederlandsche Taal: tengel, gewoner tingel: het zal dan oorspronkelijk als ”steker” bedoeld zijn en een naam voor de plant zijn geweest. Alleen in Z.-Nederl. bekend. Gesleypt door tinghels, distels ende haghen. (1590)
Als je langs de graskant gaat, pas maar op voor de tingels, want ze kunnen stekken.
Zich prikken aan een tingel, zich netelen aan
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Tengel, gewoner tingel: het zal dan oorspronkelijk als ”steker” bedoeld zijn en een naam voor de plant zijn geweest. Alleen in Zuid-Nederland bekend.
< tengelen: met netels bezeeren
< tengeling: brand door aanraking van netels, en oneig.: gekriebel
Ik heb mij daarnet enorm getingeld toen ik in het gras liep want de tingels stonden heel hoog.
Erg guur, winderig, wild, onbesuisd.
’t Is brestig weer.
Doe ne keer nie soo brestig.
vnw: jachtopziener
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 6
<Fr.: ‘garde-chasse’.
Een jachtwachter uit Sinaai riskeert 6.000 euro boete voor het uitzetten van minstens honderd gekweekte fazanten in de Sinaaise velden (nieuwsblad.be)
De eigenaar van de fazanten was een jachtwachter. Alle dieren werden na de inbeslagname gedood. (vrt.be)
Een beëdigd jachtwachter wordt aangesteld door de gouverneur om onder meer toe te zien op de stroperij. (demorgen.be)
De strafrechter in Oudenaarde heeft jachtwachter Luc R. (52) uit Erpe-Mere veroordeeld tot een boete van 550 euro, waarvan de helft met uitstel. (standaard.be)
een hardloper, een atleet die zeer snel kan lopen
Die man zit altijd gespannen naar de TV te kijken, wanneer de zerelopers in het sportnieuws aan de beurt zijn.
zeker, in elk geval, hoe dan ook
standaardtaal in België
DS2015en standaartaal
Van Dale 2015 online: BE niet algemeen
Typisch Vlaams: in elk geval, hoe dan ook (informeel): Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 4; met de opmerking: “In Nederland betekent ‘alleszins’: volkomen, zoals in ‘het is alleszins begrijpelijk dat ze liever niet wilde blijven’.”
vnw: in België vaak voor: in elk geval, toch zeker, zeker
Ik zal alleszins het voorschot reeds overschrijven.
“Hij is alleszins ziek geweest, hij ziet er veel te slecht uit. (in België, status onduidelijk)” Taaladvies.net
officiële toelating om te mogen jagen
vnw: jachtakte
Een jachtverlof kost 150 euro. Een jachtverlof waarmee u alleen op zondag mag jagen, kost 105 euro. (vlaanderen.be)
Wie op jacht gaat met een jachtvuurwapen moet bij controle kunnen bewijzen dat hij/zij dit wapen op een wettelijke manier vervoert, draagt, gebruikt. Dit kan slechts door het bij de controle voorleggen van het geldige jachtverlof. (jachtopleiding.be)
“De twee hadden geen jachtverlof, droegen illegale wapens met daarop geluidsdempers en kunstmatige verlichting.” (vrt.be)
In de jeep: twee jagers – getuige daarvan het ‘jachtverlof’ in hun bezit – met geladen geweren. (demorgen.be)een bericht sturen
vroeger ging dit specifiek om een sms, nu kan het een bericht via eender welke berichtendienst zijn, zolang het bericht maar met een gsm gestuurd wordt
zie ook berichtjes sturen
SN/NL: appen
- ’k Vertrek binnen een halfuurken.
- Oké sgoe (dat is goed), stuurt mij als ge der zijt!
’k Peis dat de die kennis hebben, ze zitten gans den tijd met mekaar te sturen.
Cynthia Heylen: Hey hey ik wil de Woody pyjamakes wel. Zowel die van maat 62 als 68
Patricia Bosmans: oké ik hou ze voor jou aan de kant. ?
Cynthia Heylen: ik zal je sturen als ik kan. Het gaat sowieso niet morgen zijn ?
Patricia Bosmans: is goed. je ziet maar wanneer het lukt ?
(facebook)
“Mijn dochter kent Jelle”, zegt de doktersvrouw, “en hij heeft haar al gestuurd dat ze hier blij zijn.” (demorgen.be)
SN/NL: appen
ook kortweg sturen
of ‘sms’en’ – ook wanneer SMS niet het medium is, maar het moet wel nog steeds via de gsm gaan
Sinds dan men onze kleine ne gsm hen gegeven, zit hij constant met zijn vrienden berichtjes te sturen.
Zeg tot sebiet he, ik stuur u nog wel als ik vertrek!
vnw: huur voor het jachtrecht
Op schriftelijk verzoek van de jachtrechthouder kan de regiobeheerder de jachtpacht éénmalig voor een
periode van drie jaar verlengen, voor zover de aanvraag daartoe uiterlijk 6 maanden voor de hierboven
vermelde einddatum per aangetekende brief aan de regiobeheerder bezorgd wordt (natuurenbos.be)
Stad Mechelen heeft beslist om de jachtrechten te verlengen voor onbepaalde duur en de jachtpacht af te schaffen. (hln.be)
Zij hebben een aantal hectare waarvoor ze jachtpacht hebben. Toch stappen ze per jaar niet meer dan één keer hun velden door. (katrienvervaele.be)
piepschuim, polystyreen
ook: isomoschuim (zie voorbeelden)
< afgeleid van de merknaam Isomo (Isolation Moderne)
Van Dale 2018 online: BE, spreektaal
zie ook frigoliet; verzamellemma verwaterde merknamen
Verpakking uit isomo
Elektronische apparatuur wordt ingepakt in isomo.
Glaswolisolatie op het dak, in de muren en isomoschuim in de vloeren. (blog.seniorennet.be)
interregiotrein
vnw: afkorting van: interregiotrein, trein met stopplaatsen in de grotere gemeenten, stopt niet zo vaak als een L-trein, maar vaker dan een IC-trein (in Nederland is een interregiotrein een trein tussen de grote steden in verschillende regio’s)
Daarnaast is er in buurgemeente Boutersem het station van Vertrijk, waar om het uur een IR-trein stopt. (bierbeek.be)
Tot overmaat van ramp zou de IR-trein wegens al te grote vertraging niet vanuit Antwerpen-Centraal maar vanuit Berchem vertrekken. (vrt.be)
Het meisje stapte uit de IR-trein van Antwerpen en liep via het perron naar de achterzijde van de trein. (demorgen.be)
courante verkorte vorm van lokale trein ofte boemeltrein
De L-trein Jurbeke – ’s-Gravenbrakel rijdt niet. Het aanbod L- en S-treinen rond 20 uur (vertrektijd) zal sterk verminderd zijn. (belgiantrain.be)
interregiotrein
Daarnaast is er in buurgemeente Boutersem het station van Vertrijk, waar om het uur een IR-trein stopt. (bierbeek.be)
Tot overmaat van ramp zou de IR-trein wegens al te grote vertraging niet vanuit Antwerpen-Centraal maar vanuit Berchem vertrekken. (vrt.be)
Het meisje stapte uit de IR-trein van Antwerpen en liep via het perron naar de achterzijde van de trein. (demorgen.be)
vnw: afkorting van: intercitytrein, trein tussen de grote steden
ook verkort: IC (zie voorbeelden)
Nog een nieuwigheid: de IC-trein vanuit Antwerpen naar Brussels Airport en Leuven/Hasselt zal op zon- en feestdagen voortaan elk uur rijden (demorgen.be)
De IC-trein Oostende-Antwerpen rijdt enkel tussen Oostende en Sint-Niklaas en de IC-trein De Panne-Antwerpen enkel tussen De Panne en Sint-Niklaas. (vrt.be)
Het gaat om twee pendeltreinen en de IC tussen De Panne en Landen. (demorgen.be)
vooral, inzonderheid
Typisch Vlaams: geen algemeen Nederlands; gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5
Bij Atomix was iedereen onder de indruk, inzonder de spelers die maar niet door de Waalse muur raakten. (nieuwsblad.be)
Zie in dat verband de gedrukte catalogus inzonder de nummers 388 tot 801. (jammart.be)
Nog NOOIT werd er in dit verdomde klotenland iets gerealiseerd waar de bevolking , inzonder de eigenaars van zonnepanelen, enig voordeel zouden kunnen bij hebben. (ilumen.be)
vnw: rijk zijn, er warmpjes bij zitten
Hij zat er goed in, woonde in een grote hoeve met strooien daken en witte gevels, en hij was de fierste, onbuigzaamste boer van heel de streek. (opzenzichems.be)
zich erom bekommeren, erom bezorgd zijn
m.b.t. een persoon: meeleven
vnw: met iemand inzitten: met iemand meevoelen, meeleven
vgl. inzitten, ermee ~
Van Dale 2013 online:gewestelijk
Van Dale 2015 online: BE (algemeen)
En nu is ze ook nog eens haar job kwijt. Ik zit echt met haar in.
Onze Jeroen zit er helemaal niet mee in dat hij zijn jaar nog eens opnieuw moet doen. Zolang dat hij maar niet moet leren.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
