Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Welkom Kim D.
Ik denk dat het zowel in Wallonië als in Frankrijk frigo is in omgangstaal. Het mooie woord is dan réfrigérateur.
Over de oorsprong zegt M. Philippa het volgende in het Etymologisch Woordenboek van het Nederlands:
frigo zn. (BN) ‘koelkast’
Nnl. frigidaire ‘elektrische koelkast’ (1930; Brandt/de Haan), frigo ‘id.’ (1955; Nu Nog 3, nr.14, 13).
Frigidaire is in 1918 in de VS door General Motors als pseudo-Franse merknaam bedacht voor een type elektrische koelkast. Of daarbij gedacht is aan het reeds lang verouderde, maar al in 1636 (Rey) gebruikte Franse woord frigidaire voor ‘koude ruimte (i.h.b. met betrekking tot antieke thermen)’, is niet bekend. Ten grondslag aan beide woorden ligt in elk geval Latijn fr?gid?rium ‘koele kamer’, dat met het achtervoegsel – ?rium (zoals in cell?rium, s?l?rium, zie ? kelder, ? zolder) is gevormd bij het werkwoord fr?g?re ‘koud zijn’, zie ? frigide. In het Frans is frigidaire als merknaam vanaf 1920 (Rey) bekend en werd het algauw de algemene aanduiding voor ‘koelkast’. Ook het Nederlands heeft het woord overgenomen, maar in Nederland is het niet blijven bestaan. In België wel, maar het is er nu nagenoeg volledig vervangen door de kortere vorm frigo, ontleend aan Frans frigo ‘koelkast’ (1941; Rey).
Dat Franse woord is een verkorting van een ander, ouder woord, namelijk frigorifère ‘koelinstallatie’, of van (chambre) frigorifique ‘koelruimte’ (beide met een tweede lid dat teruggaat op Latijn facere ‘maken’, zie ? feit). Het bestond ook al in de connotatie être frigo ‘koud zijn’ (1918; Rey) en frigo ‘bevroren vlees’ (1919; Rey).
Bij mijn weten is ne filou een geslepen gast, een bedrieger, een smeerlapke, dus.
Het wordt ook schertsend, vriendelijk gezegd van een man, jongen, of dier die onschuldige deugnieterij uithalen. Maar, in Antwerpen tenminste, is ne filou nooit een dwaas of een achterlijke, integendeel.
Is het geen SN?
In Van Dale aaneengeschreven. (Voor mij is het meervoud wel halvegares, zoals in het voorbeeld, en niet halvegaren)
halvegare
zelfstandig naamwoord; de (m/v); meervoud: halvegaren
1.gek, dwaas
Welkom aliasm. ‘De draak heeft zijn eieren gelegd’ is bij mijn weten niet bekend in het Antwerpse. Is het mogelijk een kleinere regio aan te duiden aub?
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.