Reacties van haloewie

Met na niet, met voor wel.
Ook in SN kan “Na hij dat gedaan had” niet. Wel “Voor hij dat gedaan had”.
Na is uitsluitend voorzetsel. Voor is vz. én vgw.
In ‘t stad zeggen ze ’noa dat em’ en ‘vuir dat em’. ‘Vuir em’ klinkt ook niet, is niet-Antwerps.

Em is zo zot… Da’s een ander paar mouwen. Ik zou dit enkel zeggen met nadruk, klemtoon, bv. in een tegenstelling of in een Eén-woord-zin. Zo wordt ook zùn en zolle (3 mv.) gebruikt, ëmmekes voor mann. en zuir voor het vr. enk. (zij). Niet in onbeklemtoonde vorm. Wie zèèt dà? Em.
Jeanneke, daar kund’op rekenen, maar em is zo zot als …

heb de indruk dat dit een weinig voorkomend verschijnsel is. We zouden meer voorbeelden moeten kunnen sprokkelen.

Bij geraden vgl ik met aangeraden (v.deelw.) ’t Is oe - (aan)geraden - geroaie van dit of dat te doen of te laten… (raad geven of krijgen)

Raken, afraken is m.i. vormelijker, stijver, Hollandser dan de combinatie met ge- die mij Vlaamser aanvoelt.
In vD staat [af(ge)raken (kan beter niet als samenst. beschouwd worden). geraken: ongemerkt in een zekere toestand komen; bij raken 2 verwijzingen naar geraken.
(één naar het koppelww. lek- bekend- kwijt-)

Bij groaie (raden = gissen) en de andere zou ik de herkomst niet weten. Ha groait eràchter. (Smout p.99 §120)
Groupe (roepen) en groape (rapen) zijn mij niet bekend.

Dat klopt. Nen Antwerpenaar kant elk voegwoord laten volgen door het eigenlijke voegwoord ‘dat’.
Dus ook in de vergelijking: als hij = assem + ww.
Hij is maar zo oud als (dat) em denkt. [te zijn / dat em is] Ik zèn grùtter as em. (Ik ben groter dan hij)
dus 1. na een voegwoord
2. bij inversie (als het onderwerp achter de persoonsvorm staat.
.. is em, hèèt em, wërt em, loept em, .. enz.
3. misschien zijn er nog andere gevallen ..

@ Grytolle:
Ja, er is een verschil tussen “veel te” /vol te./ en “te” alleen, en volgens mijn taalgevoel is ‘nen te dikken hond’ niet verwisselbaar met nen ten dikken hond. Als “veel te” voor dikken staat wel. In dit laatste geval zijn ze wel verwisselbaar en zijn beiden mogelijk.
Ne vol te dikken houngt én ne vol ten dikken houngt.
Ne vuilen dikkeren houngt zonder ‘te’ staan er twee adj. in het dialect en een bw. (hoeveelheid) + adj. in de standaardtaal. (een veel dikkere hond)

Ik ben ook ongeschoold, geen licentie Germaanse. Heb wel de passie van taal en put gewoon uit mijn harde-taalschijf, die mijn moeder initieerde, om een aantal dingen vast te stellen en te proberen een verklaring te vinden voor de moedertaal-verschijnselen, die er in opgeslagen zitten. Mensen moeten maar eens af(ge)raken (tiens, een ge-ww.!) van het idee dat ze niet mogen eten van de vruchten van de boom van Kennis (van goed en kwaad). Geschoold of ongeschoold heeft daar niks mee te maken. Leren kennen kan en mag iedereen. Lezen en zoeken en mekaar voorthelpen ook. O&O.