Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Ik zou voorstellen: “voor uw eigen goed”, nee?
Idem voor de voorbeeldzin.
Ook in Limburg: ‘t ès vér z’n eege goêd dat ich ‘t zèk! (“zijn” is in Haspengouw het voornaamw. voor de 2e persoon: waaj ees mèt z’ne pa? hoe gaat het met uw vader? – beetje verwarrend, sorry)
prullebeer
In Zuid-Limburg/Haspengouw hoor je hiervoor nogal eens “prulle(n)beer”:
- Allee prullebeer, kimp doë nog iet van?
Beren komen daar al een tijdje niet meer voor, dus zal dit epitheton wel verwijzen naar een (onwillig) mannetjesvarken, zo eentje dat er (bij de zeug) niets van bakt.
Overigens is “prullenman” gewoon algemeen Nederlands voor prul(len)vent.
persjoenkele
In (Zuid-)Limburg heet dat “persjoenkele”, zowel in de religieuze betekenis die haloewie schetst, als in de hiervan afgeleide (en nu nog levende) betekenis van: “schijnbaar doelloos in en uit, over en weer lopen”.
- Mèt Allerziele ees persjoenkeles (Met Allerzielen gaan de mensen “persjonkelen”)
- Wo zitste toch mêr te persjoenkele den heilen tijd? (tegen iemand die opvallend vaak ergens in- en uitloopt of voorbijkomt)
Dit woord is afgeleid van het Italiaanse woord “Portiuncula”, wat “perceeltje” betekent. De naam verwijst naar het kerkje dat de H. Franciscus in Assisië liet bouwen (en waar hij ook ligt begraven), en dat nu, ingekapseld in een enorme koepelkerk, een bedevaartsoord is geworden. Destijds verleende Rome een volle aflaat voor eenieder die dit kerkje bezocht (om te bidden). Later werd dit gebruik veralgemeend zodat je op bepaalde dagen in het jaar (Maria Hemelvaart, Allerzielen) ook in je eigen kerk met een kerkbezoek volle aflaten kon “sparen” voor de zieltjes in het Vagevuur. Veel mensen gingen dan even bidden in de kerk, liepen een blokje om, of gewoon even rond de kerk en dan weer naar binnen voor een volgende aflaat.
Waar is de tijd …
Standaardtaal?
De Grote Van Dale vermeldt voor “komediant”:
1 toneelspeler (vrouw: komediante)
2 (figuurlijk) aansteller, veinzer (vrouw: komediante)
Voor alle duidelijkheid: “zie gadeslaan” is een interne verwijzing zodat de gebruiker voor gojslon kan nagaan welke betekenis bedoeld is; ook goë, iet ~ slaogen heeft zo’n verwijzing gekregen (van haloewie, geloof ik).
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.