Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
toegangsgeld
vnw: toegangsprijs
Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen
vergelijk: inkom; inkombedrag
Ik vind inkomgeld voor ene schoolfeest een jammerlijke evolutie. (klasse.be)
Voorbeeld: een biljarter richt een manifestatie in waarbij hij inkomgeld vraagt voor zijn recordpoging driebanden: er is BTW verschuldigd op het inkomgeld. (VZW en BTW – Stefan Ruysschaert)
De thuisploeg mag tot en met de kwartfinales inkomgeld vragen. (.ligavrouwenvoetbal-liguefootballfeminin.be)
het geschatte, gemiddelde normale netto-inkomen van het jaar 1975 van een kadastraal perceel; dit kan een stuk grond of een gebouw zijn
NL: huurwaardeforfait, eigenwoningforfait
< Frans: revenu cadastral
Van Dale 2016 online: BE
We krijgen geen studiebeurs omdat ons kadastraal inkomen in vergelijking met ons inkomen te laag is.
toelage die politieke partijen van de overheid ontvangen
Van Dale 2017 online: BE
zie ook dotatie
Sinds de invoering van de partijdotatie dertig jaar geleden zijn de bedragen die partijen krijgen doorgestort, alsmaar gestegen. (demorgen.be)
De zaak die de Franstalige partijen en de SP.A in 2006 hadden ingespannen om het Vlaams Belang zijn partijdotatie te ontnemen, is door de Raad van State verworpen. (standaard.be)
Kamer verlaagt de partijdotaties met 5,3 procent (vrt.be)
1) minimum loon dat bv. middels een verzekering gewaarborgd wordt voor bv. zelfstandigen
2) minimum inkomen dat door de overheid gewaarborgd wordt (o.a; voor bejaarden)
vnw: minimuminkomen voor bejaarden
Oosthoek Encyclopedie: Belg. uitkering aan mannen en vrouwen die resp. 65 of 60 jaar oud zijn (wet van 1.4.1969).
1) Wanneer je arbeidsongeschikt wordt door ziekte of ongeval, verzekert DKV jouw salarisniveau dankzij de verzekering gewaarborgd inkomen. (dkv.be)
Het RIZIV geeft je namelijk een jaarlijkse toelage die je kunt investeren in een gewaarborgd inkomen en/of sociaal VAPZ. (securex.be)
2) Het gewaarborgd inkomen, de inkomensgarantie voor ouderen, de verwarmingstoelage en de ouderdoms- en weduwerente worden in de aanvraag ook vermeld. (vlaanderen.be)
Vanaf 1 september stijgen ook de invaliditeitsuitkeringen, net als het leefloon en het gewaarborgd inkomen voor bejaarden. (vrt.be)
balie in de inkom van een gebouw
Zondag kan dat van 12 tot 17 uur aan de balie van de expo “450 Jaar Stadhuis”, op weekdagen van 8 tot 17.30 uur aan de inkombalie van het stadhuis. (vrt.be)
Het koffertje lag op de eerste verdieping, net boven de inkombalie en werd maandagochtend ontdekt door de schoonmaakploegen van het justitiepaleis. (demorgen.be)
Nieuwe infobalie unief (Diepenbeek) | De Standaard Mobile
Aan de linkerkant zie u de inkombalie en een aparte winkelruimte van 64m² met materiaalrekken. Via de inkombalie heeft u toegang tot een aparte magazijn van … (zimmo.be)
1. ingang, plaats waar men binnenkomt
2. hal in een huis aan de voordeur, voorportaal, vestibule
vnw:
-ingang, toegang
-hal, gang
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
DS2015 ingang, hal: geen standaardtaal (ondanks voorbeelden onder)
vgl. inkombalie, inkomdeur, inkompoort, inkomhal, inkomweg, inkomruimte; inkomtafel
1. Den inkom van de winkel is langs links.
Het bouwcentrum in Antwerpen heeft 2 inkoms.
2. De postbode staat te wachten in den inkom.
In de inkom van het gebouw staat een veelzeggend bronzen beeld van een slapende hond, gecreëerd door José Vermeersch. (standaard.be)
Aan de inkom van het gebouw kreeg ze een taart, of beter een bord vol slagroom, in het gezicht geduwd.(standaard.be)
Hilde viel voor de marmerschilderingen in de inkom, Gaetan voor de authentieke glazen lampen in de gang.(standaard.be)
De zaal en de inkom worden gescheiden door een foyer, die ruimte biedt aan … komt aan de andere zijde, vlak tegen de publieke kamer met een eigen inkom (standaard.be)
weet je wat, witste wat
Weten jullie trouwens hoe dat er een woestijn gekomen is in Qatar? Hoe dat die daar gekomen is? Awel, elke keer als Qatar de mensenrechten schendt zegt de wereld van: “ Ach, wete wa, zand erover. (Het WK, Jeroen Verdick)
wete wa, weet je wat
Witste wat, ver gelle os eine nuuje, dan zind ver van ‘t gezever aaf.
Weet je wat, we kopen een nieuwe, dan zijn we van het gezeur af.
persoon met vervelend, irritant gedrag, ttz: klagend, zagend… tot doelbewust pesten
Groot woordenboek der Nederlandse taal: m. (-s), (Zuidn.) lastig mens of kind.
Personen met de ziekte van Korsakov zijn veelal grote lastigaards.
“Dat ik de lastigaard zou zijn? Ik heb de regels niet gemaakt, hé.” Gouverneur Carl Decaluwé bijt van zich af (hln.be)
Willis Earl Beal is een lastigaard. Problemen met de vrouwen, met de platenindustrie, met het leven en met zichzelf. (humo.be)
persoon met vervelend, irritant gedrag, ttz: klagend, zagend… tot doelbewust pesten
Groot woordenboek der Nederlandse taal: m. (-s), (Zuidn.) lastig mens of kind.
Personen met de ziekte van Korsakov zijn veelal grote lastigaards.
wit- of geelafzetting op de tong
SN met aanzetsel bedekt (schoorsteen, (pis)pot, koffiekan, theekop, enz.)
zie ook verzamellemma geneeskunde
Z’n toeng is “aangelaaien”. A “broeit” wèr wa. (Zijn tong ziet wit. Hij broedt weer iets.)
met een verstuiver een medicament inhaleren, puffen
Van Dale 2015 online: BE
zie ook verzamellemma geneeskunde
redactie.be: Aerosollen is meestal niet efficiënt en het kan voor kinderen zelfs een traumatische ervaring zijn.
nieuws.vtm.be: Meer en meer ouders laten hun kinderen ‘aerosollen’ als ze verkouden zijn of een hoest hebben.
amandelen knippen, laten wegnemen, tonsillectomie
vnw: amandelen trekken: amandelen knippen
zie ook verzamellemma geneeskunde
Mijne zoon moet zijn amandelen laten trekken.
Amandelen trekken ze als ze niet meer gezwollen zijn. In mijn geval toch.
Op haar 50ste heeft ze haar amandelen nog moeten laten trekken. (voorbeeld door fansy op 27 sep 2014 19:36)
het geweten dat doet aanvoelen of iets goed of slecht is
AN “buikgevoel”
zie ook verzamellemma geneeskunde
De behandeling van sommige immigranten gaf hem een onprettig maaggevoel.
maagband, lapband, gastric bandage
Het is een middel dat wordt toegepast bij een ernstig overgewicht en eetstoornissen. De maagriem is van siliconen gemaakt en wordt operatief aangebracht. De band wordt om de bovenkant van de maag geplaatst en creëert een mini-maag boven de bestaande maag, met een inhoud van ongeveer 1 à 2 eetlepels, om eerder een vol gevoel te krijgen. Daardoor wordt het makkelijker om minder te gaan eten.
zie ook verzamellemma geneeskunde
Haar overgewicht zou haar haar leven gekost hebben, mocht ze er niets aan doen om te vermageren. Ze liet een maagriem steken en viel op 3 jaar tijd 40 kg af.
Ook de Vlaming heeft al eens last van kwaaltjes allerhande, maar zowel voor de aandoeningen als voor de remedies verschilt zijn taalgebruik van het Nederlands. Overigens put de Vlaming, in tegenstelling tot de Nederlander, zijn scheldarsenaal helemaal niet uit ziektes. In dit lemma bewaren we een overzicht van allerlei Vlaamse terminologie gelieerd aan de gezondheidszorg.
aandoeningen:
abces
afgang
albumine
angine
angine de poitrine
appelsienhuid
appelsienvel
appendicite, appendicitis
attak
bassen
bleinen
bommaziekte
buikstorm
brand
bronchite
cellulite
crise
deshydratatie
dikoor
draaien
draaiing
een zuur maag
flebit
fleuris
geel
geestesgestoord
geraaktheid
griepig
hyperkinetisch
jeugdbrand
kerkhofblommen
kettingziekte
kiekeborst
kiekhoest
klem
klierkoorts
knikkebolziekte
krab
kuskesziekte
nevenverschijnsel
notarisziekte
ondervlogen
pellekes
plekken
’t pootje
rattenziekte
rodehond
sciatique
sinusite
slaptitude
slepende ziekte
speen
stekkebenen
surinfectie
tic nerveux
vallende ziekte
valling
vriesblaar
vuil ziekte
wateroog
weeroog
zona
onechte aandoeningen:
hypo
jupilitis
manzjenieziekte
Sinte-Medunkt
vanbrustum
het menselijk lichaam:
aberniks
achillespees
afhangers
billen
dikke teen
haar
het hert
kaaken
karuur
kas
knoesels
kop
maaltanden
middenvinger
poep
staartbeen
vel
wervelzuil
wijsheidstanden
uitdrukkingen:
aan de ribben (blijven) plakken, kleven
adem, op zijn ~ trappen
afbijten, iemand de kop afbijten
afgaan, plat ~
hals, aan de ~ laten komen
maag, (zwaar) op zijn ~ liggen
maag, voor zijn of haar ~ leven
maag, zijn ~ laten keren
gezondheidsverlening:
adviserend geneesheer
ambulancier
arbeidsgeneesheer
baxter
cocoonvaccinatie
collocatie
dokteres
dokter van wacht
dokteur
doktoor
gasthuis
Geel
Geneeskunde voor het Volk
geneesmiddel, wit ~
generisch geneesmiddel
gipsplaaster
Het Vlaamse Kruis
honderd
hoorcentrum
hoortest
hospitaal
hospitalisatie
huisapotheker
huisartsenwachtpost
intensieve
intensieve zorgen
internering
keelwisser
kinderbed
kine
kinesist
kinesitherapeut
kinesietherapie
kliniek
materniteit
medicijnen
militair geneesheer
moederhuis
mug
neuswisser
nko-arts
O.K.
omnipracticus
operatiekwartier
palliatieve
pikuur
plaaster
plaasterspecialist(e)
plakker
plomberen
podoloog
professor
recupereren
senologie
sparadrap
spoed
spoedarts
spoeddienst
spoedpersoneel
sportkinesist
suppo
tandplaaster
tantist
tensoplast
urgentiearts
valse tanden
vals gebit
vloed
wasdom
windel
witte schort
witte sector
zorgen
zorgkundige
zothuis
documenten:
derdebetaler
dixitattest
doktersbriefje
gmd
klevertje
maagdelijkheidsattest
remgeld
sis-kaart
ziekenbrief
uitdrukkingen:
aangemaakt zijn met
allergisch aan, allergisch tegen zijn
beterhand, aan de ~ zijn
in het kinderbed blijven
klot, van zijne ~ vallen
laste, ten ~ van de patiënt
losbreken
mensen, het zit onder de ~
vallen, van zijnzelve ~
sus, van zijne ~ draaien
wacht, van ~ zijn
ziek vallen
ziek vieren
varia:
aangeladen
aerosollen
amandelen trekken
arbeidsonbekwaam
Bednet
berechten
b-fast
center
compensatiekas
corona (voorvoegsel samenstellingen)
disponibiliteit
gezondheidsfactuur
griepcommissaris
hospitalisatieverzekering
kiwimodel
maaggevoel
maagriem
maandstonden
medische bijpremie
mutualiteit
noodnummer
orde van artsen
orde van geneesheren
pyjamadag
regels
Riziv
sanitair
systeem
uitnemen
voos
werkonbekwaam
wetsdokter
wetsgeneesheer
witte frak
x-ray
X-stralen
ziekenbond
ziekenkas
-
Ook de Vlaming heeft al eens last van kwaaltjes allerhande, maar zowel voor de aandoeningen als voor de remedies verschilt zijn taalgebruik van het Nederlands. Overigens put de Vlaming, in tegenstelling tot de Nederlander, zijn scheldarsenaal helemaal niet uit ziektes. In dit lemma bewaren we een overzicht van allerlei Vlaamse terminologie gelieerd aan de gezondheidszorg.
aandoeningen:
abces
afgang
albumine
angine
angine de poitrine
appelsienhuid
appelsienvel
appendicite, appendicitis
attak
bassen
bleinen
bommaziekte
buikstorm
brand
bronchite
cellulite
crise
deshydratatie
dikoor
draaien
draaiing
een zuur maag
flebit
fleuris
geel
geestesgestoord
geraaktheid
griepig
hyperkinetisch
jeugdbrand
kerkhofblommen
kettingziekte
kiekeborst
kiekhoest
klem
klierkoorts
knikkebolziekte
krab
kuskesziekte
nevenverschijnsel
notarisziekte
ondervlogen
pellekes
plekken
’t pootje
rattenziekte
rodehond
sciatique
sinusite
slaptitude
slepende ziekte
speen
stekkebenen
surinfectie
tic nerveux
vallende ziekte
valling
vriesblaar
vuil ziekte
wateroog
weeroog
zona
onechte aandoeningen:
hypo
jupilitis
manzjenieziekte
Sinte-Medunkt
vanbrustum
het menselijk lichaam:
aberniks
achillespees
afhangers
billen
dikke teen
haar
het hert
kaaken
karuur
kas
knoesels
kop
maaltanden
middenvinger
poep
staartbeen
vel
wervelzuil
wijsheidstanden
uitdrukkingen:
aan de ribben (blijven) plakken, kleven
adem, op zijn ~ trappen
afbijten, iemand de kop afbijten
afgaan, plat ~
hals, aan de ~ laten komen
maag, (zwaar) op zijn ~ liggen
maag, voor zijn of haar ~ leven
maag, zijn ~ laten keren
gezondheidsverlening:
adviserend geneesheer
ambulancier
arbeidsgeneesheer
baxter
cocoonvaccinatie
collocatie
dokteres
dokter van wacht
dokteur
doktoor
gasthuis
Geel
Geneeskunde voor het Volk
geneesmiddel, wit ~
generisch geneesmiddel
gipsplaaster
Het Vlaamse Kruis
honderd
hoorcentrum
hoortest
hospitaal
hospitalisatie
huisapotheker
huisartsenwachtpost
intensieve
intensieve zorgen
internering
keelwisser
kinderbed
kine
kinesist
kinesitherapeut
kinesietherapie
kliniek
materniteit
medicijnen
militair geneesheer
moederhuis
mug
neuswisser
nko-arts
O.K.
omnipracticus
operatiekwartier
palliatieve
pikuur
plaaster
plaasterspecialist(e)
plakker
plomberen
podoloog
professor
recupereren
senologie
sparadrap
spoed
spoedarts
spoeddienst
spoedpersoneel
sportkinesist
suppo
tandplaaster
tantist
tensoplast
urgentiearts
valse tanden
vals gebit
vloed
wasdom
windel
witte schort
witte sector
zorgen
zorgkundige
zothuis
documenten:
derdebetaler
dixitattest
doktersbriefje
gmd
klevertje
maagdelijkheidsattest
remgeld
sis-kaart
ziekenbrief
Varia:
aangeladen
aerosollen
amandelen trekken
maaggevoel
maagriem
uitdrukkingen:
aangemaakt zijn met
allergisch aan, allergisch tegen zijn
beterhand, aan de ~ zijn
in het kinderbed blijven
klot, van zijne ~ vallen
laste, ten ~ van de patiënt
losbreken
mensen, het zit onder de ~
vallen, van zijnzelve ~
sus, van zijne ~ draaien
wacht, van ~ zijn
ziek vallen
ziek vieren
varia:
arbeidsonbekwaam
Bednet
berechten
b-fast
center
compensatiekas
corona (voorvoegsel samenstellingen)
disponibiliteit
gezondheidsfactuur
griepcommissaris
hospitalisatieverzekering
kiwimodel
maandstonden
medische bijpremie
mutualiteit
noodnummer
orde van artsen
orde van geneesheren
pyjamadag
regels
Riziv
sanitair
systeem
uitnemen
voos
werkonbekwaam
wetsdokter
wetsgeneesheer
witte frak
x-ray
X-stralen
ziekenbond
ziekenkas
-
Derdebetaler is het systeem waarbij de patient aan bv. de dokter enkel de opleg (zijn aandeel) betaalt. De dokter vordert de rest van het bedrag rechtstreeks van het ziekenfonds. Het systeem wordt derdebetalersysteem genoemd.
Frans: tiers payant
zie ook verzamellemma geneeskunde
Met de derdebetalersprocedure worden de honoraria al een achttal weken na de ophaling van de getuigschriften uitbetaald. Bij de administratieve verlenging van het GMD daarentegen moet u gemiddeld vijftien maanden op uw ereloon wachten (koninklijke oostvlaamse apothekers)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
