kwint, een ~ kwijt zijn

kwint, een ~ kwijt zijn

(uitdr.)

ze niet alle vijf hebben, een slag van de molen hebben, van lotje getikt zijn, gek zijn

Woordenboek der Nederlandsche Taal: kwint, znw. vr., mv. -en.
Waarschijnlijk van fr. quinte (verouderd), omschreven met ”accès de mauvaise humeur”. Gril, nuk, kuur.
Quinckte, quinckt. … Insania, mentis error, deliramentum, Kiliaan (1599)
Het is niet duidelijk of er, en zoo ja welk verband er bestaat tusschen het hier behandelde kwint en de in Z.-Nederl. gebruikelijke woorden kwint en kwinte(n). De uitdrukking daar is ‘en kwint uit (ook: hij is ’en kwint kwijt en hij héet ’en kwint weg) doet in verband met het verouderde fr. quint, ”cinquième parti d’un tout” denken aan de gelijkbeteekenende uitdrukking een van de vijf is op den loop.

in Antwerpen: kwing, een ~ kwijt zijn

373

Welke regio?

Deze uitdrukking kwam ik toevallig op het spoor. Staat niet in Van Dale. In Limburg bij mijn weten niet algemeen bekend, maar waar dan wel precies, kan ik niet beoordelen.

In Antwerpen: Een kwink kwijt

Wat zijn ordoliberalen?

Onbekend in W-Vl. Bij ons zegt men: een vijs kwijt zijn.

guck e moal

Ordoliberalisme is niet iets voor ordi’s met four wheel drives en gouden kettingen. Maar naar ik begrijp een soort derde weg ideologie (niet gepiest en toch nat)

Uit de Wiki:
Der theoretische Ausgangspunkt des Ordoliberalismus waren die Lehren von Adam Smith und anderen Vertretern der Klassischen Nationalökonomie. Der Ordoliberalismus fußt aber auch auf den negativen Erfahrungen sowohl mit dem Staatsinterventionismus der ersten Hälfte des 20. Jahrhunderts ⁴ als auch mit dem laissez-faire-Liberalismus.⁵ Eine zentrale Wirtschaftsplanung wie im Sowjet- und im NS-Regime lehnte Walter Eucken ab, insbesondere weil mit der Unterdrückung der wirtschaftlichen Freiheit die Unterdrückung auch der politischen Freiheit einherginge. Zentrales Anliegen war für Eucken eine „menschenwürdige und funktionsfähige Ordnung“, die politische und wirtschaftliche Freiheit vereint.⁶

Für das Verständnis des Ordoliberalismus muss die Gestaltung der Ordnungsformen der Wirtschaft einerseits von der direkten Lenkung der Wirtschaftsprozesse andererseits unterschieden werden. Der Ordoliberalismus sieht in einer politisch gesetzten Rahmenordnung, dem Ordo, die Grundlage für funktionierenden Wettbewerb; aus dem Wirtschaftsprozess selbst könne und solle sich der Staat größtenteils heraushalten. Eucken brachte das Leitbild des Ordoliberalismus auf die Formel: Staatliche Planung der Formen – ja; staatliche Planung und Lenkung des Wirtschaftsprozesses – nein.⁷ Ziel des Ordoliberalismus ist es, Sozialgedanken und Leistungsprinzip, Ordnungsauftrag und Dezentralismus miteinander auszusöhnen.

kwinkslag?

Deze uitdrukking is mij miet bekend, doch doet mij aan ‘kwinkslag’ denken.

kwinkslag zou komen van: Mnl. quincken (zich snel bewegen), dus de betekenis zal oorspr. zijn geweest ‘verrassende slag’ (Van Dale).

Kwint zou kunnen komen van het Franse quinte (Lat. quintus): een vijfde. Vgl.: Ze niet alle vijf hebben, of ze niet alle vijf op een rijtje hebben.
Een kwint kwijt: men is er dus één van de vijf kwijt;)