Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
overtreding
Frans infraction
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands (juridisch)
vgl. wetsinbreuk; verkeersinbreuk; milieu-inbreuk
Een inbreuk op de privacy.
Het aantal geregistreerde inbreuken op het maximaal toegelaten gewicht van voertuigen op wegen is tussen 2008 en 2011 gestegen van … (De Standaard)
omdat
In het west-vlaams wordt dit soms gebruikt, waarbij het lijkt alsof men zichzelf de vraag stelt.
Ken men paraplu mee, worom dat verzekers go regenen.
Ik heb m’n paraplu meegenomen omdat het waarschijnlijk zal regenen.
Ken een anderen oto gekocht, worom da men oeden kapot was.
Ik heb een andere auto gekocht omdat de oude versleten was.
doopsuiker, suikerboon
zie ook kinnekeskak, kakkeboon, suikerklitsen
In Nederland kennen ze deze traditie niet, daar krijg je beschuit met muisjes (anijspitjes in gekleurde suiker)
Als er een kindje geboren is, dan krijg je altijd kakkebeullekes als je moeder en kind gaat bezoeken.
uitleg over de te volgen weg
niet in Van Dale 1995
Van Dale 2017 online: BE
SN-NL: routebeschrijving
Waar moeten we zijn? Staat er op die faire-part een wegbeschrijving?
Volgens de wegbeschrijving van de routeplanner moeten we hier linksaf.
Met de GPS tegenwoordig hebt ge geen wegbeschrijvingen niet meer nodig.
De tijd tussen ontwaken en echt opstaan.
Nog een beetje liggen soezen.
Ge moet nog ni opstaan blèft nog mor wa ligge “kokkeren”
in een krantentitel zetten
in Nederland: koppen
De Morgen titelde: Het Belgisch premierschap als vergiftigd geschenk (geschenk, vergiftigd ~).
inmaakpot
vnw: weckfles, weckglas
Van Dale online: (Belgisch-Nederlands) inmaakpot
synoniem: (Nederlands) weckglas, weckpot
zie ook bokaal, steriliseerbokaal, steriliseerketel, steriliseren, opleggen
“Blijf roeren tot alle schuim weg is en doe de aardbeienconfituur in (voorgekookte) steriliseerpotten.” (piethuysentruyt.be)
hoe langer hoe meer
Van Dale 1995: gewestelijk
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
zie ook langsom, van ~
Diene kleine krijgt van langsom meer noten op zijne zang, straks wordt em nog nen echte frankaard.
Een spektakel van humoristische sketches op mobiele karren, dat elk jaar in de herfst wordt opgevoerd. Plaatselijk talent schrijft een toneelstukje, dikwerf met satirisch karakter, en voert het op voor de menigte tijdens de jaarlijkse fiertel. Oorspronkelijk was een fiertel een religieuze ommegang, zoals dit in Ronse nog gebruikelijk is. Het feest gaat gepaard met een aantal rituelen, die per dorp verschillend kunnen zijn.
Komt ge naar de fiertel kijken? Ze staan van ’t jaar op den berg in de richting van Welden.
nachtkleed, slaapkleed
Toen mijn schoonmoeder zei dat ze haar slapcapote ging aantrekken, wist ik niet wat ik hoorde.
1. koosnaampje voor een kind
2. koosnaampje tout court
Antw. Kempen: ratteke
Kom e kir ’ier mun ratje. Kom eens hier klein ding, liefje.
Uitdr. : Ja santé mun ratje. Wel heb je ooit, hallo kroket.
geluksvogel
→ chansaar
Wie met de lotto wint is ne sjansaar.
Vastbenoemd personeel in het onderwijs kan niet worden afgedankt, wegens hervormingen omdat zijn functie ophoudt te bestaan. Hij of zij wordt dan overgeplaatst naar een andere school of een andere dienst, desnoods in een andere functie maar verwant aan dezelfde loonschaal en met behoud van anciënniteit. Het overplaatsen geschiedt binnen 1 en dezelfde scholengemeenschap.
Bij overheidsdiensten wordt dit muteren of mutatie genoemd.
zie ook: affecteren, reaffectatie
De regentes Esthetische Vorming in de doorstromingsafdeling had niet voldoende lesuren en werd daarom gereaffecteerd naar het Kunsthumaniora waar ze voltijds kon starten.
lip
Ik ben teleurgesteld, ik laat m’n tromp hangen.
portie
zie ook pose
Ga je met Viskeskermis ook mee mosselen met frut eten?
Dan reserveer ik al 2 pauses.
niets, het woord “vits” komt in de Antwerpse Kempen alleen maar voor na het woord “geen”.
zie ook dem, geen ~, bats, geen ~, demp, geen ~
Hij heeft nu eens echt geen vits gedaan om dat werk af te maken.
een beetje
< een meuken was een bepaalde inhoudsmaat van droge waren (Zuid-Nederlands) = Middelnederlands muedeken, modekijn ‘schepel’. Waarschijnlijk na mud (= Middelnederlands mudde « Latijn modius ‘schepel’) nog eens « Latijn modius ‘schepel’ en wel in navolging van Latijn modiolus ‘bepaalde maat’ in de vorm van een verkleinwoord. (A.A. Weijnen)
Voorbeelden:
- Een meucken terwen v. Vaernewijck, Hist. v. Belgis (1566).
- De patatten kosten bijkans twee franken het meuken Conscience (ed. 1868).
- Hij zal daar geen meuken zout eten (zegswijze: hij zal er niet lang wonen) Cornelissen-Vervliet (1899)
Kinderen worden niet groot zonder een meuke zand gegeten te hebben.
(voor geldtransport gebruikte) ‘getruukte’ geldkoffer, plofkoffer
Fr. coffre intelligent
Geld verdienen met een zogenaamde intelligente koffer is niet noodzakelijk bevorderlijk voor de veiligheid van de begeleiders. (De Morgen)
een verdiende, nodige, weldoende vakantie
google2016: >30.000
zie ook deugddoend
hln.be: Angela Merkel geniet van deugddoende vakantie op Ischia
scoutskokaz.be: Na een deugddoende vakantie en een schitterend kamp is jullie leiding weer helemaal klaar om er stevig in te vliegen!
balen.be: Het gemeentebestuur wenst iedereen een fijne en deugddoende vakantie toe.
standaard.be: Dua en Dewael voeren goed gesprek na deugddoende vakantie
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
