Reacties van petrik

Elders veelal kastrol, maar “kas(se)rol” zal daar ook wel kunnen. Hoe dan ook: dit woord lijkt me niet beperkt tot WVl.

Ik bedoelde “commuun genus”. Haastige spoed …

genus commune

In Vlaanderen hebben we een heel ander (ik durf niet zeggen: veel beter) genusgevoel bij de substantieven dan de Nederlanders omdat het Vlaams en het Nederlands niet dezelfde taalevolutie gekend hebben. Zo is het Vlaams, net als het Frans, de accusatiefvorm van de substantieven in nominatiefpositie gaan gebruiken (Zie o.a. Wikipedia onder “accusativisme”). Een voorbeeld: in het Frans valt het woordaccent bij substantieven op de laatste lettergreep, dus “papillón”, omdat het de verkorting is van de oude accusatief “papilionem”. Tussen haakjes: in Limburg zegt men “piepel” of iets dergelijks, wat erop wijst dat dit woord niet uit het Frans, maar rechtstreeks uit het Latijn papilio is overgenomen; zie ook https://fuzzy.arts.kuleuven.be/rewo/vlinder.htm.
Een en ander maakt dus dat wij aan de uitgang van een lidwoord of adjectief bij een substantief kunnen horen wat het genus van dat woord is. De evolutie in Nederland is enigszins vergelijkbaar met die in enkele Scandinavische talen, waar men spreekt van een “genus commune”, een gemeenschappelijk geslacht naast het onzijdig. Zie ook hier wikipedia (commun genus, common gender).
Sorry, ik moet weg.

lèèpe - slop

Mijn vader had het in dit verband steevast over “lèèpe èn d’ooge hébbe” (lepen in de ogen), maar dit verwijst volgens mij naar oogvocht of pus dat zich bij bepaalde oogziekten (vgl. leepoog) manifesteert. Het gewone woord was ‘slop’: doêt de slop aut z’n ooge! (zoals Ned. ‘slaap’, dus)

In Haspengouw: te sjelveren vaneen (aardewerk e.d.), te fledderen vaneen (kledingstukken, stoffen).