Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #47351

    pootjesziekte
    (de ~, (vr.), geen mv.)

    podagra, jicht, flerecijn
    ook pootziekte

    < bij mensen

    Het is een pijnlijke reumatische ontsteking als gevolg van een verhoogde purine-afbraak door alcoholgebruik, wat leidt tot de kristallisatie van een te hoog urinezuurgehalte in een gewricht. Meestal in de grote teen maar kan ook voorkomen in de enkel, knie, vingers of in de oorschelp.

    zie ook kozijntjes, pootje, notarisziekte

    Klik op de afbeelding
    Podagra

    Door de pootjesziekte kan hij moeilijk stappen.

    De pootjesziekte krijgt ge door teveel urinezuur in uw bloed.

    Vroeger werd de benaming pootjesziekte gebruikt voor de rijkemensenziekte: de adel die teveel dronk en at.

    - “Uwe vent mankt zo, wat is er aan de hand?”
    - “De pootjesziekte. Dat ligt aan zijn eigen (eigen, zijn ~), dat hij wat minder aperitieft en wat minder eet.”

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 22 Jun 2018 11:17
    12 reactie(s)

    #47352

    boeken toedoen of dichtdoen
    (uitdr.)

    ophouden met een activiteit, ermee stoppen, het als afgehandeld beschouwen, het voor bekeken houden

    zie ook boeken, de ~ neerleggen, boeken, de ~ sluiten

    vgl. boeken toe

    Bij gebrek aan klanten konden ze na een maand de boeken al dicht doen.

    Om 5 uur doen kik de boeken dicht en gaan ’k naar huis.

    De nagelstyliste is ermee opgehouden, ze heeft de boeken toegedaan van de week.

    Modric doet de boeken toe, de buit lijkt helemaal binnen voor de Kroaten! 0-3. (sporza.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 22 Jun 2018 11:14
    6 reactie(s)

    #47353

    brilscore
    (de~, v./m., ~s)

    een nul-nul score, gelijk spel
    ook brilstand

    term uit de sportjournalistiek

    De eerste helft Argentinië – Kroatië eindigde met een brilscore.

    De brilscore vormde een billijk resultaat na een evenwichtige wedstrijd. (NB.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 22 Jun 2018 11:12
    4 reactie(s)

    #47354

    orangeade
    (de ~ (m.), ~s)

    gele limonade, appelsienendrank met koolzuurgas

    uitspraak: oranzjaad

    Wikipedia:
    In België: in het algemeen synoniem voor een koolzuurhoudende frisdrank met sinaasappelsmaak, soms ook gewoon ‘gele limonade’ genoemd.
    In Nederland: alleen terug te vinden in het hedendaags taalgebruik als de merknaam ‘ranja’.

    Orangina is een orangeade.

    “Een orangeade is geen limonade. " (Maurice de Praetere – F.C. De Kampioenen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jun 2018 09:59
    3 reactie(s)

    #47355

    orangina
    (de ~, man. zelfst. nw. geen mv)

    gele limonade of orangeade

    eigenlijk is Orangina de merknaam van een Franse limonade, maar ook andere gelijkaardige dranken krijgen deze benaming

    Den Bob drinkt altijd orangina als hij moet rijden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jun 2018 09:58
    2 reactie(s)

    #47356

    pootjesziekte
    (de ~, (vr.), geen mv.)

    podagra, jicht, flerecijn
    ook pootziekte

    < bij mensen

    Het is een pijnlijke reumatische ontsteking als gevolg van een verhoogde purine-afbraak door alcoholgebruik, wat leidt tot de kristallisatie van een te hoog urinezuurgehalte in een gewricht. Meestal in de grote teen maar kan ook voorkomen in de enkel, knie, vingers of in de oorschelp.

    zie ook kozijntjes, pootje, notarisziekte

    Klik op de afbeelding
    Podagra

    Door de pootjesziekte kan hij moeilijk stappen.

    De pootjesziekte krijgt ge door teveel urinezuur in uw bloed.

    Vroeger werd de benaming pootjesziekte gebruikt voor de rijkemensenziekte: de adel die teveel dronk en at.

    - “Uwe vent mankt zo, wat is er aan de hand?”
    - “De pootjesziekte. Dat ligt aan zijn eigen (eigen, zijn ~), dat hij wat minder aperitief en wat minder eet.”

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 22 Jun 2018 02:09
    12 reactie(s)

    #47357

    pootjesziekte
    (de ~, (vr.), geen mv.)

    podagra, jicht, flerecijn
    ook pootziekte

    < bij mensen

    Het is een pijnlijke reumatische ontsteking als gevolg van een verhoogde purine-afbraak door alcoholgebruik, wat leidt tot de kristallisatie van een te hoog urinezuurgehalte in een gewricht. Meestal in de grote teen maar kan ook voorkomen in de enkel, knie, vingers of in de oorschelp.

    zie ook kozijntjes, pootje, notarisziekte, pootziekte

    Klik op de afbeelding
    Podagra

    Door de pootjesziekte kan hij moeilijk stappen.

    De pootjesziekte krijgt ge door teveel urinezuur in uw bloed.

    Vroeger werd de benaming pootjesziekte gebruikt voor de rijkemensenziekte: de adel die teveel dronk en at.

    - “Uwe vent mankt zo, wat is er aan de hand?”
    - “De pootjesziekte. Dat ligt aan zijn eigen (eigen, zijn ~), dat hij wat minder aperitief en wat minder eet.”

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 22 Jun 2018 02:09
    12 reactie(s)

    #47358

    pootjesziekte
    (de ~, (vr.), geen mv.)

    podagra, jicht, flerecijn
    ook pootziekte

    < bij mensen

    Het is een pijnlijke reumatische ontsteking als gevolg van een verhoogde purine-afbraak door alcoholgebruik, wat leidt tot de kristallisatie van een te hoog urinezuurgehalte in een gewricht. Meestal in de grote teen maar kan ook voorkomen in de enkel, knie, vingers of in de oorschelp.

    zie ook kozijntjes, pootje, notarisziekte, pootziekte

    Klik op de afbeelding
    Podagra

    Door de pootjesziekte kan hij moeilijk stappen.

    De pootjesziekte krijgt ge door teveel urinezuur in uw bloed.

    Vroeger werd de benaming pootjesziekte gebruikt voor de rijkemensenziekte: de adel die teveel dronk en at.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 22 Jun 2018 02:05
    12 reactie(s)

    #47359

    boeken toedoen of dichtdoen
    (uitdr.)

    ophouden met een activiteit, ermee stoppen, het als afgehandeld beschouwen, het voor bekeken houden

    zie ook boeken, de ~ neerleggen, boeken, de ~ sluiten

    vgl. boeken toe

    Bij gebrek aan klanten konden ze na een maand de boeken al dicht doen.

    Om 5 uur doen kik de boeken dicht en gaan ’k naar huis.

    De nagelstyliste is ermee opgehouden, ze heeft de boeken toegedaan van de week.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jun 2018 00:47
    6 reactie(s)

    #47360

    orangina
    (de ~, man. zelfst. nw. geen mv)

    gele limonade of orangeade

    eigenlijk is Orangina de merknaam van een Franse limonade, maar ook andere gelijkaardige dranken krijgen deze benaming

    vgl. orangeade

    Den Bob drinkt altijd orangina als hij moet rijden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jun 2018 00:34
    2 reactie(s)

    #47361

    orangeade
    (de ~ (m.), ~s)

    gele limonade, appelsienendrank met koolzuurgas

    uitspraak: oranzjaad

    Wikipedia:
    In België: in het algemeen synoniem voor een koolzuurhoudende frisdrank met sinaasappelsmaak, soms ook gewoon ‘gele limonade’ genoemd.
    In Nederland: alleen terug te vinden in het hedendaags taalgebruik als de merknaam ‘ranja’.

    vgl. orangina

    Orangina is een orangeade.

    “Een orangeade is geen limonade. " (Maurice de Praetere – F.C. De Kampioenen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jun 2018 00:34
    3 reactie(s)

    #47362

    orangeade
    (de ~ (m.), ~s)

    gele limonade, appelsienendrank met koolzuurgas

    uitspraak: oranzjaad

    Wikipedia:
    In België: in het algemeen synoniem voor een koolzuurhoudende frisdrank met sinaasappelsmaak, soms ook gewoon ‘gele limonade’ genoemd.
    In Nederland: alleen terug te vinden in het hedendaags taalgebruik als de merknaam ‘ranja’.

    Orangina is een orangeade.

    “Een orangeade is geen limonade. " (Maurice de Praetere – F.C. De Kampioenen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jun 2018 00:33
    3 reactie(s)

    #47363

    flurk
    (de ~, (m.), ~en)

    schurk, schelm
    maar ook meer alg. ne pipo, ne rare, …

    < Flurk was een figuur in de stripreeks "de Lustige Kapoentjes (vanaf 1950).
    Flurk: de slechterik. (zie ook bij reacties)
    Een al wat oudere jongen die voortdurend de Kapoentjes en de champetter pest. Hij is een leegloper en doet blijkbaar niets anders dan stelen, treiteren en streken uithalen. De Kapoentjes zorgen er via listen en het “poets wederom poets”-principe voor, dat hij continu in handen van de Champetter terecht komt.

    > een neologisme door Marc Sleen uitgevonden naar analogie met “schurk”.

    “Hé, Flurk, kom ’ns hier”, riep mijn vader indertijd. Hij bedoelde daarmee: pestkop, vervelend ventje; dat was dus gewoon plagend bedoeld.

    Er is ook een geval bekend van een politieagent die men “Flurk” noemde omdat hij de mensen nogal durfde treiteren met zijn optreden. De man is gelukkig met pensioen…

    demorgen.be: (Mensbrugghe op Gents Oscarfeest: poepchic ontgoocheling) Ik ben slechts een flurk die wel een zin kan schrijven, maar voor de rest geen beginselvaste principes heeft.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 22 Jun 2018 00:24
    6 reactie(s)

    #47364

    orangina
    (de ~, man. zelfst. nw. geen mv)

    gele limonade of orangeade

    eigenlijk is Orangina de merknaam van een Franse limonade, maar ook andere gelijkaardige dranken krijgen deze benaming

    Den Bob drinkt altijd orangina als hij moet rijden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 22 Jun 2018 00:22
    2 reactie(s)

    #47365

    jaak
    (bn.)

    op, weg, leeg

    uitspraak: zjaak

    verwant met zjaak, jaak: kapot, stuk

    regio Lier

    Die kastrol soep zal rap jaak zijn.

    Is die zak chips weeral jaak?

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 22 Jun 2018 00:07
    3 reactie(s)

    #47366

    pootjesziekte
    (de ~, (vr.), geen mv.)

    Brabantse benaming voor mond-en-klauwzeer
    De eerste kenmerken van de aandoening zijn te herkennen aan de poten van het dier, vandaar de benaming de pootjesziekte.

    < bij dieren

    ook pootziekte

    uitspraak: poetjesziekte, peutjesziekte

    Van Dale 2018 online: pootziekte: ze­ke­re scha­pen­ziek­te: klauw­zeer
    Woordenboek van de Nederlandse Taal: Pootziekte, zekere schapenziekte, een soort van klauwzeer bij schapen of bij ander vee.

    De pootjesziekte bij een varken
    Foot and mouth disease in swine

    De pootjesziekte in de mond van een koe
    Foot and mouth disease in mouth

    “Ooit is er de ‘pootjesziekte’ (mond en klauwzeer) onder het vee geweest. Met ontsmettingen en schutkringen heeft men dat toen waarschijnlijk opgelost.” www.zevenneten.be/leesvoer/kdomein/kdomein.html

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 22 Jun 2018 00:04
    4 reactie(s)

    #47367

    brilscore
    (de~, v., ~s)

    een nul-nul score, gelijk spel
    ook brilstand

    term uit de sportjournalistiek

    De eerste helft Argentinië – Kroatië eindigde met een brilscore.

    De brilscore vormde een billijk resultaat na een evenwichtige wedstrijd. (NB.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 21 Jun 2018 23:37
    4 reactie(s)

    #47368

    papieren, in vieze ~ zitten
    (uitdr.)

    in een compromitterende of schandaleuze situatie zitten

    Waarschijnlijk contaminaties met “in lastig/moeilijk parket zitten”.
    De uitdrukkingen worden dikwijls zonder de nuances door elkaar gebruikt.

    vergelijk: papieren, in slechte ~ zitten

    Een manager van een Duitse bank zit in vieze papieren. De man ging tijdens de werkuren van bil met zijn secretaresse en werd betrapt door een collega. (punthoofd.be)

    Vooral Argentinië zal uiteen ander vaatje moeten tappen wil het niet in vieze papieren komen. (sporza.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 21 Jun 2018 23:05
    0 reactie(s)

    #47369

    brilscore
    (de~, v., ~s)

    een nul-nulscore, gelijk spel
    ook brilstand

    term uit de sport

    De eerste helft Argentinië – Kroatië eindigde met een brilscore.

    De brilscore vormde een billijk resultaat na een evenwichtige wedstrijd. (NB.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 21 Jun 2018 22:59
    4 reactie(s)

    #47370

    brilscore
    (de~, v., ~s)

    een nul-nulscore, gelijk spel
    ook brilstand

    term uit de sport

    De eerste helft Kroatië-Argentinië eindigde met een brilscore.

    De brilscore vormde een billijk resultaat na een evenwichtige wedstrijd. (NB.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 21 Jun 2018 22:55
    4 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.