Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente reacties

    De onderstaande reacties zijn de laatst toegevoegde reacties op termen in ons woordenboek.

    #161 speciaalke

    het doet het niet.

    whatever. aan de uiteinden zouden er 2 vierkante haakjes staan. da’s wat gij moe weten.

    Toegevoegd door adam op 16 Oct 2024 11:53

    #162 speciaalke

    aaahhhhh

    ik bedoelde (negeer de spaties)

    [ gordijn | toiletpapier ]

    Toegevoegd door adam op 16 Oct 2024 11:52

    #163 speciaalke

    formatering

    Het is op Wikipedia zo dat je een link kunt formatteren om een andere naam te dragen dan de pagina waarnaar het verwijst. Als je wilt dat het woord “toiletpapier” stiekem verwijst naar “gordijn” dan zou de syntax er zo uitzien: [gordijn|toiletpapier]

    Is er op het WB iets equivalents?

    Toegevoegd door adam op 16 Oct 2024 11:51

    #164 pelsenjager

    Interessant. Maar uitzonderingen zijn er altijd zoals bv. orgeldraaier. Misschien hierover een (verwijs)lemma maken? Ik heb nu in pennenridder naar de reacties hier verwezen.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 16 Oct 2024 11:22

    #165 pelsenjager

    Nog eentjen om ’t af te leren:
    plaat+draaier → ne plaat+EN+draaier, want draaier is mannelijk en begint met een d
    plaat+winkel → ne plaat+E+winkel
    plaat+kas → een plaat+E+kas
    plaat+rek → e plaat+E+rek

    Toegevoegd door nthn op 15 Oct 2024 23:28

    #166 pelsenjager

    En misschien voor de duidelijkheid:
    woord+boek → woord+EN+boek, want boek is mannelijk (!) en begint met een b

    Voor wie ‘boek’ als onzijdig woord gebruikt, is het:
    woord+boek → woord+E+boek
    Luister maar naar Hollanders, het is dat dat ze zeggen.

    Toegevoegd door nthn op 15 Oct 2024 23:19

    #167 pelsenjager

    Eigenlijk is dit ‘pelsejager’, en zit het verschil hem er alleen in dat wij een epenthetische ‘e’ toevoegen voor de uitspraak, en de Hollanders niet. Het is dus niet echt het meervoud ‘pelsen’ dat gebruikt wordt, maar gewoon pels+e+jager, omdat pels+jager voor onze tong heel moeilijk ligt.

    Ten gronde is dit dezelfde problematiek als ‘paddeNstoel’ of ‘panneNkoek’, ook daar is de N een schrijftalig verzinsel en is de ‘e’ in de uitspraak daar alleen beland omdat ‘pad+stoel’ en ‘pan+koek’ voor ons moeilijk uitspreekbaar zijn. In samenstellingen worden taalkundig gezien geen meervouden gebruikt, noch in het Nederlands, noch in het Vlaams.

    ‘E’ is ook niet de enige klank die tussen twee woorden in een samenstelling wordt gepropt om de uitspraak te vergemakkelijken. ‘S’ komt ook voor: wij zeggen bijvoorbeeld ‘belasting+S+geld’, terwijl de Hollanders ‘belasting+geld’ zeggen, en dat is voor ons gewoon onuitspreekbaar.

    In het Vlaams (niet in het Nederlands) komt zelfs ‘en’ voor als epenthese, dus om de uitspraak te vergemakkelijken, maar uitsluitend als het tweede deel van de samenstelling een mannelijk woord is dat begint met bdht of een klinker. Bijvoorbeeld (voor het deel dialecten waar ‘toren’ mannelijk is): de Gentse ‘boek+EN+toren’. Met het meervoud ‘boeken’ heeft die toren niets te maken, maar ‘boek+toren’ is heel moeilijk uit te spreken. Voor mij (en eigenlijk bijna alle Vlaamstaligen) is een toren vrouwelijk, en is het dus de ‘boek+E+toren’. Vergelijk het met:
    boek+bon → boek+EN+bon (want: bon is mannelijk en begint met een b)
    En vergelijk dat met:
    korting+bon → korting+S+bon

    Ik blijf erbij: vervloekt zij de Nederlandse spelling met al haar verzonnen regels die niets met de spreektaal te maken hebben. Het echte systeem voor samenstellingen is zoveel simpelder. Test het gerust uit op andere samenstellingen (van het type znw+znw), het werkt altijd.

    Toegevoegd door nthn op 15 Oct 2024 23:15

    #168 pelpatatten

    Pelpetatten stond in het VW en dus ook in de index. Nadat ik de meervoudsvorm gewijigd had naar het enkelvoud pelpatat bleef de meervoudsvorm echter in de index staan en wees naar een leeg lemma. Vandaar dat ik hier de meervoudsvorm terug invoer als verwijslemma.

    P.S. De index van het VW loopt al een hele tijd mank. Er zou mettertijd toch eens iets aan gedaan moeten worden. In afwachting is het altijd veiliger om via de zoekfunctie te controleren of een lemma al in het VW staat of niet.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 14 Oct 2024 10:33

    #169 stoefen

    Etymologie

    ‘Stoefen’ is een nevenvorm van ‘stoffen’, dat hetzelfde betekent. De oorsprong zou kunnen liggen in het woord ‘stof’, met de betekenis ‘iets wat rondstuift’ of ‘stoffen’ in de betekenis ‘stof wegnemen’. Bron: Ensie

    Toegevoegd door Gene Zever op 13 Oct 2024 11:11

    #170 stemmen, voor de goei ~

    Vandaag op het vrt1 nieuws op de vooravond van de verkiezingen:
    Nieuwsanker Hanne Decoutere na een uiteenzetting van wetsraatjournalist Bart Verhulst: “En voor wie ga jij morgen stemmen, Bart?” Waarop het antwoord: “Wel Hanne, zoals altijd: ‘voor de goei’.”

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 12 Oct 2024 19:16

    #171 frikandel

    zie: https://taalverhalen.be/taalonderzoek/taalkaart/frikadel-frikandel-curryworst-lange-hamburger-kaart/

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 08 Oct 2024 08:30

    #172 ploeterouder

    Ploetermoeder is blijkbaar wel heel gebruikelijk in .NL, o.a. nav een boek ‘Het geheime leven van een ploetermoeder.’

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 06 Oct 2024 12:15

    #173 lezen, een paternoster ~

    ook dit:

    Woordenboek van Populair Taalgebruik ( Marc De Coster 2020-2024):
    zijn paternoster lezen
    (1950) (Vlaanderen, sch.) vloeken. In Nederland: de Franse paternoster lezen.

    Ik vind er geen voorbeelden van. Iemand?

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 05 Oct 2024 12:17

    #174 Stad, ’t ~

    Gent

    In de regio Gent verwijst « ’t Stad » naar 9000, meestal het centrum.

    Toegevoegd door adam op 03 Oct 2024 15:50

    #175 centenboekje

    Ik heb dat ook niet kunnen vinden, kennelijk is er ooit iemand op het idee gekomen om de begroting het centenboekje te gaan noemen. En dat is beklijfd.

    Toegevoegd door Gene Zever op 01 Oct 2024 16:07

    #176 centenboekje

    Ik ken het niet als synoniem en ik vind ook niks via google:
    “centenboekje” -begroting -regering site:.be

    Dan komen daar nauwelijks hits op en die gaan dan nog steeds over de betekenis van het lemma.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 01 Oct 2024 12:30

    #177 centenboekje

    Mijn vraag: is centenboekje een synoniem voor kasboekje?

    Toegevoegd door Gene Zever op 01 Oct 2024 11:12

    #178 centenboekje

    Ha, dat lidwoord had ik er later expres bijgezet omdat het over het begrip ‘het centenboekje’ als bijnaam voor de Belgische begroting gaat, dus niet over centenboekjes in het algemeen. Maar de voorbeeldzinnen geven u gelijk. Het is goed zo, bedankt voor de opmerkzaamheid.

    Toegevoegd door Gene Zever op 01 Oct 2024 11:08

    #179 beewegen

    Ik heb het aangepast en nog wat voorbeelden toegevoegd. Als het niet goed is, hoor ik het wel en kunnen we de klok nog altijd terugdraaien.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 01 Oct 2024 07:20

    #180 centenboekje

    Ik heb het lidwoord ‘het’ uit de titel van het lemma gehaald, want er zijn ook voorbeelden van ‘een’ centenboekje. Als het niet goed is kan ik het altijd nog terugdraaien.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 01 Oct 2024 07:07

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.