Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1061 28 June 2022: dovemansgesprek

    dovemansgesprek
    (zn. o., ~ken)

    een gesprek waarbij de sprekers elkaar niet verstaan of niet willen verstaan

    niet in Van Dale 1995
    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal
    taaltelefoon: standaardtaal in België

    vgl. dovemanspraat

    Als ge ne keer een voorbeeld van een dovemansgesprek wilt zien en vooral horen, moet ge eens naar het parlement gaan.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Oct 2024 16:31)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Jun 2022

    👍
    331

    #1062 27 June 2022: voorhebben, iets ~

    voorhebben, iets ~
    (uitdr.)

    iets (bijzonders) meemaken

    taaladvies.net: in Belg., geen standaardtaal
    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 geen standaardtaal

    zie ook: voorhebben, het ~; farce, een ~ voorhebben

    Nu heb ik iets voor : Ik heb het hangslot op de gereedschapskist dichtgedaan en de sleutel zit erin. Wat nu?

    Ik heb dat al dikwijls voorgehad, den helft van het lemma ingevuld en dan mijne pc die bevriest. Plezant is anders.

    Dat heb ik nu nog nooit voorgehad, uit verstrooidheid mijn eigen huis voorbijrijden.

    Hebt dat voor! Ge zit in het restaurant te eten en die aan de tafel naast u begint de pamper van hare kleine te vervangen. Smakelijk.

    U zult het maar voorhebben: op een festival verschijnen in een to-táál verkeerde outfit. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Jul 2022 17:45)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Jun 2022

    👍
    344

    #1063 26 June 2022: spullenhulp

    spullenhulp
    (zn. m.)

    al of niet geïnstitutionaliseerde ophaling of inzameling van tweedehands huisgerief, kleding, …

    Spullenhulp is oorspronkelijk de naam van een organisatie (die overigens nog steeds bestaat) maar de term wordt in Vlaanderen nu veel algemener gebruikt. In onderstaand voorbeeld wordt daarom niet bedoeld dat de kleren specifiek aan de organisatie Spullenhulp gegeven zullen worden. Misschien worden ze zelfs gewoon naar het containerpark gebracht (en daar verzameld in de gekende groene kleercontainers).

    Ik zou dringend mijn kleerkast eens moeten uitmesten en de helft met spullenhulp meegeven. Ik doe het toch nooit aan.

    Sinds 1937 bestaat de missie van Spullenhulp erin mee te bouwen aan een meer eerlijke en solidaire samenleving. (donorinfo.be)

    Kleren vb. worden niet meegeteld , want die worden meestal met ‘spullenhulp’ meegegeven of aan een instelling geschonken. (juridischforum.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (21 May 2022 09:06)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Jun 2022

    👍
    289

    #1064 25 June 2022: kruim

    kruim
    (het ~, geen mv.)

    elite, het beste

    vnw: het beste deel van iets

    Van Dale 2016 online: BE

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 4; (NL) puikje

    vgl. kruim, er zit ~ in

    Op de opening van de tentoonstelling was het kruim van de beeldende kunstenaars aanwezig.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Jun 2023 09:30)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Jun 2022

    👍
    308

    #1065 24 June 2022: toekomen

    toekomen
    (ww. kwam toe, is toegekomen)

    aankomen, binnenkomen, arriveren

    Vroegmiddelnederlands Woordenboek: toecomen:
    1) komst: oudste attestatie: Brugge, West-Vlaanderen, 1295
    2) van personen: aankomen, naderen, overkomen: oudste attestatie: Limburg, 1240

    Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen
    DS2015 geen standaardtaal

    Hij kwam toe met de trein en is dan te voet verder gegaan.
    Ze waren veilig op hun vakantiebestemming toegekomen.
    Ze kwam voor dag en dauw op de afspraak toe.
    Wanneer komt die trein nu eindelijk toe? (laatste 3 voorbeelden uit Taallink 25.1.10)

    Ketnet.be: Sinterklaas is toegekomen in onze studio!!!

    nieuwsblad.be: Een week nadat Sinterklaas in Antwerpen is toegekomen, was hij zaterdagmiddag al te gast in Kapellen.

    lerarenforum.be: Zo is de sint reeds toegekomen met een helikopter,…

    standaard.be: Susan Halliburton is toegekomen in de Tour.

    deredactie.be: et geneesmiddel is toegekomen in het ziekenhuis waar de patiënt verblijft, …

    gva.be: Julie Colpaert is aanwezig op het overwinningsfeest met N-VA in Hoboken, waar Bart De Wever intussen is toegekomen.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 17:31)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Jun 2022

    👍
    441

    #1066 23 June 2022: ordewoord

    ordewoord
    (het ~ onz. ~en)

    (Frans mot d’ordre) slogan, devies, motto, leuze (o.a. voor te nemen actie)

    vnw: leuze, parool, devies, wachtwoord

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands

    De leden van de partij buigen zich dit weekend over de hernieuwde inhoudelijke basis, met confederalisme als ordewoord.

    treinbestuurder.be: Voor ACOD Spoor Nationaal blijft een 24 urenstaking vanaf maandag 22 uur het “ordewoord”

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Aug 2024 06:37)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Jun 2022

    👍
    261

    #1067 22 June 2022: doorwegen

    doorwegen
    (ww. woog door, doorgewogen)

    van invloed zijn

    ook: zwaar doorwegen

    niet in Van Dale 1995.
    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    Het feit dat er vingerafdrukken op het mes stonden heeft heel zwaar doorgewogen in (of op) de beslissing van de jury.

    In hoeverre dat dat zal doorwegen op de prijs van de naft is nog maar de vraag.

    De aanslepende coronapandemie, en de bijhorende maatregelen, blijven zwaar doorwegen op ons mentaal welzijn. (vrt.be)

    Deze gemanipuleerde index kost iedere Belg in 2014 2% loon of pensioen en dat weegt zwaar door op het gezinsbudget. (groen.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 May 2022 06:42)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Jun 2022

    👍
    346

    #1068 21 June 2022: goeike

    goeike
    (uitdr./znw.)

    iets dat goed is/was/wordt: een mop, een wedstrijd, een voorstelling, een mens, …

    zie ook goedje

    ’k vind ’t nu al grappig , goeike en efkes denken (ketnet.be)

    Idd een goeike! Maar valt juist buiten mijnen top3! (tijdloze.stijnshome.be)

    Weer een ‘goeike’ om de restjes bladerdeeg van een tweepersoonsquiche te verwerken. Kan ook zonder de ananas, dan heb je een puddingtaartje. (veglog.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (27 Jul 2021 23:50)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Jun 2022

    👍
    39

    #1069 20 June 2022: overkop

    overkop
    (bw.)

    over de kop, rondtuimelen
    een buiteling maken

    vnw

    VD 2013 online: algemeen Belgisch-Nederlands

    Een fietser is lichtgewond geraakt toen hij overkop ging en in de pinnekesdraad terecht kwam.

    Op de E17 richting Gent, voor de afrit Sint-Niklaas, is een wagen overkop gegaan met 4 jongeren. (vrt.be)

    Vier wagens stonden vast op de kam van de duin, een buggy reed er langs en ging vervolgens overkop. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Aug 2024 06:29)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Jun 2022

    👍
    297

    #1070 19 June 2022: op de dool

    op de dool
    (uitdr.)

    fig.: op het verkeerde pad zijn, geen doel meer hebben
    ook: niet meer weten van welk hout pijlen maken

    vnw: op de dool zijn of geraken

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 6

    ook: op den dool

    De ooit beloftevolle sportman geraakte op de dool toen zijn huwelijk met de Française Sylvie Mixe al na enkele maanden spaak liep. (nieuwsblad.be)

    Ik geraakte op de dool en drank begon meer en meer m’n leven te bepalen. Na verloop van tijd wist ik dat ik met een drankprobleem zat. (alcoholhulp.be)

    Frankrijk is op de dool en kan niet meer winnen: “Rode Duivels kunnen het ons erg moeilijk maken”. (nieuwsblad.be)

    Ouders van vermoorde Sofie (40) ontredderd: “Ze was op de dool en we hadden meer dan een jaar al geen contact meer. Maar dit is ondraaglijk”. (hln.be)

    De 3e haan heeft iemand gevonden in zijn kelder; hij was op den dool en door het keldergat gesukkeld. (vogelopvangcentrum.be)

    Iemand die door verterend verdriet op den dool geraakt was. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 May 2022 14:45)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Jun 2022

    👍
    4

    #1071 18 June 2022: doodsgevaarlijk

    doodsgevaarlijk
    (bn.)

    levensgevaarlijk;
    zie ook doodsgevaar

    Van Dale 2016 online: BE

    afgeleid van Frans danger de mort

    Het is bewezen: Headbangen is doodsgevaarlijk!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (02 Aug 2021 00:17)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Jun 2022

    👍
    307

    #1072 17 June 2022: doeken, in de ~ doen

    doeken, in de ~ doen
    (uitdr.)

    foppen, bedriegen, beetnemen, bedotten

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    vnw: iemand in de doeken doen, iemand beetnemen, iemand in de luren leggen

    Laat u niet in de doeken doen. Verkopers willen verkopen. Als het u niet aanstaat, niet kopen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Apr 2022 06:57)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Jun 2022

    👍
    330

    #1073 16 June 2022: dodo doen

    dodo doen
    (uitdr.)

    slapen in kindertaal

    ook dokes doen, dodokes doen

    klemtoon op de 2e do

    vnw: dodo doen: gaan slapen

    Van Dale: do­do
    Frans
    toegevoegd in oktober 2011
    BE; in­for­meel; kin­der­taal do­do doen
    sla­pen

    Nu gaat Hanne schoon dodoke doen, daarna gaan we naar de eendjes.

    ‘Tante ]eanne gaat dodo doen,’ zegt Claude. Deedee zegt: ‘Wacht nog even, Jeanne. En ook, Giacomo.’ (Hugo Claus – 1963, Omtrent Deedee)

    “Dodo doen, whole night long. Ik zat met het liedje ‘Superstar’ van The Carpenters in m’n hoofd. Ik neuriede het stil mee.” (Herman Brusselmans – 2016, Poppy en Eddie en Manon en Roy Harper)

    Hier nachtshift, dus geen dodokes doen (twitter)

    Op de terugreis heeft ons Naomi dodokes gedaan. (facebook)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Apr 2022 06:56)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Jun 2022

    👍
    357

    #1074 15 June 2022: kuisziekte

    kuisziekte
    (zn. v.; ~n of ~s)

    ziekelijke of overdreven neiging tot kuisen

    vgl. kuisziek

    Op vakantie met moeder met kuisziekte: “Zelfs op de boot vond ik kuisproducten” (nieuwsblad.be)

    Lore: ‘Tom heeft de kuisziekte’ – Het Nieuwsblad

    Vijf jaar cel met uitstel voor moordpoging op echtgenote: “Kuisziekte geen excuus voor moordpoging”. (nieuwsblad.be)

    Gelukkig heeft mijn grootmoeder (101, en ook nog heel kras) de kuisziekte. Doch waar had ik het in godsnaam over? (Heilige schrik – Herman Brusselmans)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 06:37)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Jun 2022

    👍
    106

    #1075 14 June 2022: dodenhuis

    dodenhuis
    (zn. o.)

    mortuarium

    Van Dale 2015 online: BE verouderd
    DS2015 geen standaardtaal

    vnw: dodenhuisje:lijkenhuis, mortuarium, rouwcentrum

    nieuwsblad.be: De gemeente Houthulst opent in het gewezen dodenhuis van Klerken een nieuwe uitleenpost van de gemeentelijke bibliotheek.

    express.be: ‘Reeva Steenkamps lijk ligt in het dodenhuis; haar lichaam staat op de cover van The Sun’.

    deredactie.b: Burgemeester Michel Baert (Open VLD) van Boortmeerbeek ontkent dat een van de gemeentearbeiders zou overnachten in het dodenhuisje op de begraafplaats.

    bloemlezing De Standaard:
    Vier jaar in Italiaans dodenhuis (Brussel,Antwerpen) – De Standaard
    Het centrale dodenhuis van de Noord-Ossetische hoofdstad Vladikavkaz meldde daarentegen zaterdagavond al 394 getelde doden.(standaard.be)
    Mettertijd is er een sterke emotionele band tussen het onderzoeksteam en het naamloze verminkte jongetje in het dodenhuis gegroeid. (standaard.be)
    Dat heeft de Belgische ereconsul in Bali, die de hospitalen en dodenhuizen ter plaatse heeft bezocht, aan Buitenlandse Zaken laten weten. (standaard.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Apr 2022 07:25)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Jun 2022

    👍
    244

    #1076 13 June 2022: capot

    capot
    (de ~ (m.), ~s)

    motorkap

    < Frans capot

    uitspraak: kappoo

    zie ook kapoot

    Van Dale: ca­pot
    toegevoegd in oktober 2006
    BE; spreek­taal mo­tor­kap

    Annie, zet de kapo ne keer open, da ’k naar die radiateur kan kijken.

    …men schat dat we rond 2030 al vanaf januari eieren zullen kunnen bakken op de capot van onze wagens.(Mark Coenen – De Morgen)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door eddiemerks en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 Apr 2022 12:55)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Jun 2022

    👍
    412

    #1077 12 June 2022: dikkement

    dikkement
    (bw.)

    echt, serieus, dik, , …

    uitspr. met Franse uitgang zoals autrement

    vgl. ook serieuzement

    Ik ben dat spelleke hier dikkement beu.

    forum.beursduivel.be: Ik kan “dikkement” verkeerd zijn natuurlijk, maar die mogelijkheid zit er toch in.

    seniorennet.be: Google liet me dikkement in de steek, mijn enige hoop was Facebook.

    home.scarlet.be/sterikabv/tof11.htm?: ’Jantje zag als eieren o zo groot eens pruimen hangen, ’ is onjuist, verkeerd dikkement mis !

    freecamper.be: Camper is echt dikkement de moeite. U vindt hier alle camperdinges, feitjes, weetjes en andere leukenswaardigheden.

    juist gehoord in Thuis: ‘Ik heb daar dikkement spijt van …’

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 00:19)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Jun 2022

    👍
    288

    #1078 11 June 2022: dikoor

    dikoor
    (de ~ (v.), geen mv.)

    bof
    zie ook mol

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Onze kleine is al de hele tijd aan het jengelen en zijn gezicht is zo opgezwollen, hij zal toch niet de dikoor aan ’t krijgen zijn zeker?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door nthn (06 Aug 2021 13:25)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Jun 2022

    👍
    410

    #1079 10 June 2022: dik lopen

    dik lopen
    (uitdr.)

    in massa aanwezig of voorhanden zijn;
    wordt meestal in ontkennende zin gebruikt: dik, niet ~ lopen

    vnw: ergens dik lopen: veel voorkomen

    Mensen die rode kledij, de modekleur van de winter, dragen, lopen al dik tegenwoordig.

    Wandelaars lopen dik nu met dat schoon en zonnig herfstweer.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Apr 2022 06:47)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Jun 2022

    👍
    292

    #1080 09 June 2022: dieperik

    dieperik
    (de ~ (m.), geen mv.)

    diepte, afgrond

    De dieperik in gaan. Naar de dieperik gaan. =zinken, verdrinken
    ook fig.

    DS2015 standaardtaal

    Van Dale 2015 online: BE, informeel

    vnw: de dieperik ingaan, naar de dieperik gaan: naar de haaien gaan, ten onder gaan, zinken

    < Bargoens diep + -erik

    Die verdomde oorlog gaat heel onze economie nog in de dieperik sleuren!

    KBC sleurt Bel20 de dieperik in (standaard.be)

    Politieke onzekerheid duwt Turkse lira verder de dieperik in (standaard.be)

    Chinese beurs trekt Europa en New York mee de dieperik in (deredactie.be)

    Goudkoorts drijft Burkina Faso de dieperik in | De Morgen

    Kevin Costner houdt zich goed drijvende in deze post- apocalyptische overstromingsnachtmerrie, terwijl zijn loodzware ego naar de dieperik zonk. (standaard.be)

    Bitcoin gaat dieperik in | De Morgen

    7 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Apr 2022 07:42)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Jun 2022

    👍
    375

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.