op de luchthaven

op de luchthaven

voorzetsel ‘op’ bij luchthaven (terwijl het bij een scheepshaven ‘in’ is). Die ‘op’ is SN, wordt ook in Van Dale gebruikt maar googlementen:

‘in de luchthaven’: NL (>24.000.000) ; .BE (>6.000.000)
‘op de luchthaven’: NL (>5.000.000) ; .BE (>18.000.000)

zie het Vlaanderen/Nederland gebruik van het voorzetsel: op

358

Ik weet niet of er een verklaring voor is. De op en de in worden zowel in .BE als in .NL dikwijls door elkaar gebruikt, maar de getallen zijn toch frappant.

In de haven (de schepen liggen erin)
Op de luchthaven (de vliegtuigen staan erop)
Als de planes erin staan is er iets misgegaan met de landing.
In Nederland althans.

Zover was is mee, LG :)
Ik vraag mijn eigen gewoon af vanwaar die verschillen tussen .NL en .BE komen. Ik kwam er eigenlijk op omdat De Morgen kopte: ‘Man laat springtuig ontploffen op luchthaven Peking’. ’t Was nochtans in het gebouw. En elders las ik dan dat de bom ontploft was in de luchthaven van Peking. En dan ben ik eens gaan googelen.
(En Beijing is terug Peking geworden. Hier vind ik het taaladvies.net/taal/advies/vraag/94/ wel ne keer goed :)

Kzat u maar efkes te plagen.
Mooie verzameling ‘postvlaams’ daar.

Plaagstok!

De Bon laat me weten dat die cijfers van de googel met de dag serieus schelen. En dat klopt. Die 18.000.000 voor ‘op de luchthaven’ in .BE is vandaag veel en veel minder (gesmolten met die warmte waarschijnlijk). Het grote getal voor ‘in de luchthaven’ in .NL blijft wel astronomisch. Ik zal het nog eens wat verder uitvlooien, want alhoewel de indruk blijft dat de NL meer de nuance in het gebruik maken tussen ‘in’ en ‘op’ is heel het geval misschien vals alarm…

Algemeen: op de luchthaven.
Meer specifiek bvb in het luchthavengebouw: in de luchthaven.

Ja, daar zit precies het verschil denk ik, LG. Ik denk dat wij rapper geneigd zijn meer ‘op de luchthaven’ te gebruiken, ook al zitten we in het gebouw:

‘Allo, ik bel nog efkens vanop de luchthaven. Ik staan klaar om te vertrekken…’
‘Ge moet twee uur op voorhand op de luchthaven zijn om in te checken..’

In andere situaties is het gebruik van in en op in Vlaanderen/NL wel veel duidelijker:

als het werkwoord “zitten” is, zeggen wij OP en Nederlanders IN:

Ik zit op de trein (NL in de trein)
" " op het vliegtuig (NL in het vliegtuig)
op de bus, enz enz.

als we gaan “liggen” is het echter exact omgekeerd:
Ik lig in de zetel (NL op de bank)
" " in (mijn) bed (NL op bed)

Dan was het als afzonderlijk lemma misschien niet echt nodig. Anderzijds illustreert het wel dat een van de grote verschillen tussen NL en VL (naar mijn gevoelen) het gebruik van voorzetsels is.

Ik denk niet dat het voorzetselgebruik aan zitten/liggen gekoppeld is, of in alle geval toch niet volledig: “ik lig op de grond” en “ik zit in den otto” lijken mij alle twee correct, en zelfs niet mogelijk met het andere voorzetsel (zonder de betekenis te verdraaien).

Misschien heeft het iets met comfort of toch iets van geborgenheid te maken: zetels en bedden zijn comfortabel, auto’s ook (in de zin dat ge nen otto maar met e paar andere mensen – die ge normaal gezien al kent – deelt), dus gaat ge u in die dingen zetten; openbare voertuigen/ruimtes zijn daarentegen niet comfortabel, dus blijft ge op een zekere afstand.

Hoe meer dat ik dat hier bepeis, hoe meer steek dat het lijkt te houden.

Ja, zou kunnen. Er zijn heel wat nuances:

Ik lig in mijn bed: Dan veronderstel ik dat ge onder de lakens ligt.
Ik lig op mijn bed: Dan ligt ge op uw rug op de lakens.

Ik zit in mijn zetel: Gewoon zitten.
Ik zit op mijn zetel: Dan zit ge op de rugleuning waarschijnlijk.

Ik lig in mijn zetel: Ofwel zit ge languit in de zetel ofwel ligt ge er echt in.
Ik lig op mijn zetel: Dan ligt ge languit in de zetel.

Ik lig op de grond: Dan ligt ge languit op de grond.
Ik lig tegen de grond: Dan zijt ge gevallen.
Ik lig onder de grond: Dan zijt ge dood ;)

Ik zit op mijn stoel: Dan zit ge waarschijnlijk op een gewone stoel.
Ik zit in mijn stoel: Dan zit ge in een comfortabele stoel, met armleuningen en een zitkuip bijvoorbeeld.
Ik val van mijn stoel: Dan zijt ge verschoten ;)