Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #12131

    kasseistraat
    (de ~, ~en vr. zelfst. nw.)

    straat belegd met kasseien

    zie ook kasseiweg, kasseibaan; wegcode

    Dikkele - Brouwerijstraat

    Slechtste kasseistraten worden heraangelegd … met kasseien (NB 090115 TITEL)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Mar 2023 07:25
    0 reactie(s)

    #12132

    kassei
    (de ~ (m./v.), ~en, ~s)

    straatsteen van natuursteen (meestal porfier), kinderkopke

    Algemeen Nederlands Woordenboek: kassei
    ((vooral) in België)
    dikke, min of meer vierkante straatsteen met een afgeronde bovenkant

    vnw:
    •kei als straatsteen, soort kinderhoofdje, kinderkopje
    •straatweg met keien

    Van Dale: kassei
    1300 ‘straat­weg, straatsteen’ < Pi­car­disch cauchee (Frans chaussée)

    DS2015 kasseien: straatstenen: standaardtaal

    zie ook kasseiweg, kasseibaan, kasseistraat, kasseiwegel, kasseilegger

    Cobblestone J1

    Mijn armen doen zeer van te veel op kasseien te fietsen.

    Als ge met dees regenweer de kasseis gaat doen, past op dat ge met uwe velo er ni van onderuit schuift.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Mar 2023 07:24
    5 reactie(s)

    #12133

    kasseilegger
    (zn. m. ; ~s)

    iemand die gespecialiseerd is in het bestraten met kasseien; kasseier

    Van Dale 2016 online: BE

    hln.be: Stiel van kasseilegger sterft uit

    standbeelden.be: Het beeld, van een voorovergebogen kasseilegger aan het werk, zal vele inwoners van het kasseidorp doen terug denken aan het einde van de jaren 90, toen de huidige kasseistroken (kasseistrook) aangelegd werden.

    kasseienvansieleghem.be: Eernegem heeft een reputatie opgedaan als het dorp van de kasseileggers. Op het kasseileggersplein staat Mutse, de kasseilegger op een sokkel in de vorm van een kassei. Vandaar dat wij ons dorp alle eer aandoen en ons kasseileggersbedrijf, zoals vroeger, verder zetten van vader op zoon.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Mar 2023 07:22
    0 reactie(s)

    #12134

    kassei
    (de ~ (m./v.), ~en, ~s)

    straatsteen van natuursteen (meestal porfier), kinderkopke

    Algemeen Nederlands Woordenboek: kassei
    ((vooral) in België)
    dikke, min of meer vierkante straatsteen met een afgeronde bovenkant

    vnw:
    •kei als straatsteen, soort kinderhoofdje, kinderkopje
    •straatweg met keien

    Van Dale: kassei
    1300 ‘straat­weg, straatsteen’ < Pi­car­disch cauchee (Frans chaussée)

    DS2015 kasseien: straatstenen: standaardtaal

    zie ook kasseiweg, kasseilegger

    Cobblestone J1

    Mijn armen doen zeer van te veel op kasseien te fietsen.

    Als ge met dees regenweer de kasseis gaat doen, past op dat ge met uwe velo er ni van onderuit schuift.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Mar 2023 07:22
    5 reactie(s)

    #12135

    kassei
    (de ~ (m./v.), ~en, ~s)

    straatsteen van natuursteen (meestal porfier), kinderkopke

    Algemeen Nederlands Woordenboek: kassei
    ((vooral) in België)
    dikke, min of meer vierkante straatsteen met een afgeronde bovenkant

    vnw:
    •kei als straatsteen, soort kinderhoofdje, kinderkopje
    •straatweg met keien

    Van Dale: kassei
    1300 ‘straat­weg, straatsteen’ < Pi­car­disch cauchee (Frans chaussée)

    DS2015 kasseien: straatstenen: standaardtaal

    zie ook kasseiweg

    Cobblestone J1

    Mijn armen doen zeer van te veel op kasseien te fietsen.

    Als ge met dees regenweer de kasseis gaat doen, past op dat ge met uwe velo er ni van onderuit schuift.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Mar 2023 07:21
    5 reactie(s)

    #12136

    kasbon
    (zn. m. -s)

    obligatie uitgegeven door een bank. De looptijd varieert tussen 1 en 10 jaar.
    Een ‘achtergestelde’ kasbon geeft een hogere rente, maar in geval van faillissement van de bank is de kans op terugbetaling quasi nihil.

    vnw: spaarbrief, waardepapier aan toonder voor een bepaalde termijn met een jaarlijkse vaste rente

    Van Dale 2016 online: BE

    Men betaalt 21% roerende voorheffing op de rente van kasbons.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Mar 2023 07:18
    0 reactie(s)

    #12137

    volksberoep
    (zn. o.; ~en)

    neologisme in de politiek : voorstel om uitspraken van het Grondwettelijk Hof met tweederde parlementaire meerderheid te kunnen terugdraaien (zie reactie)

    De partij wil een volksberoep mogelijk maken waardoor wetten sneller ingevoerd kunnen worden.

    Via het principe van volksberoep wil de partij ‘activistische rechters’ een hak zetten. (Nieuwsblad)

    Het voorstel van de N-VA om een ‘volksberoep’ in te voeren wil vanuit een terechte bezorgdheid het probleem van de juridisering van het democratisch proces aanpakken, maar draagt helemaal niet bij tot een oplossing. (DeTijd)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Mar 2023 06:50
    1 reactie(s)

    #12138

    kas, een stuk in zijn ~ hebben
    (uitdr.)

    vnw: dronken zijn

    zie kas

    vgl. botten, een stuk in zijn ~

    Hij heeft een stuk in zijn kas.
    Hij heeft teveel gedronken.
    (seniorennet.be)

    ick had den edeldom int cas*
    *lichaam, vgl. een stuk in zijn kas hebben (Cornelissen, Antw. Idiot. II, 624)
    (dbnl.org)

    Als aanvullingen in de uitdrukking ‘een stuk in zijn …’ komen ze vooral in Limburg voor, al treffen we een stuk in zijn kas(se) ook aan in West- en Oost-Vlaanderen. (usercontent.one)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Mar 2023 06:47
    0 reactie(s)

    #12139

    botten, een stuk in zijn ~
    (uitdr.)

    een stuk in zijn voeten (voeten, een stuk in zijn ~), goed zat zijn

    vnw: hij heeft een stuk in zijn botten: hij heeft een stuk in zijn kraag

    Woordenboek van Populair Taalgebruik – Marc De Coster: een stuk in zijn botten hebben: (19e eeuw) (Vlaanderen, inf.) dronken zijn. Syn.: een stuk in zijn kloten. (kloten, een stuk in zijn ~ hebben)

    zie verzamellemma botten

    vgl. kas, een stuk in zijn ~ hebben

    Of Roel ook echt ‘een stuk in zijn botten’ had? Nee, niet heus. (flair.be)

    Net voor de trouw dronk Bob zich op zijn vrijgezellenavond in de Withoeve trouwens eveneens een stuk in zijn botten. (humo.be)

    Of toen die keer dat ze met een stuk in haar botten te voet onderweg was (pnws.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Mar 2023 06:47
    0 reactie(s)

    #12140

    kas
    (de ~, vr. zelfst. nw. geen meerv. )

    het lijf, het lichaam (pars pro toto)

    Woordenboek der Nederlandsche Taal
    Benaming voor de maag, den buik, het lichaam.
    Zijn kas (kasse; kasken) vullen, zich dik eten (Joos; Cornelissen-Vervliet; Teirlinck)
    E stuk in zij(n) kasken hebben, dronken zijn, Corn.-Vervl.
    Wa(t) naar zijn kas krijgen, verwijtingen of kijven krijgen, Ald.

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
    herkomst: mogelijk de afkorting van karkas, borstkas

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    vnw: zijn kas vullen: zijn buik vullen

    uitdrukkingen met “kas”: zie
    kas, een stuk in zijn ~ hebben
    kas, er zijn ~ aan vegen
    kas, het is ~
    kas, iets in zijn ~ spelen
    kas, in zijn ~ slagen
    kas, kop in ~
    kas, op zijn ~ krijgen
    kas, uw ~ opvreten
    kas, uw ~ volspelen
    kas, zijn ~ afdraaien
    kas, zijn ~ leegrijden

    Ge kunt u niet voorstellen wat die allemaal in zijn kas slaagt.

    Hij zit de godganse dag zijn kas op te vreten.

    > andere betekenis van kas

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Mar 2023 06:45
    7 reactie(s)

    #12141

    kas, een stuk in zijn ~ hebben
    (uitdr.)

    vnw: dronken zijn

    zie kas

    Hij heeft een stuk in zijn kas.
    Hij heeft teveel gedronken.
    (seniorennet.be)

    ick had den edeldom int cas*
    *lichaam, vgl. een stuk in zijn kas hebben (Cornelissen, Antw. Idiot. II, 624)
    (dbnl.org)

    Als aanvullingen in de uitdrukking ‘een stuk in zijn …’ komen ze vooral in Limburg voor, al treffen we een stuk in zijn kas(se) ook aan in West- en Oost-Vlaanderen. (usercontent.one)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Mar 2023 06:44
    0 reactie(s)

    #12142

    kas, een stuk in zijn ~ hebben
    (uitdr.)

    vnw: dronken zijn

    Hij heeft een stuk in zijn kas.
    Hij heeft teveel gedronken.
    (seniorennet.be)

    ick had den edeldom int cas*
    *lichaam, vgl. een stuk in zijn kas hebben (Cornelissen, Antw. Idiot. II, 624)
    (dbnl.org)

    Als aanvullingen in de uitdrukking ‘een stuk in zijn …’ komen ze vooral in Limburg voor, al treffen we een stuk in zijn kas(se) ook aan in West- en Oost-Vlaanderen. (usercontent.one)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Mar 2023 06:44
    0 reactie(s)

    #12143

    kas, op zijn ~ krijgen
    (uitdr.)

    een nederlaag ondergaan, een pandoering krijgen

    vnw: op zijn kas krijgen: op zijn kop krijgen

    In de Kempen ook ‘op zijne bult krijgen’
    West-Vlaanderen: veste, op zijn ~ krijgen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: kas: Schertsende benaming voor een bochel of bult

    zie ook kas

    Meester Moens in Terug naar Oosterdonk: Als Oosterdonk tegen Antwerp moest spelen, ze zouden 20 – bros op hun kas krijgen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Mar 2023 06:37
    0 reactie(s)

    #12144

    kas
    (de ~, vr. zelfst. nw. geen meerv. )

    het lijf, het lichaam (pars pro toto)

    Woordenboek der Nederlandsche Taal
    Benaming voor de maag, den buik, het lichaam.
    Zijn kas (kasse; kasken) vullen, zich dik eten (Joos; Cornelissen-Vervliet; Teirlinck)
    E stuk in zij(n) kasken hebben, dronken zijn, Corn.-Vervl.
    Wa(t) naar zijn kas krijgen, verwijtingen of kijven krijgen, Ald.

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
    herkomst: mogelijk de afkorting van karkas, borstkas

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    vnw: zijn kas vullen: zijn buik vullen

    uitdrukkingen met “kas”: zie
    kas, er zijn ~ aan vegen
    kas, het is ~
    kas, iets in zijn ~ spelen
    kas, in zijn ~ slagen
    kas, kop in ~
    kas, op zijn ~ krijgen
    kas, uw ~ opvreten
    kas, uw ~ volspelen
    kas, zijn ~ afdraaien
    kas, zijn ~ leegrijden

    Ge kunt u niet voorstellen wat die allemaal in zijn kas slaagt.

    Hij zit de godganse dag zijn kas op te vreten.

    > andere betekenis van kas

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Mar 2023 06:36
    7 reactie(s)

    #12145

    kas, uw ~ volspelen
    (uitdr.)

    goed kunnen eten
    ook: ziet ze het onder hunne neus instoempen

    vnw: zijn kas vullen: zijn buik vullen

    zie ook: kas; kas, in zijn ~ slagen

    ook in Antwerpen, de Kempen

    Ik ken iemand die alle koffietafels afloopt, of hij de overledene nu gekend heeft of niet, gewoon om gratis zijn kas te kunnen volspelen.

    Provincie Vlaams Brabant
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Mar 2023 06:35
    2 reactie(s)

    #12146

    kartel
    (zn. o., ~s)

    politiek: de samenwerking van verschillende politieke partijen; het samen naar de verkiezingen gaan

    vnw: verbinding van partijen die samen naar de verkiezingen trekken met een gemeenschappelijke kandidatenlijst, eenheidslijst

    Van Dale 2016 online: BE

    ook samenstellingen zoals kartelvorming, kartellijst

    Volgend jaar zijn er gemeenteraadsverkiezingen. Benieuwd welke kartels er al dan niet gevormd zullen worden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Mar 2023 12:35
    0 reactie(s)

    #12147

    carottier
    (de ~, ~s man. zelfstandig naamw.)

    zie carottentrekker, karottentrekker, karotentrekker

    vnw

    Van Dale 2017: carottier
    < Frans
    BE; spreek­taal ka­rot­ten­trek­ker

    “Hoe krijgt u een ‘carottier’ weer aan het werk?” (ondernemingsbank.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Mar 2023 12:33
    0 reactie(s)

    #12148

    karoten trekken

    zich aanstellen, comedie spelen

    ook karottentrekken, zie voorbeelden

    vgl. karottentrekker

    Karel is helemaal niet op zijn gezicht gevallen, hij is karoten aan het trekken.

    Karine Huts: ‘Ik heb als magistraat twee burn-outs gehad, maar in die tijd noemden ze dat niet burn-out maar karottentrekken.’ (tijd.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Mar 2023 12:33
    1 reactie(s)

    #12149

    karottentrekker
    (de ~ (m.), ~s)

    komediant, carottier, iemand die vage pijn of ziekte voorwendt om aan een taak te ontsnappen

    Van Dale 2017: ka­rot­ten­trek­ker
    2 BE; niet al­ge­meen fop­per
    3 BE; spreek­taal iem. die zich door een uit­vlucht aan een on­aan­ge­na­me ver­plich­ting ont­trekt
    = lijn­trek­ker

    vgl. karottentrekken

    Fons is nen karottentrekker, hij heeft nooit niks, maar als hij moet gaan werken is hij opeens ziek.

    demorgen.be: Dan kan het welhaast niet anders of het moet een profiteur of een karottentrekker zijn. (Yves Desmet)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Mar 2023 09:56
    2 reactie(s)

    #12150

    karottentrekker
    (de ~ (m.), ~s)

    komediant, carottier, iemand die vage pijn of ziekte voorwendt om aan een taak te ontsnappen

    Van Dale 2017: ka­rot­ten­trek­ker
    2 BE; niet al­ge­meen fop­per
    3 BE; spreek­taal iem. die zich door een uit­vlucht aan een on­aan­ge­na­me ver­plich­ting ont­trekt
    = lijn­trek­ker

    vgl. karottentrekker

    Fons is nen karottentrekker, hij heeft nooit niks, maar als hij moet gaan werken is hij opeens ziek.

    demorgen.be: Dan kan het welhaast niet anders of het moet een profiteur of een karottentrekker zijn. (Yves Desmet)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Mar 2023 09:56
    2 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.