Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #6391

    iet
    (onbepaald voornaamw.)

    iets, een beetje
    ook: versterkend/overtreffende trap in iet, als ~, bv. zo ziek als iet = erg ziek

    vnw

    wordt zeer veel gebruikt in Vlaanderen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Iet(s)
    Het voorheen algemeen gebruikelijke IET, dat thans — behalve in het dialect, in enkele verbindingen of staande uitdrukkingen, bij dichters en in deftigen stijl —, door het jongere IETS is verdrongen.

    volgens Van Dale “niet al­ge­meen; ver­ou­derd” behalve in enkele ver­bin­din­gen

    zie ook:
    iet en ne piet en ne snotpiet
    iet en niks
    iet gescheten, dat is ~
    iet mag het hebben
    iet of wa
    iet voor bij den boterham
    iet(s), of ~
    iet, dat is ~ van niks
    iet, zo (met bijv. nw.) als ~
    iet, het is overal ~

    Patron, doe ze nog eens vol en pakt zelf ook iet!
    Hebt ge iet gevangen? Ja, iet wel, maar ’t is niet de moeite.

    Wat is dat voor iet?

    Dat is nogal iet, hé.

    Voor mij een friet zonder iet. (zonder iets)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Nov 2022 08:33
    3 reactie(s)

    #6392

    iet, als ~
    (uitdr.)

    (Zuidn.) als iet, dient om den volstrekt overtreffenden trap uit te drukken : hij is zoo gezond, zoo ziek als iet, uitermate gezond, ziek (Van Dale 1898)

    vgl. iet

    Ik ben die kookprogramma’s zo beu als iet. (facebook)

    Het recept van die rabarbertaart is zo simpel als iet. Ge moest dus eigenlijk al bezig zijn. (natuurlijk-rijk.be)

    Dat wereldje van foorkramers is zo ziek als iet. (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Nov 2022 08:31
    0 reactie(s)

    #6393

    iet, het is overal ~
    (uitdr.)

    vnw: het is overal wat

    zie iet

    Och, ’t is overal iet jom! (twitter)

    Kdacht davet in Zottegem al erg was ma in Wetteren, tis tegenwoordig overal iet. (facebook)

    ′T is overal iet, zelfs bij ons in de stad. (katastroof)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Nov 2022 08:23
    0 reactie(s)

    #6394

    iet
    (onbepaald voornaamw.)

    iets, een beetje

    vnw

    wordt zeer veel gebruikt in Vlaanderen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Iet(s)
    Het voorheen algemeen gebruikelijke IET, dat thans — behalve in het dialect, in enkele verbindingen of staande uitdrukkingen, bij dichters en in deftigen stijl —, door het jongere IETS is verdrongen.

    volgens Van Dale “niet al­ge­meen; ver­ou­derd” behalve in enkele ver­bin­din­gen

    zie ook:
    iet en ne piet en ne snotpiet
    iet en niks
    iet gescheten, dat is ~
    iet mag het hebben
    iet of wa
    iet voor bij den boterham
    iet(s), of ~
    iet, dat is ~ van niks
    iet, zo (met bijv. nw.) als ~
    iet, het is overal ~

    Patron, doe ze nog eens vol en pakt zelf ook iet!
    Hebt ge iet gevangen? Ja, iet wel, maar ’t is niet de moeite.

    Wat is dat voor iet?

    Dat is nogal iet, hé.

    Voor mij een friet zonder iet. (zonder iets)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Nov 2022 08:18
    3 reactie(s)

    #6395

    iet
    (onbepaald voornaamw.)

    iets, een beetje

    vnw

    wordt zeer veel gebruikt in Vlaanderen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Iet(s)
    Het voorheen algemeen gebruikelijke IET, dat thans — behalve in het dialect, in enkele verbindingen of staande uitdrukkingen, bij dichters en in deftigen stijl —, door het jongere IETS is verdrongen.

    volgens Van Dale “niet al­ge­meen; ver­ou­derd” behalve in enkele ver­bin­din­gen

    zie ook:
    iet en ne piet en ne snotpiet
    iet en niks
    iet gescheten, dat is ~
    iet mag het hebben
    iet of wa
    iet voor bij den boterham
    iet(s), of ~
    iet, dat is ~ van niks
    iet, zo (met bijv. nw.) als ~
    iet, het is overal iet

    Patron, doe ze nog eens vol en pakt zelf ook iet!
    Hebt ge iet gevangen? Ja, iet wel, maar ’t is niet de moeite.

    Wat is dat voor iet?

    Dat is nogal iet, hé.

    Voor mij een friet zonder iet. (zonder iets)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Nov 2022 08:18
    3 reactie(s)

    #6396

    iet of wa
    (bw. van hoeveelheid)

    een beetje, een weinig, iets of wat

    vnw: iet of wat: enigszins

    Typisch Vlaams: iet of wat: Geen Algmeen Nederlands; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 3

    vgl. iet

    Er is iet of wa een smaakske aan. (het heeft een licht bedorven smaak)

    ’t Is percies iet of wa scheef, nie?

    Iet of wat opgekuist, klinkt het zo: “Ik ga er direct eerlijk bij zeggen: ik ga jullie nu PAV geven." (vrt.be)

    Het landen op ijs vereist echter wel iet of wat andere technieken dan een landing op asfalt. (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Nov 2022 08:17
    0 reactie(s)

    #6397

    iet of wat
    (uitdr.)

    vnw: enigszins

    Typisch Vlaams: Geen Algmeen Nederlands; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 3

    zie iet of wa

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Nov 2022 08:16
    0 reactie(s)

    #6398

    iet of wa
    (bw. van hoeveelheid)

    een beetje, een weinig, iets of wat

    vnw: iet of wat: enigszins

    Typisch Vlaams: iet of wat: Geen Algmeen Nederlands; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 3

    Er is iet of wa een smaakske aan. (het heeft een licht bedorven smaak)

    ’t Is percies iet of wa scheef, nie?

    Iet of wat opgekuist, klinkt het zo: “Ik ga er direct eerlijk bij zeggen: ik ga jullie nu PAV geven." (vrt.be)

    Het landen op ijs vereist echter wel iet of wat andere technieken dan een landing op asfalt. (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Nov 2022 08:15
    0 reactie(s)

    #6399

    iet
    (onbepaald voornaamw.)

    iets, een beetje

    vnw

    wordt zeer veel gebruikt in Vlaanderen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Iet(s)
    Het voorheen algemeen gebruikelijke IET, dat thans — behalve in het dialect, in enkele verbindingen of staande uitdrukkingen, bij dichters en in deftigen stijl —, door het jongere IETS is verdrongen.

    volgens Van Dale “niet al­ge­meen; ver­ou­derd” behalve in enkele ver­bin­din­gen

    zie ook:
    iet en ne piet en ne snotpiet
    iet en niks
    iet gescheten, dat is ~
    iet mag het hebben
    iet of wa
    iet voor bij den boterham
    iet(s), of ~
    iet, dat is ~ van niks
    iet, zo (met bijv. nw.) als ~

    Patron, doe ze nog eens vol en pakt zelf ook iet!
    Hebt ge iet gevangen? Ja, iet wel, maar ’t is niet de moeite.

    Wat is dat voor iet?

    Dat is nogal iet, hé.

    Voor mij een friet zonder iet. (zonder iets)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Nov 2022 08:10
    3 reactie(s)

    #6400

    metekind
    (het ~, ~eren)

    petekind van de (doop)meter

    taaladvies.net 2010: standaardtaal in België? status onduidelijk
    taaladvies.net 2018: Voor een ‘kind van wie men meter is’ wordt in België ook geregeld metekind gebruikt. Metekind is standaardtaal in België.

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
    Van Dale 2018 online: BE; niet al­ge­meen kind waar­van een vrouw me­ter is

    DS2015 geen standaardtaal

    Mijn metekind zegt “Marraine” tegen mij.

    Zangeres Joss Stone kwam een halfuur te laat op de doop van haar metekind Louis.

    Ook verschillende metekinderen onder wie Sylvie en Ben (en later in de dienst ook nog Nancy) namen afscheid van hun “Mimi” Nicole. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Nov 2022 18:24
    2 reactie(s)

    #6401

    metekind
    (het ~, ~eren)

    petekind van de (doop)meter

    taaladvies.net 2010: standaardtaal in België? status onduidelijk
    taaladvies.net 2018: Voor een ‘kind van wie men meter is’ wordt in België ook geregeld metekind gebruikt. Metekind is standaardtaal in België.

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
    Van Dale 2018 online: BE; niet al­ge­meen kind waar­van een vrouw me­ter is

    DS2015 geen standaardtaal

    vlaanderen.be/taaladvies 2022: Metekind is standaardtaal in België.

    Mijn metekind zegt “Marraine” tegen mij.

    Zangeres Joss Stone kwam een halfuur te laat op de doop van haar metekind Louis.

    Ook verschillende metekinderen onder wie Sylvie en Ben (en later in de dienst ook nog Nancy) namen afscheid van hun “Mimi” Nicole. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Nov 2022 18:23
    2 reactie(s)

    #6402

    metekind
    (het ~, ~eren)

    petekind van de (doop)meter

    taaladvies.net 2010: standaardtaal in België? status onduidelijk
    taaladvies.net 2018: Voor een ‘kind van wie men meter is’ wordt in België ook geregeld metekind gebruikt. Metekind is standaardtaal in België.

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
    Van Dale 2018 online: BE; niet al­ge­meen kind waar­van een vrouw me­ter is

    DS2015 geen standaardtaal

    vlaanderen.be/taaladvies: Metekind is standaardtaal in België.

    Mijn metekind zegt “Marraine” tegen mij.

    Zangeres Joss Stone kwam een halfuur te laat op de doop van haar metekind Louis.

    Ook verschillende metekinderen onder wie Sylvie en Ben (en later in de dienst ook nog Nancy) namen afscheid van hun “Mimi” Nicole. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Nov 2022 18:23
    2 reactie(s)

    #6403

    pas
    (zn. m. -sen)

    identiteitskaart

    afkorting van het Frans passeport
    opm.: reispas is wel SN
    zie ook paske laten zien; paspoort

    < andere definitie van pas

    Toen dieje polies zag dat mijn licht kapot was moest ik mijne pas laten zien.

    Die flik vroeg direct naar mijne pas.

    Ge moet altijd uwe pas bijhebben.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Nov 2022 08:51
    6 reactie(s)

    #6404

    identiteitskaart
    (zn. v.; ~en)

    vnw: officiële pas met persoonlijke gegevens die iedere volwassene bij zich moet hebben als officieel legitimatiebewijs

    opm: Van Dale labelt het zo:
    “(Nederland, België) officieel identiteitsbewijs, ook te gebruiken als reisdocument voor een aantal landen”
    Dus blijkbaar in NL ook maar toch met een aparte invulling van de betekenis. Blijkens goegel is het in NL toch vooral een reisdocument en is het niet verplicht

    Er wordt ook naar je identiteitskaart gevraagd, zodat ze kunnen nagaan dat je niet met iemand anders zijn coronapas op stap bent. (vrt.be)

    Geseinde man komt doodleuk verlies identiteitskaart aangeven bij politie. (demorgen.be)

    Mijn verplichte identiteitskaart kost mij geld, mijn rijbewijs kost mij geld. (forum.politics.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Nov 2022 08:50
    0 reactie(s)

    #6405

    in den treure

    (jur.) betreurlijk, betreurenswaardig

    We moeten (tot) in der treure bekennen dat onze client helaas heel toevallig toen aanwezig was.
    Ook zonder “tot”

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Nov 2022 08:15
    3 reactie(s)

    #6406

    tot in den treure
    (vaste woordverbinding, bijwoordelijke bepaling)

    onophoudelijk, tot vervelens toe, tot treurens toe

    AN uitentreuren

    volgens VD con­ta­mi­na­tie van uit den treu­re + tot in het on­ein­di­ge

    “5 nov. 2015 – Reeds tot in den treure toegelicht in parlement: geen gat in tax shift! Rekening klopt. Nu ook begroting op koers houden.” (Twitter Johan Van Overtveldt)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 11 Nov 2022 13:23
    1 reactie(s)

    #6407

    in den treure

    Het is oorverscheurend maar deze uitdrukking wordt echt wel in Vlaamsche rechtszalen gebruikt.
    Standaard Nederlands: betreurlijk, betreurenswaardig
    Filolog PRO,
    Spreek toch Haags bekakt en vergeet dat je van Lutjebroek bent.
    Hollandse linguistieke spion in Antwerpen, Belgie.

    We moeten (tot) in der treure bekennen dat onze client helaas heel toevallig toen aanwezig was.
    Ook zonder “tot”

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door filolog op 11 Nov 2022 11:35
    3 reactie(s)

    #6408

    identifiëren
    (ww. identifieerde; geïdentifieerd)

    vnw: identificeren

    zie ook commentaar bij specifiëren

    De uitgevoerde rol moet wel geïdentifiëerd worden. (ehealth.fgov.be)

    Aan de hand van die gegevens probeerden de wetenschappers zeven emoties te identifiëren: geluk, angst, woede, verdriet, walging, schaamte of schuld. (hln.be)

    Myriad besliste twee genen te patenteren die het mogelijk maken eierstok- en borstkanker te identifiëren. (demorgen.be)

    George neemt de behandeling op zich van een patiënt die voor een moeilijke keuze staat en Alex identifiëert zichzelf met een auteur. (dvdinfo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 11 Nov 2022 11:12
    1 reactie(s)

    #6409

    identifiëren
    (ww. identifieerde; geïdentifieerd)

    vnw: identificeren

    De uitgevoerde rol moet wel geïdentifiëerd worden. (ehealth.fgov.be)

    Aan de hand van die gegevens probeerden de wetenschappers zeven emoties te identifiëren: geluk, angst, woede, verdriet, walging, schaamte of schuld. (hln.be)

    Myriad besliste twee genen te patenteren die het mogelijk maken eierstok- en borstkanker te identifiëren. (demorgen.be)

    George neemt de behandeling op zich van een patiënt die voor een moeilijke keuze staat en Alex identifiëert zichzelf met een auteur. (dvdinfo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Nov 2022 09:55
    1 reactie(s)

    #6410

    wegcode
    (verzamellemma)

    Ook de Vlaming moet op tijd en stond eens zijn woonst verlaten en hem in het openbaar begeven. Voor van punt A naar punt B te geraken, moet hij beroep doen op de wegcode, maar die verschilt in het Vlaams aanzienlijk van het Nederlands. In dit lemma bewaren we een overzicht van alle essentiële en minder essentiële terminologie en uitdrukkingen m.b.t. wegen en verkeer.

    voertuigen:
    alleterreinwagen
    automatic
    belbus
    boemeltrein
    cabriard
    camion
    camionette
    clark
    crèmekar
    decapotabel
    geit
    harley trapson
    hollandse mercedes
    hoogtestapelaar
    ministadswagen
    mobilhome
    monovolume
    moto
    motocyclette
    opligger
    otto
    overbrengwagen
    piekuurtrein
    pletwals
    plooivelo
    railbike
    splitbusje
    staancaravan
    trambus
    triporteur
    trottinette
    velo
    vlieger
    volumewagen
    vorklift
    wagen
    warmeluchtballon

    wegen:
    afdraai
    autostrade
    baan
    baanvak
    buurtweg
    drievaksbaan
    egelwegel
    enkel richting
    enkelrichtingstraat
    expresweg
    fietsostrade
    gemeenteweg
    gracht
    grote baan
    heirbaan
    ijzerenweg
    kasseibaan
    kasseiweg
    kerkwegel
    kruispunt, conflictvrij ~
    laan
    lei
    macadam
    middenvak
    ovalen punt
    ovonde
    pechstrook
    pelotonremmer
    pijpenkop
    premetro
    ribbelstrook
    rijbaan
    rijvak
    rondpunt
    sens unique
    signalisatie
    signalisatiebord
    sluikweg
    tarmac
    teleferiek
    trage weg
    trottoir
    tunnelkoker
    tweevaksbaan
    vak
    velostrade
    verkeerssignalisatie
    viervaksbaan
    voetpad
    wegel
    wegenis
    wegsignalisatie

    parking:
    betaalparking
    carpoolparking
    overloopparking
    overstapparking
    parkingplaats
    pendelparking
    privéparking
    randparking
    voorstadsparking

    auto-onderdelen:
    achterruitontdooiing
    achterzetel
    alternateur
    amortisseur
    baarchoc
    bache
    bielle
    boîte
    chappement
    claxon
    embrayage
    faar
    frein
    gardeboe
    groene nummerplaat
    guidon
    handelaarsplaat
    jante
    joint de culasse
    kilometriek
    koffer
    moteur
    naft
    naftbak
    naftstop
    nummerplaat
    petrol
    pinker
    pinklicht
    plak
    remork
    ressort
    slijklap
    vervangstuk
    vis platinées
    vitesse
    vitessepook
    voorruitontdooiing
    wisselstuk
    z-plaat

    velo-onderdelen:
    buis
    fietskader
    fietszak
    frein
    jante
    slijklap
    soupape
    staander
    verzet
    vitesse
    zaal

    varia:
    aan de klap
    aanloopwagen
    abri
    accident
    accordeonfile
    achter de hoek
    afdraaien
    afstappen
    agglomeratie
    Amsterdammer
    antigel
    arret
    auto-accident
    autoconstructeur
    autocontrole
    autocontroleur
    autoinspectie
    automobielinspectie
    baancafé
    baandancing
    baanhotel
    baanrestaurant
    baanwinkel
    baan, onder de ~
    banden leggen
    banden steken
    bedding
    bedding, eigen ~
    bedrijfswagen
    belauto
    betalend parkeren
    bitterballenakkoord, het ~
    blok
    blokrijden
    bluts
    blutsen
    Bob
    bollen
    bushinder
    buskotje
    busterminus
    cabrioleren
    camionchauffeur
    camioneur
    camion, van de ~ gevallen
    carwash
    chauffeur
    controle
    copiloot
    corijder
    coupon
    De Lijn
    depanneren
    doodrijder
    doorvlammen
    dwarsen
    een rijdende doodskist
    eindstatie
    embrayeren
    enkelrichtingsverkeer
    ertegen plakken
    fietstelpaal
    filegolf
    firmawagen
    flitsmarathon
    flitspaalspookrijden
    flitspaalspookrijder
    garagepoort
    garagist
    gat, in iemands ~ zitten
    gelijkvormigheidsattest
    halt
    herspuiten
    het hol van Pluto
    hoffelijkheidscode
    ijsgang
    janettenbak
    kaart, grijze ~
    kaartjesknipper
    keuring
    keuringscentrum
    kreukelpaal
    kusttram
    laagvlieger
    lage-emissiezone
    langs
    leasingwagen
    lichten
    Lidar
    loonwagen
    maleur
    maneuver
    middenstatie
    middenvakrijder
    MOBIB-kaart
    mobiliteitsknoop
    monovolume
    motard
    NMBS
    nummerplaatherkenning
    occasie
    octopuspaal
    octopusplan
    omlegging
    ontruimingspijl
    op den boek vliegen
    op den trein, tram, velo
    overdreven snelheid
    parkeren, zich ~
    pechstrookrijder
    pikkel
    pinken
    pinkers opzetten
    platten band
    pollutienorm
    Porschist
    rechtsomkeer maken
    rijmplek
    rijpad
    rittenkaart
    roderen
    rommeltrein
    rood licht
    schouwing
    schouwingsbewijs
    schuilhuisje
    simonis
    simoniseren
    sjieken bak
    smijten, alles dicht ~
    sneeuwschuifelen
    sortie
    stadsnet
    statie
    stationeren
    stelplaats
    ster, vallende ~
    superflitspaal
    terminus
    toerijden
    trambedding
    tramterminus
    treinbedding
    treinbegeleider
    treinterminus
    TreinTramBus
    uitblutsen
    uitbollen
    uur, in ’t ~
    uurrooster
    veldvitesse
    velorijden
    verbodsteken
    verdwaalde reiziger
    verdwijnpaal
    verkeersaccident
    verkeersbelasting
    verkeerscode
    verkeershinder
    verkeersinbreukonmiddellijke inningminnelijke schikking
    verkeerswisselaar
    Vespist
    Vlaamse Thalys
    vlammen
    vliegwet
    vogelkotje
    voorbijsteken
    waar men gaat langs Vlaamse wegen
    wegbollen
    wegeniswerken
    wegenwerken
    wegpolitie
    wet betreffende de politie over het wegverkeer
    wielerterrorist
    wielertoerist
    ZOA
    zone 30
    zone 30-bord
    zonk
    zwaantje
    zwieren, op de bon ~

    > andere betekenis van wegcode

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 10 Nov 2022 23:19
    10 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.