Reacties van haloewie

vraagje

Vraagje ivm. het geslacht van stekeling.

Zegt ge “ne” stekeling of “een” stekeling? Naar mijn aanvoelen is het eerste juist. Grytolle heeft daar vrouwelijk toegevoegd. Zijt ge het daar mee eens?

Zijn alle vissen mannelijk? ne schelvis, nem baars, nen haai,
ne kabeljauw, nen tonijn, ne paling, ne karper, maar een tong (dat zal voor de fijnproevers zijn)

aanwijzende woorden

Ik kan er niet goed bij.
Eerst spreekt ge van “dat” hekken. In het tweede deel van de zin gebruikt ge “die” om naar “hetzelfde” hekken te verwijzen. In het Antwerps en in het AN klopt dit niet. Hier kan de functie onderwerp of voorwerp niet ingeroepen worden om het gebruik van “die” te rechtvaardigen. Wie A zegt, moet ook B zeggen en consekwent zijn. Het zou moeten zijn: alvorens ge “het” (of “dat”) in het zwart zet. Of ben ik verkeerd bezig?

geslacht

Dan moeten we Hamamelis vragen wat ze zegt.
ne mutte, een mutte, of e mutte, e nieuw mutte?

De Antwerpse variant is vajer en varder / varst.
Een èngdzje vajer (een eindje verder) komt zeker van wijder.
Buiten de vergrotende trap (comparatief) ken ik geen gebruik van wijd, tenzij misschien “Komde van wijd?”,“Hoe wijd is da?”

Even iets rechtzetten

Als Nederland vooral “enerzjie” zegt en België “energie”, dan is het omdat Nederland geen kennis heeft van of geen rekening houdt met de Franse uitspraakregel g+e of g+i uitspraak /zj/. Wanneer de g+e g+i toch moet uitgesproken worden als /G/ ( de stemhebbende tegenhanger van k ), dan wordt na de g “u” voor e/i tussengevoegd.
Vgl guide (=gids /Gie d.e/) tgo Gide /zjie d.e/
gaga, gogo, Gulliver worden met een stemhebbende G uitgesproken.
Intrigue® met u achter de g voor een e is de Franse spelling van het Nederlandse woord intrige > intrigeren en wordt liefst met een zachte g uitgesproken zoals in Vlaanderen.

Nederland doet het wel juist met geus > Fr. gueux. Waarschijnlijk omdat in de Geuzentijd de Nederlandse koning onder zijn wapenschild “Je maintiendrai” schreef en er Frans gesproken werd aan het hof in navolging van het Britse hof. The Queen heeft van oudsher hetzelfde onderschrift. Van Hollandse naäperij gesproken.

Idem dito voor de “c”. Ceci /s.e si/ C + e/i wordt uitgesproken als /s/ Als voor de e/i toch een /k/ moet uitgesproken worden zoals in caca, coco of cu, dan schrijft men Que of Qui /k.e/ /ki/.

De Antwerpenaar en bij uitbreiding de Vlaamse Brabander kent die (Franse) regels wel. Daarom zegt Brussel, Mechelen en Antwerpen èn·èr·zjee (zj voor een beklemtoonde klinker), maar verbasterden de Brabantse dialecten g (voor een doffe e) tot lëze (horloge), bëgëze (bagage), pëtëze (potage), maar niet op dezelfde manier koerëzje (courage) en zeker niet intreege (intriGue)