Reacties van Marcus

gerre en garde

In mijn dorp was “de gerre” de veldwachter, maar “de garde” was kaartjesknipper op de trein.

ruimere betekenis

ik heb dit lemma bewust beperkt tot de Belgische politiek, want het woord “zusterpartij” wordt blijkbaar ook gebruikt in een andere context. De situatie bij ons is vrij ingewikkeld omdat de drie traditionele partijen (socialisten, christendemocratien en liberalen) tot voor de staatshervormingen unitair gestructureerd worden en zich achteraf gesplitst hebben in een onafhankelijke Nederlandstalige en Franstalige organisatie. Enkel de PTB/ PVBA heeft nog een uitgesproken unitaire structuur: is dit één partij of zijn het twee “zusterpartijen”? Groen en Ecolo zijn later ontstaan, dus missen ze een dergelijke gemeenschappelijke “moederpartij” ook al zijn het ideologisch zeker “zusterpartijen”. VB en NVA hebben geen zusterpartijen aan de overkant van de taalgrens. Mijn besluit bij dit alles: zie zand, moet er nog ~ zijn?

toemmer = toemaat

Toemmerketje: toemmer of toemmert is eigenlijk het gras dat na het maaien opnieuw uitschoot: zie toemaat. De katjes of ketjes (met Umlaut voor verkleinwoorden) zijn ook borelingen uit een tweede nest. Ze waren minder waard dan de voorjaarskatjes die al veel van de krachten van de moederkat gevergd hadden. Dat was alleszins de verklaring die men eraan gaf. Toemmertketjes werden op boerderijen dan meestal ook afgemaakt.

zeer juist Georges

Ik heb me een beetje laten vangen door mezelf toen ik “beginnen” verving door “werken”. Ik weet echt niet waar dat subtiele onderscheid vandaan komt, maar het klopt. “Op zijn eigen werken” is voor mij zelfstandig werken, "op zijn eigen beginnen " is “als zelfstandige beginnen”. Raar, maar taal berijdt dikwijls kronkelwegen.

"op zijn eigen" en "voor zijn eigen"

Er is volgens mij een betekenisverschil tussen “op zijn eigen” en “voor zijn eigen”.
“Werkt gij op uw eigen?” = werkt gij zonder de hulp of medewerking van iemand anders?
“Werkt gij voor uw eigen?” = werkt gij als zelfstandige, niet voor een baas dus.
Waarbij ik toegeef dat er allerlei varianten mogelijk zijn die afwijken van het onderscheid dat ik maak. Dat is nu eenmaal het verschil tussen een genormeerde eenheidstaal en een regionale taal die zich vrij ontwikkelt, met alle misverstanden die daaruit kunnen ontstaan. Beide taalsferen, de algemene en de regionale, hebben volgens mij bestaansrecht. Je moet alleen weten in welke sfeer je zit en je daaraan houden. Ik denk trouwens ook dat de grootste moeilijkheden veroorzaakt worden door de fonetische verschillen en niet door de lexicale varianten, want die zijn snel geleerd. Door in dit woordenboek te kijken, bijvoorbeeld.